[styla45]

Sunucu ve İstemci İşletim Sistemleri
________________________________________

Windows NT ağı, genellikle istemci/sunucu mimarisi olarak adlandırılan merkezleşmiş bir ağ işletim sistemini kullanır. Ağ işletim sisteminin büyük bölümünün çalıştırıldığı merkezi bilgisayar, sunucu (server) olarak adlandırılır. Sunucu tarafından yönetilen kaynakları kullanan bilgisayara ise istemci (client) denir. Böylece bir ağdaki tüm bilgisayarlar, sunucu ya da istemci olarak görevlendirilmişlerdir; sunucular hizmet sağlar, istemciler de bu hizmetleri kullanırlar.

Her bilgisayar, bir işletim sistemi gerektirir. Ancak, bir ağ sunucusu ile bir ağ istemcisinin gereksinimleri genellikle çok farklı olmaktadır. Bir sunucu, bir kişisel PC işletim sistemi tarafından normal olarak kullanılan işlevlere ek olarak, şu işlemleri de yönetmelidir:
• Uzak dosya sistemleri
• Paylaşılan uygulamaların çalıştırılması
• Paylaşılan ağ aygıtları için girdi ve çıktı
• Ağ bağlantılı işlemlerin CPU zamanlaması
• Ağ güvenliği

Ağ sunucusu, sunucuya özgü ek ağ işlevleri için tasarlanan bir işletim sistemini kullanır. Bir sunucu düzinelerce ve hatta yüzlerce kullanıcı için yazdırma, dosya ve diğer hizmetleri sağlamak zorunda olduğundan, bir ağ işletim sistemi güçlendirilmiş ve sağlam olmak zorundadır. Birçok kullanıcı, işlerinin yapılması için sunucuya güvenir, bu nedenle sık yinelenen sistem hatalarını ve hatta reboot yapmak zorunda kalmak istemez.

Bir ağ istemcisi, iş istasyonu işletim sistemini kullanır, çünkü istemci işletim sistemi, sunucu işletim sistemi kadar dayanıklı olmak zorunda değildir. Bir iş istasyonunun yeniden önyüklemesi, kullanıcı için sıkıntı yaratabilir ama bir başkasının çalışmasını aksatmaz. Bir istemci için yerleşik bir güvenlik sistemi de gerekmez, çünkü istemcinin güvenliği ağ işletim sistemi tarafından sağlanmaktadır. Bir Windows NT Server ağındaki istemciler, MS-DOS, Microsoft Windows 3.1, Windows 95, Windows NT Workstation, UNIX, Macintosh OS ve OS/2 gibi herhangi bir işletim sisteminde olduğu gibi çalışırlar. Bununla birlikte, bir istemci işletim sistemi ne kadar gelişmiş olursa, güvenlik ve bilgi paylaşımı alanlarında ağ işletim sistemiyle işbirliği de o kadar iyi olur.


Windows NT Sürüm 4'ün Özellikleri
________________________________________

Windows NT sürüm 4'ün görünüşü tümüyle yeni, yetenekleri de büyük ölçüde geliştirilmiş olsa da, sıfırdan başlamaz. Yeni görünümü ve yeni yetenekleri, Windows işletim sistemlerinin daha önce sürümlerinde oluşturulmuş özelliklerin temeli üzerine yapılandırılmıştır.

Önceki Windows NT Sürümlerinden Gelme Özellikler
Windows NT sürüm 4, Windows NT'nin önceki sürümlerinde geliştirilen özellikler temelinde yükselmektedir: Donanım bağımsızlığı, çoklu işlemciler için destek, çokgörevlilik, çoklu çalışma, güvenlik, RAID desteği ve NT dosya sistemi gibi.

Dosya bağımsızlığı
Taşınabilirlik veya mimari bağımsızlık olarak da bilinen donanım bağımsızlığı, Windows NT'nin yalnızca bir işlemci türü için tasarlanmadığı anlamına gelir. Gerçekte, ilk gerçekleştirilişi, bir Reduced Instruction Set Computing –RISC yongası (chip) olan MIPS R4000 üzerinedir. Windows NT Server'ın veya Windows NT Workstation'ın 4. Sürümünü şu işlemcilere yüklenebilir:
• Intel 80486, Pentium, Pentium Pro
• DEC Alpha RISC
• MIPS RISC
• Power PC

Windows NT'nin belirli bir işlemci için yazılan parçaları, hardware absraction layer HAL (donanım soyutlama katmanı) denilen, yazılımın küçük bir kısmına yalıtılmıştır. Microsoft'ta çalışan mühendisler, işletim sistemini yeni bir yongaya taşımak için; C kodunu yeniden derlemişler ve yeni bir HAL yazmışlardır. Bu, göründüğü kadar kolay değilse de, çok zor olduğu da söylenemez. Sonuç, maliyet ile başarım arasında, özel durumunuza en uygun dengeyi kuracak bir donanımı seçebilmektir.

Çoklu işlemciler için destek
Windows NT Server, simetrik çoklu işlemcili bilgisayarlarıda desteklemektedir; dört işlemcili bir bilgisayara yükenebilir. Windows NT Workstation ikiden fazla işlemcisi olmayan makinelerle sınırlanmıştır.

Çokgörevlilik ve çoklu çalışma
Çokgörevlilik, sizi birçok şeyin aynı anda olduğuna inandıran bir yanılsamadır. Gerçekte olan, işlemcinin birçok görev arasında hızla geçiş yapmasıdır. Çokgörevlilik, hızlı bir bilgisayarda ve onu iyi kullanan (Windows 95) bir işletim sisteminde, birçok şeyin aynı anda olduğu izlenimini veren oldukça inandırıcı bir yanılmasa yaratmaktadır. Windows NT, çokgörevliliği çok iyi kullanmakta ve her görevi diğerlerinden özenle ayırmaktadır. Bu, aksayan bir programın tüm sistemi bozmasını önlemek için gereklidir. Çökmüş bir uygulama, diğer görevleri veya sistemin kendisini etkilemeden kapatılabilir.

Bununla birlikte Windows NT, çoklu çalımayı gerçekleştiren uygulamalardan da yararlanabilir. Çoklu çalışma, bir uygulamanın çok sayıda yürütme yolunu -iş parçacığı (thread) kullanabildiği bir işlemdir. Çok işlemcili bir bilgisayarla işlem yaparken, iki iş parçacığı aynı anda çalışabilir. Başka bir deyişle çoklu çalışma, çok görevliliğin yapar gibi göründüğü şeyi gerçekte yapmaktatır.

Güvenlik
Windows NT server, yönetici tarafından herhangi bir ağ türü için yapılandırılabilen birçok güvenlik özelliği içerir. Ağ üzerindeki bilgi değerlidir ve korunması gereklidir. Ağ ne kadar büyük olursa, güvenlik de o denli önemli olur; sistem hataları ve kullanıcı sorunları üreyebilir. Ağ, her kullanıcının verisini donanım ve yazılım hatalarından korumalı, yetkisiz kullanıcıları dışarıda bırakıp yetkili kullanıcıları da yapmamaları gereken şeylerden uzak tutmalıdır.

RAID desteği
Redundant Array of Inexpensive Disks-RAID teknolojisi, sabit sürücülerin hata toleransını geliştirmektedir. Birçok durumda RAID olanağından yalnızca belirli bir donanımı satın alarak yararlanabilirsiniz. Windows NT Server yalnızca SCSI donanımı ve standart sabit sürücüler gerektiren bir RAID yazılım desteği sağlamaktadır.

NT dosya sistemi
NT File System (NTFS), Windows NT Server ve Windows NT Workstation ile kullanılabilmesi için tasarlanmıştır. Söz konusu dosya sistemi, daha önceden çalışmış olabileceğiniz File Al******** Table ( FAT) veya VFAT sistemlerinden oldukça farklıdır ve bir ağ ortamına çok daha iyi uyar. NTFS şu özellikleri içerir:
• Boşluklar dahil 255 karaktere kadar dosya adları ve çoklu uzantılar için destek.
• Kısa MS-DOS uyumlu dosya adlarının otomatik oluşumu.
• Sıcak düzenleme özelliği. Kötü disk bölümündeki veri otomatik olarak iyi bir bölüme taşınır ve kötü olan, hizmetten kaldırılır.
• Dosya ve klasörler için izinler belirlemenizi sağlayan yerleşik güvenlik.
• Disk hatası durumunda dosyaları geri yüklemek için kullanılabilecek günlük dosyası biçimindeki hata toleransı.