Atletizm Ansiklopedisi

[KέžmдИ]

Düzenli sporların en eskisi olan atletizmin temel dalları olan koşma, atma ve atlama ilk beslenme yolu olan avcılığın önemli birer parçalarıydı. Ama atletizmi ilk yarışma konusu yapanlar İrlandalılar ve Yunanlılardır. Eski İngiliz ve İrlanda eserlerinde İrlanda'daki atletik yarışmaların yer aldığı Tailteann Oyunları'nın Milat'tan 2000 yıl öncesine kadar gittiğini yazmakta. Eski Yunan'da da atletizm aynı devirlere rastlar. Homeros İlyadası'nda cenaze törenleri sırasında düzenlenen atletizm yarışmalarından söz edilmekte.
MÖ. 776 yılında başlayan ve MS. 392 yılına kadar süren eski Olimpiyat Oyunları içinde de atletizmin özel bir yeri vardı. Bu oyunlar sırasında; koşu, uzun atlama, disk atma ve cirit atma dalları güreşle birleştirilerek, antik pentatlon oluşturulmuştu. Olimpiyat Oyunları'nın askıya alındığı, 4. yy ile 12. yy arasında atletizm konusunda hiçbir kayıda rastlanmıyor. 12. yy ile 16. yy arasındaki dönemde zamanın temel askeri etkinliği olan okçuluğa ters düştüğü için diğer sporlarla birlikte atletizm, krallar tarafından sürekli yasaklanmıştı.
17. yy'da soylular, uşaklar ve askerler arasında sonuçları üzerinde iddiaya girilen yürüyüş yarışları düzenlenmeye başlandı. Bunu 18. yy'da hız ve uzun mesafe koşuları izledi. Düzenli yarışlar ilk kez 1825'te Londra'da yapıldı. Modern anlamdaki atletizmin başlangıcı, İngiltere'de ilk resmi yarışmaların yapıldığı 1840 yılı kabul edilir. 1861'de ilk atletizm kulübü İngiltere'de, "Mincino Lane Athletic Club" ismiyle kuruldu ve 1866'da da ilk şampiyona düzenlendi.
1877'de de İngiltere ve İrlanda atletleri ilk uluslar arası karşılaşmayı yaptılar. Buna 1895'te New York Atletizm Kulübüyle Londra Atletizm Kulübü arasında düzenlenen karşılaşma izledi. Bu yıllardan başlayarak atletizm ABD, Kanada, Avustralya ve Avrupa'da yayılmaya başladı. Günümüzde tüm dünyada uygulanan atletizm kuralları, 1912'de Stockholm'de 5. Olimpiyat Oyunları yapıldıktan sonra kurulan ve bugün 181'den fazla ülkenin üye olduğu (İnternational Ameteur Athletic Federation) Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (IAAF) tarafından saptandı. Merkezi Londra'da olan IAAF'nin kuruluşu 1913'te tamamlandı. Birleşmiş Milletler'in de ilk genel sekreteri olan Norveçli atlet Trygve Lie bu kuruluşun ilk genel sekreterliğine getirildi.
1917'de Fransa'da kurulan bir ulusal örgütle bayanlar da atletizm yarışmalarına katılmaya başladılar. Katılımın artması nedeniyle 1921'de de Bayan Spor Federasyonu (FSFI) kuruldu. 1928 Oyunları, IAAF ve FSFI'nın ortak gözetimi altında beş dalda yapıldı, ancak 1936'da IAAF'in, bayan atletizm yarışmalarını da müsabakalara katmasıyla FSFI feshedildi. Bu tarihten sonra bayanların yarıştıkları dallar giderek arttı.
1939'dan itibaren kapalı salon yarışmaları Avrupa'da yaygınlaşmaya başladı, 1960'larda pistler sentetik maddelerle kaplanarak tartan pistler yaygınlaştı. Atletizm, 1896'dan beri olimpiyatların en temel spor dallarından biridir. Resmen tanınan ilk Dünya Kupası 1977'de, ilk Dünya Atletizm Şampiyonası 1983'te yapıldı. Olimpiyatlarda bayanlar arası yarışmalar düzenli olarak 1967'de düzenlenmeye başlandı.
Olimpiyat Oyunları'nın dışında kalan uluslar arası yarışmalara katılacak atletlerin saptanması konusunda ortaya çıkan anlaşmazlıklar, 1979'da Atletizm Kongresi'nin (TAC) kurulmasına yol açtı. Özünde sporda, dürüstlük esas alınmasına rağmen, zamanla profesyonel bir kimlik kazanan atletizmde gün geçtikçe spor dışı zorlamalar görüldü.
Örneğin: 1988 Olimpiyat Oyunları 100 m birincisi, 100 m ve 60 m dünya rekorları sahibi Kanadalı Ben Johnson, doping yapmaktan suçlu bulundu ve rekorları iptal edildi. Bunun üzerine ABD ve Sovyetler Birliği uluslar arası alanda sporcuların ilaç kullanımını denetlemek için harekete geçtiler ve rekortmen atletlere rasgele doping testi uygulamayı kararlaştırdılar. 1990'da atletizm yetkililerinin gündemine dopingin yanı sıra gizli profesyonellik de girdi.

KAYNAK:www.taf.org.tr (http://www.taf.org.tr/)

[KέžmдИ]

SÜREYYA AYHAN

İç Anadolu'nun ufak bir kasabasında doğmasına rağmen babasının amatör bir atlet olması ve ona destek çıkması ile lise yıllarında atletizme başladı. Sık sık Çankırı'ya antremana gidiyordu. 1992'de bu antremanlardan birinde şimdiki eşi Yücel Kop ile tanıştı. O günden bu yana Kop'un antrenörlüğünde çalışıyor.

Liseden sonra Sütçü İmam Üniversitesi Spor Akademisi'ne başlayarak Kahramanmaraş'a gitti. Üniversite'de okuduğu dönemde antreman yapma ve sporunu devam ettirmede zorluklar yaşadı. Bu dönemde gazeteci Deniz Gökçe ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi kendisine destek çıkarak, Belediye'nin spor kulübüne bağlanması ve maddi destek alması sağlandı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Spor Kulübü dışında daha sonra MTA, Ankara ve Fenerbahçe kulüplerinde koştu.

İlk kez 2000 yılında Sidney'de düzenlenen Olimpiyatlar'da yarı final koşmasıyla Türkiye'de tanındı. 2001'de bu kez Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 1500 metre finali koşarak bayanlar atletizmi için Türkiye adına bir ilki daha gerçekleştirdi.

11 Ağustos 2002 günü Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda, 1500 metrede, Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Romanyalı atlet Gabriela Szabo'nun önünde Avrupa rekoru kırarak Avrupa şampiyonu olması ile kariyerinin en üst seviyelerinden birine çıktı. 2002 ve 2003 yılları boyunca bu mesafenin en iyi atleti olarak kabul edildi. 2002'de Avrupa'da yılın en başarılı bayan atleti seçildi.

Özellikle farklı bir stille yarışın hemen başında metrelerce fark atarak aynı tempoda yarışı bitirmesi ile bir çok otoriteyi şaşırttı.

Ayhan halen 2:00:64 derece ile 800 m. ve 3:55:33m. ile 1500 m. bayanlar Türkiye rekorunu elinde bulunduruyor.


ELVAN ABEYLEGESSE

Elvan Abeylegesse, 11 Eylül 1982'de Etiyopya'da Hewan Abeye'de doğdu. Yedi çocuklu bir ailenin altıncı çocuğu olarak dünyaya gelen Elvan Abeylegesse, 1999'da Enka Kulübü tarafından Türkiye'ye getirildi. Türk vatandaşı olduktan sonra Elvan Can adını aldı. 2001'de üç ayrı dalda Avrupa gençler şampiyonu oldu. 2003 yılında Dünya Şampiyonası'nda 5.000 metre beşincisi oldu. 2004 yılında Norveç'in Bergen kentinde, "Bislett Oyunları" adı altında Fana Stadı'nda düzenlenen ve atletizm dünyasının en önemli organizasyonlarından biri olan ve 6 ayaktan oluşan Golden League'in ilk ayak yarışmalarında, bayanlar 5.000 metrede 14.24.68'lik derecesiyle dünya rekoru kırarak birinci oldu.

Kendi dalında dünya sıralamasında 7. sırada yer alan atletimiz, 1.500 metre, 3.000 metre ve 5.000 metre mesafeleri koşmaktadır ve 2006 yılı itibarıyla 5.000 metre dünya rekorunu elinde tutmaktadır

[KέžmдИ]

CEZMİ OR

Cezmi Or, (doğum 1921 İstanbul - ölüm 1945) türk atlet.

Cezmi Or, atletizme 1939 yılında Galatasaray Lisesi’nde başladı. Türk atletizminin gelmiş geçmiş en büyük sürat koşucularından biridir. 100 ve 200 metrelerde pek çok kez Türkiye Rekoru kırdı.

1945 yılında vefat eden Cezmi Or’un adına Uluslararası Cezmi Or Kupası düzenlenmektedir.


MEHMET TERZİ

Mehmet Terzi, (1955 - Eskişehir) eski milli atlettir.

Maraton dalında Türkiye atletizminin en önemli isilerinden biridir. 1985 yılında İstanbul'daki Avrasya Maratonu'nu birinci olarak tamamladı. Londra'daki 2.10.25'lik derecesi halen Türkiye rekorudur. 1990 yılında atletizmi bıraktı.

Halen Türkiye Atletizm Federasyonu Başkanlığı görevini sürdürmektedir.


MEHMET YURDADÖN

Mehmet Yurdadön (Kars, 1954 - ), eski milli atlet, maraton koşucusu.

2000 yılında Türkiye Atletizm Federasyonu Başkanlığına seçildi. Pek çok başarısı arasında 1984 yılında Frankfurt Maratonu ikinciliği, 1985 Offenbach Yarı-maratonu birinciliği ve Balkan Kros Şampiyonluğu vardır.

Mehmet Yurdadön, 1990'da maraton koşmayı bıraktı.



EŞREF APAK

Eşref Apak, (doğum 3 Ocak 1982, Kalecik Ankara) Türk Çekiç atma sporcusu.

Türkiye'nin Ruhi Sarıalp'in 1948'de aldığı bronz madalyadan 50 yılı aşkın süre sonra çıkardığı ilk olimpiyat madalyalı atletizmcisi. Aslında 2004 yılında Atina'da yapılan Olimpiyatlar'da 4. olarak yarışmaları tamamlayan Eşref Apak, 3. olan Macar atlet Adrian Annus'un dopingli çıkması ile bronz madalya alma hakkını kazandı. Olimpiyatların öncesinde madalya ümidi veren genç sporcu, uzun süre kendini çalıştıracak ve geliştirecek antrenör bulamadığından şikayet etti. Ancak yeterli imkana ulaşamadı ve Ankara'da bir otobüs garajında çalışarak ve herhangi bir bilimsel çalışma olmadan bu başarıya ulaştı.

2005 yılında İspanya'da yapılan Akdeniz Oyunları'na katıldı ve 77.88 metre atarak altın madalya kazandı.

Üst düzey bir turnuvada iyi bir derece elde etmek için gerekli olan 80 metre üstü atma başarısına ulaştığı takdirde çok daha başarılı sonuçlar elde edeceğini iddia eden Apak, 4 Haziran 2005'de Cezmi Or anısına yapılan müsabakalarda 81,45 m. atarak hem kendisini en iyi derecesini elde etti, hem de Türkiye Rekoru kırdı.

[KέžmдИ]

Sürat koşuları mesafelerine göre üç ana yarıştan oluşur
1-100m.
2-200m.
3-400m. Koşusu
1 - 100 m Koşusu: Sürat koşularının en kısası olup, tüm kuvvetin bir hamlede harcanmasını gerektirir. 100 m koşuları ana tribün önündeki virajsız düz parkurda koşulur. Her atlet kura ile belirlenen kendi kulvarında yarışır. İnsan hayatında önem taşıyan salise farkları 100 m koşularında çok önemli rol oynar. 1912'lerde 100 m dünya rekoru 10.6 saniye iken 1968'de Jim Hines 9.9'a, 1991 yılında ABD'li atlet Carl Lewis 9.86'ya, 1994 yılında ise Leroy Burrell 9.85 saniyeye indirmeyi başardılar. 100 m yarışlarında en yüksek hız, erkeklerde 45 km/saat, bayanlarda 40 km/saat olup bu hızlara ancak 40 m'den sonra ulaşılabilir.

Atlet, ellerini çıkış çizgisinin arkasına koyarak kolları düz, kafası belkemiği ile paralel durumda, arka ayak çıkış takozunda iken, tabancanın ateşlenmesiyle ileri fırlar. Birinci adım 75 cm'i geçmez. İlk 10 m kısa ve seri adımlardan oluşur. 100 m koşucusu azami fırlayış, sürat ve adım uzunluğunu sağlayabilmek için ayak uçlarıyla koşmalı ve ayaklarını yukarıya fazla kaldırmamalıdır. 100 m'de, birincisi çıkarken, ikincisi toplanışla fule arasında, üçüncüsü de son 15-20 m'de olmak üzere üç kez nefes alıp verilir. Atletlerin bitiş çizgisini geçmeleriyle yarış tamamlanır. Tüm sürat yarışlarındaki yarış kuralları, 100 m. koşularında da uygulanır.

2 - 200 m. Koşusu: 200 m koşusu, 100 m'nin devamıdır. Ancak 200 m atletleri ile 100 m atletleri arasındaki en önemli fark, nefes kapasiteleridir. 200 m'ci, başlangıçta 20 m'de bir nefes alır, sonlara doğru nefes alışı daha sıklaşır. Ayrıca 200 m'ciler, 100 m'cilerden daha yumuşak bir koşu tarzına gereksinim duyarlar. Bir de daha dayanıklı ve inatçı olmaları gereklidir. 200 m koşuları virajlı parkurda yapılır, yarış kuralları diğer sürat koşularında olduğu gibidir. Her 200 m'ci 100 m. koşabilir, ama 200 m. koşamayan 100 m. atleti çoktur.

3 - 400 m. Koşusu: Bu koşuya sürat koşusu veya sprint (fırlayış) denilebilir. Bu koşular ilk kez 440 yarda olarak 20 yy. başlarında düzenlendi. 400 m, güçlü bir vücudun bile ancak teknikle koşabileceği bir mesafedir. Sürat koşucuları ve yarı mukavemet koşucuları, 400 m'yi başarıyla koşarlar. En iyi 400 m sonuçları, normal-ritmik bir şekilde nefes alındığı ve her 100 m'nin birbirine denk hızla koşulduğu zaman alınır. 400 m. koşuları virajlı pistlerde yapılır ve bu yarışlarda ilk çıkış çok önemlidir. Yarış kuralları ve kullanılan malzemeler diğer sürat koşularında olduğu gibidir

[KέžmдИ]

Orta Mesafe Koşuları: Orta mesafe koşuları, kısa mesafe koşuları ile uzun mesafe koşuları arasında sürat ve güç öğelerinin her ikisine de gereksinim duyulan yarışlardır. Günümüzde büyük bir gelişme gösteren ve baştan sona süratle koşulmaya başlayan orta mesafe koşularının bir diğer adı da "Uzun Sürat Koşuları"dır.

Sürat koşularından farklılığı, son anda hızlanmaya olanak verecek bir tempoyla koşulmasıdır. 20. yy başlarına kadar yarım mil ve bir mil koşuları düzenlenirdi. Ülkemizin başarılı orta mesafe atletleri olarak 800 m'de Ekrem Koçak, Muharrem Dalkılıç'ı, 1500 m'de ise Mehmet Tümkan'ı sayabiliriz. Dünyada en ünlü orta mesafe koşucuları ise Finli atletler Paavo Nurmi ve Lasse Viren, Çek Zatopek ve İngiliz Sebastian Coe'dur.

Orta mesafe koşuları, pist üzerinde saat yönünün tersine koşulur. Her tur sonunda vakit belirtilir. Son tura girerken ya kampana çalınır ya da havaya ateş edilir
Orta mesafe koşuları mesafelerine göre ikiye ayrılır
1-800m.
2-1500m. koşusu


1- 800 m. Koşusu: Büyük bir efor ve sürat harcanılan 800 m. koşuları, hafif atletizm sınıfı bir koşudur. İyi bir 800 m. koşucusu dayanıklı, süratli ve çok zeki olmalıdır. Çömelerek yapılan bir çıkıştan sonra, ilk 50-60 metreyi büyük bir süratle geçmek ve ilk virajı iyi almak çok önemlidir. Çok yorucu olan bu yarışta atletin adımları uzun, serbest ve yumuşak olmalı ve devamlı rakiplerini kontrol etmelidir. Koşucu ağzından ve burnundan nefes alabilir. Yarış taktiklerini ve süratinin derecesini bilmesinde büyük bir yarar vardır. Yarışmalarda eğer önde değilse, önde koşan koşucuya göre temposunu ayarlamalı, rüzgarı hesaba katmalı, son virajda atağa kalkmalıdır.

2- 1500 m Koşusu: Bu koşu kuvvetli, dayanıklı ve süratleneceği yeri iyi bilen atletlerin başarabileceği koşudur. 1500 m koşucularının kendi vücudu ahenkli ve uyumlu olmalı, ayakların tabanı ile basarak koşmalı, nefes alma ritmi düzgün olmalıdır. Bilinen temposunu değiştirmeden korumalı, son 100-300 m'de süratlenmelidir

[KέžmдИ]

Uzun Mesafe Koşuları: Uzun mesafe koşuları, finişte atağa kalkmanın orta mesafede olduğu kadar önem taşımadığı, her şeyin tempoya bağlı olduğu son derece sağlam bir yapı isteyen koşulardır.

Uzun mesafe koşularında da stil ve nefes çok önemlidir. 2 m'de bir nefes alınıp verilir. Adımlar kısa ama daha serbest olup, ayaklar yere tabanla basar. Adımlar makineleşmiş bir tempoyla atıldığı için, bir diğer adı da "Araba Koşusu"dur.

Dünyada en ünlü uzun mesafe koşucusu, Finli Atlet Paavo Nurmi'dir. Nurmi, mesafeye göre "devamlı bir tempo" ile adım atmanın faydasına inanır ve koşu mesafesini turlara bölerek, her turu belirli bir zamanda geçmeyi hedeflerdi. Bu "tempo" sistemiyle 1923'te Stokholm'de 4 dk. 10 sn ile dünya rekoru kırdı. Uzun mesafe koşan diğer ünlü atletler olarak Avustralyalı Ron Clarke, Etiyopyalı aynı zamanda maratoncu Abebe Bikila ve Doğu Alman Waldener Ciepinski'yi sayabiliriz.

Uzun mesafe koşuları mesafelerine göre üçe ayrılır
1-3000m
2-5000m
3-10000m Koşusu

1- 3000 m Koşusu: Pistin 400 m uzunluğundaki bölümünün 7.5 tur olarak koşulduğu uzun mesafe koşusudur. Bu koşu 1982 yılına kadar bayanların en uzun mesafe koşusu iken, aynı yıl Avrupa Şampiyonası'nda bayanlar maraton da koşmaya başlamıştır.

2- 5000 m Koşusu: Pist üzerinde yapılan bu koşu, pistte 12.5 tur olarak koşulur. İlk derecesi 1875 yılında Londra'da 17.07 ile yapılmıştır.

3- 10000 m Koşusu: 400 m'lik oval pistte 25 tur olarak koşulur. Önde koşan atletin, arkadan gelen atlete 400 m fark yapmasına "tur bindirme" denir

[KέžmдИ]

Bayrak Koşuları

Takımların 30 cm boyundaki tahta veya metal bir sopayı (stafeti), elden ele geçirerek ve sırayla koşarak yaptıkları yarışlardır. Takımlar 4 atletten oluşur.

Eski Yunan'da ellerinde bir meşale ile yapılan bayrak koşuları, 1895 yılında ilk kez atletizm yarışmalarında yer almıştır. Günümüzde 4'er kişilik takımlar halinde çeşitli mesafelerde koşulmaktadır. Yalnız Balkan ülkeleri arasında yapılmış ve adı "Balkan Bayrak" olarak kalmıştır. Dörder atlet arasında 800 m, 400 m, 200 m ve 100 m koşulan bir türü daha vardır. Ayrıca bir zamanlar yurdumuzda bir hayli yaygın olan "İsveç Bayrak Koşusu" da bir diğer bayrak yarış türüdür. Bunların mesafeleri de 400, 300, 200 ve 100 m'dir.

Toplu koşucular tarafından koşulan bayrak yarışlarında esas olan, koşucunun kendi mesafesini bitirdikten sonra elinde bulunan sopayı yeniden koşacak olan arkadaşına vermesidir. Eğer sopa düşürülürse, düşüren atlet yerden alır. Sopa düz ağaç veya metal bir borudan yapılmış olup, 28/30 cm uzunluğunda, 50 gram ağırlığında ve tek parçadır.

Yarışlar, hareketsiz duran yarışmacıların tabanca patlatmasıyla aldıkları startla başlar.

Takımlardaki dört atletin her biri yarışmanın bir bölümünde koşar, koşu sırasında elde bir sopa taşınır. Sopa değişimi 20 m'lik bir bölgede yapılır. 1964 yılında yapılan bir kural değişikliği ile; kısa mesafe bayrak yarışlarında koşucunun sopayı almak için bayrak değiştirme bölgesinin 10 m. gerisinden koşmaya başlamasına izin verildi. Ancak "çubuk değiştirmek bölgesinde" el değiştirmelidir. Bu değişim; dıştan değişim ve karma değişim diye iki şekilde olur. Dışta değişimde koşucu, çubuğu sol elinden arkadaşının sağ eline verir. Karma değişimde ise hem sağ hem sol el ile stafet değiştirilebilir. Bayrak fırlatılarak değiştirilemez. Seçmelerden sonra takımdaki oyuncu değişikliği ancak zorunlu olması durumunda doktor raporuyla yapılabilir. Bayrak koşuları erkekler ve bayanlar için ikiye ayrılır.

1- 4x100 m Bayrak Yarışları: Erkekler ve bayanlar arası yapılan Olimpik Atletizm Yarışmaları'dır. 4x100 m bayrak yarışları baştan sona kulvarlarda koşulur. Çıkış yapan atlet bayrağı sağ eliyle taşır. Bayrak bir turda her 100 m sonunda olmak üzere, üç kez el değiştirir. Her kulvarda, 20 m'lik bayrak değiştirme bölgeleri işaretlenerek değişikliklerin buralarda yapılması sağlanır. Buna uymayan takımlar diskalifiye edilir. Hiçbir atlet yarışmada bir bölümden fazla koşamaz.

2- 4x400 m Bayraklar Yarışları: Bu bayrak yarışı da 4x100 m gibi erkekler ve bayanlar arası yapılan Olimpik Atletizm Yarışmaları'dır. 4x400 m bayrak yarışında ikinci yarışmacıdan itibaren takımlar, verilmiş olan handikaba göre 400 ya da 500 m sonunda iç kulvara geçebilirler. Yarışın kulvarda koşulmayan bölümlerinde atletler, bayrak değiştirmek için kendi kulvarlarına dönmelidirler.

Atlet bayrağı verdikten sonra, hemen kulvarı terk etmeli ve arkadaki takımın atletine engel olmamalıdır. Her hangi bir takım, kasıtlı veya kasıtsız engelleme yaparsa veya bayrak değiştirirken yardımlaşırsa takım halinde diskalifiye olur

[KέžmдИ]

Engelli Koşular: Eşit aralıklarla yerleştirilmiş engelleri aşarak, koşmaya dayanan hafif atletizm sınıfından pist ve alan sporudur. Engelli koşu 19. yy'da İngiltere'de ortaya çıkmıştır. 1920'lerde bayanlar da bu sporu yapmaya başlamıştır. 1935'te ağır ve ters çevrilmiş T biçimindeki engel yerine, L biçimindeki engellerin kullanılmaya başlaması, engelli koşuların en önemli gelişmesi sayılır.

Engelli koşularda başarı tekniğe dayanır. Engel tekniğini öğrenebilmek uzun bir çalışma, sabır ve dikkat ister. Bu da engelli koşularda az atlet yetişmesine neden olmaktadır.

Engellerin kavisli ve L biçiminde olup, L'nin alt kenarı koşucuya doğru bakar. Bu tür engeller devrildikten sonra atletin ayağına takılmaz. Engeller üst kenarından merkezine 3.5-4 kg'lık bir güç uygulandığında devrilecek biçimde yapılmıştır.

Engellerin yüksekliği yarışmalara göre değişir. Her atlet kendi kulvarında koşar. Her kulvarda on engel vardır.

Günümüzde engelli koşu atletleri, iki engel arasında hız koşusu tekniğinden yararlanırlar. Atlet, engellerin tam üzerinden geçmelidirler. Engeli aşarken çift kolla ileri doğru hamle yaparken iyice öne doğru eğilir, ardından da bacaklarını, hızını kesmeden yarışmaya devam etmesini sağlayacak bir biçimde de öne uzatır.

Engel koşusu sırasında atlet, ayağını veya bacağını engelin yanından geçirirse, kendi kulvarından olmayan bir engeli atlarsa, el veya ayağıyla kasıtlı olarak bir engeli devirirse diskalifiye olur. Ancak kasıtlı olmamak kaydıyla engel devirmenin cezası yoktur

Uluslararası Amatör Federasyonu (IAAF)'nin kararına göre engelli yarış mesafeleri dörde ayrılır. Buna göre;
1-100m. Engelli Bayanlar
2-110m. Engelli Erkekler
3-200m. Engelli Erkekler
4-400m.Engelli Erkekler
1- 100 m Engelli Bayanlar: 1966 yılında IAAF tarafından kabul edilen, her biri 84 cm yüksekliğinde on engelin yer aldığı tamamen teknik bir koşudur. İlk engele kadar olan mesafe 13 m, engeller arası 8.5 m'dir. Son engel ile bitiş çizgisi arası 10.5 m'dir. Her yarışmacının ayrı bir kulvarda koştuğu bu yarış, 1972 Olimpiyat Oyunları'nda 80 m yarışının yerini almıştır.

2- 110 m Engelli Erkekler: Olimpiyat yarışmalarına dahil olan erkekler arası bir koşu olup, engellerin üzerinden düzgün bir hızla ve ahenkle geçmeyi gerektirir. 110 m engellide günümüzün en büyük ismi Birleşik Amerikalı Greg Foster'dır. 1983-1987'den sonra 1991'deki Tokyo Dünya Şampiyonası'nda elde ettiği 13.06'lık rekorla en büyük olduğunu kanıtladı. Bu yarışmalarda her biri 106.7 cm yüksekliğinde on engel vardır. İlk engele kadar olan mesafe 13.72 m'dir. Engeller arası mesafe 9.14 m'dir. Son engelle bitiş arası 14.2 m'dir. İlk engele 7-8 adımla gelinir. Engel aralarının iniş - çıkış hariç, üç adımda geçilmesi yarışmacı için avantajlı bir durumdur.

3- 200 m Engelli Erkekler: Olimpiyat yarışmalarına dahil olmayan bir koşudur. On engelin her biri 76.2 cm yüksekliğinde olup, 18.29 m arayla yerleştirilmiştir. Çıkış yeri ile ilk engel arasındaki mesafe 18.29 m olup son engel ile bitiş çizgisi arası 17.10 m'dir.

4- 400 m Engelli Erkekler: Olimpik bir yarıştır. Bu yarışta vücut daha az yatırılır. 110 m engelliye göre daha az süratli bir yarıştır. 400 m engelli koşuda atlet, atletik yeteneklerini daha çok ortaya koyar. Ritm ve fulelerin uzunluğu son derece önemli olup, ilk engele 21-22 fule ile vararak, diğer engel aralarını 13-17 fulede aşmak, en ideal olanıdır. Atlet, engel aralarında kaç adım atacağını önceden tespit etmelidir. Bu koşularda engel yüksekliği 91.4 cm olup, 35 m arayla on engel yerleştirilmiştir. İlk engele kadar olan mesafe 45 m, son engel ile bitiş çizgisi arası 40 m'dir. Atlet kendi kulvarında yarışır. Ayrıca 1976 yılından beri erkek atletlerin yanısıra bayanlar arasındaki yarışmalarda engellerin yüksekliği 76.2 cm olup, diğer ölçüler erkekler arası koşularda olduğu gibidir. 400 m engelli, 400 m düz yarışlarına göre daha kolay izlenir. Bütün kulvarlarda her engel, başlangıç çizgisinden eşit uzaklıktadır. Aynı sıra numaralı engeli ilk aşan atlet önde gidiyor demektir

[KέžmдИ]

Engelli / Hendekli:

Olimpik hendekli koşusu 3000 metre koşulan ve erkekler arasında yapılan bir yarışmadır.

Hendek yarışının parkurunda 28'i kuru, 7'si sulu 35 engel bulunur. Yarışmacılar engellerin üzerine basıp geçebilirler ya da atlayabilirler. Engellerin arası ortalama 78 m olup, yüksekliği 91.1-91.7 cm, genişliği 3.66 m, ağırlıkları ise 80-100 kg'dır. Çarpıldıklarında yıkılmayacak biçimde olup, en içteki üç kulvara yerleştirilmişlerdir. Her iki uçlarında 120-140 cm arası tabanlar vardır. Başlangıç noktasından itibaren 270 m'ye kadar hendek yoktur.

Her turda 5 engel bulunur. Bunlardan dördü kuru, biri suludur. Su hendeğinin genişliği ve uzunluğu 3.66 m, engele en yakın su derinliği ise 70/75 cm'dir. Yarışmacılar su engelini aşarken engelin üstüne basabilir. Su hendeğinin önündeki engel, kımıldamayacak biçimde hendeğe yerleştirilmelidir.

Bir hendek koşucusu; engelin yanından geçerse, su engelinin üzerinden veya içinden geçmezse, ayağını veya bacağını engelin yanından geçirirse diskalifiye olur

[KέžmдИ]

YOL YARIŞLARI

1) Maraton
Atletizmde en uzun mesafeli (42.195 m), sert tabanlı yollarda gidiş dönüş olarak yapılan mukavemet koşusudur. Adını eski Yunanistan'daki Marathon Savaşı'ndan aldı. İlk kez 1896'da düzenlenen Atina Olimpiyat Oyunları'nda koşuldu, 1924 yılında 42.195 m olması benimsendi.

Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu 1992 yılından itibaren 21.100 m'de Yarı Maraton Dünya Şampiyonası düzenlemeye başladı. Maraton parkurları aynı nitelikte olmadığı için dünya rekoru kaydı tutulmaz. Sadece en iyi derece vardır. Türkiye'de maraton, ilk kez 1937'de resmi yarışmalarda yer aldı. 1970'lerde bayanlar da resmen yarışmalarda yer almaya başladı. Uluslararası popüler yarışma olarak Boston Maratonu, Türkiye'de ise 1979'dan beri yapılmakta olan Asya-Avrupa Maratonu gösterilebilir.

Maraton koşularında yalnız bacaklar kollar değil, karın kasları dahil vücudun bütün kasları hareket eder. Maraton koşularında çıkış ve bitişler genellikle stadyum içinde olursa da bu şart değildir. Ana yollar üzerinde koşulan bu yarışmalarda trafik ekipleri de görev alır. Yarışma öncesi her atletin sağlık kontrolünden geçmesi ve koşar raporu alması zorunludur.

Mesafeler kilometre ve mil olarak yol boyunca gösterilir. Her 5 km'ye yerleştirilen resmi yiyecek - içecek merkezlerinde atletlerin istedikleri yiyecekler ve içecekler bulundurulur. Bir maraton koşucusu koşu sırasında 3000 kilo kalori kadar enerji harcar. Eski yıllarda atletler, yiyeceğe fazla önem vermelerine rağmen son zamanlarda sadece suyla ağızlarını çalkalayıp yüzlerini ve başlarını ıslatmakla yetinmektedirler. Yollar üzerinde yapılan yarışmalarda parkur, koşu çizgisi boyunca ölçülür. 50 m'den fazla fark kabul edilmez

[KέžmдИ]

2) Yürüyüş

Bir spor dalı olarak yürüyüş, adımların zeminle temasını kaybetmeden hızla ilerlemeye dayanan, Olimpiyat Oyunları'nda yer alan, hafif atletizm dalında bir spordur. Yürümek ile yürüyüşü birbirine karıştırmamak gerekir. Yürüyüş başlı başına bir spor olup, kuralları, tekniği ve taktiği olan, karın adelelerinin yardımıyla ayaklar ve bacaklarla yapılan, kollarla dengelendirilen bir ilerleme hareketidir. Yürüyüş sporu ilk kez 1867 yılında İngiltere'de yapılmış, 1908 yılında 16.090 m olan mesafe daha sonra 10 km'ye inmiştir. 1948 yılında ise pistte 10 km, yolda 50 km olarak belirlenmiştir. 1956 yılından itibaren de yarışmalar bu mesafede yapılmaktadır.

Türkiye'de 1940 yılında Robert Koleji'nde yapılan atletizm yarışmalarında, 1500 m yürüyüş yarışması yer almasına rağmen, ilk resmi yarışmalar 1952 yılında İstanbul'da yapılmaya başladı. İlk yürüyüş yarışması 10 km üzerinden Fenerbahçe Stadı'nda yapıldı. Bu yarışmalarda yer alan ilk Türk atletleri Selahattin Yıldız, Vartan Avukyan ve Isak Franco'dur.

Gerek pistte ve gerekse yollarda yapılan yürüyüş sporunda ayaklar, zeminle temasını kaybetmemeli, öne doğru atılan ayak topuğu, diğer ayak yerden kalkmadan yere temas etmelidir. Önce zemine ayak topuğu, sonra taban, sonra da ayak değer. Bu da ayakların kalçadan haraket ettirilemsi ile mümkün olur.

Yürüyüş sporu yapanların giydikleri ayakkabılar, zorlanmaya dayanıklı ve hafif olmalıdır. Ayakkabı bantlarının mafsalları koruyacak şekilde ve ökçeye doğru kama şeklinde bir artımı vardır. Taban kalınlığı 13 mm'yi geçemez. Topuk ise tabandan 13 mm daha yüksek olabilir. Yürüyüşçüler genellikle beyaz güneş şapkaları ve güneş ışınlarını yansıtan açık giysiler kullanırlar. Kalın çorap giyerler.

Yürüyüş yapanların bacak ve baldır kasları çok gelişir. Bu spor kan dolaşımını hızlandırır, adaleleri geliştirip iç organların çalışmasını düzene sokar.

Yürüyüş yarışmalarında da koşularda olduğu gibi adım uzunluğu ve saniyedeki adım sayısı çok önemlidir. Diğer önemli noktalar; ayakların düz bir hat üzerinde hareket etmesi bacakların temposudur.

Yürüyüşte iki stil vardır. Birincisi Avrupa Stili olup, atletler çok kuvvetli kol hareketi içeren bir stil uygular. İkincisi de Meksika Stili olup, atlet baş, omuz ve gövdesini sallayarak yürür.

Yollar üzerinde yapılan yürüyüş yarışmalarında yarışmacıların güvenliği sağlanmalıdır. Yarışmalarda 5 km aralıklarla içecek istasyonları bulunur. Organizatör ya da atletlerin kendi sağladıkları bu içecek- yiyecekler, atletlerin kolayca bulabileceği ve ellerine verilecek biçimde yerleştirilir. 20 km'den sonra yalnız su sağlayan istasyonlar vardır.

Yürüyüş yarışları hem pistte hem de yolda yapılabilir. Olimpiyat Oyunları'nda yer alan yürüyüş yarışmaları 20 ile 50 km üzerinden yapılır. 50 km olan yarış, maratondan 8 km daha uzun olup, en uzun mesafe yarışıdır. Bayanlar 10 km üzerinden yürüyüş yarışmalarına katılırlar.

Dünya Kupası için IAAF'ın belirlediği yürüyüş yarışması, erkekler için "Lugono Kupası" ve bayanlar için "Lochboın Kupası"dır.Yarışmalarda yarışmacının yürüyüş biçimini, yarışın herhangi bir anında kurallara uyup uymadığını kontrol etmekle görevli, her atlet için birisi lider olmak üzere üçer hakem bulunur

[KέžmдИ]

3) Kır Koşuşu

Kırsal alanlarda inişli-çıkışlı toprak üzerinde yapılan uzun mesafe koşusudur. Kros olarak da bilinir. İlk uluslar arası yarışma Fransa ile İngiltere arasında 1898'de yapılmıştır. 1903 yılında İngiltere, İrlanda ve İskoçya'nın katılımı ile başlayan şampiyonaya daha sonra diğer ülkeler de katılmıştır. 1924 yılında yaz yarışmalarına uygun olmadığı için Olimpiyat Oyunları'ndan çıkarılmıştır. 1962 yılında IAAF, uluslar arası kuralları yeniden belirlemiş, 1967'de ilk kez bayanlar arası kır koşusu düzenlenmiştir. ABD'den erkeklerde Pat Porter, ard arda 8 kez kazanarak, kır koşusunda ulaşılması güç bir rekor sahibi olmuştur.

IAAF'nın belirlediği uluslar arası yarışmanın standart mesafesi, erkekler için 12 km'dir. Kır koşusu, belli bir pistten düzenlenmediği için dünya rekoru tutulmaz.

Bu koşuya katılacaklar sıkı bir sağlık kontrolünden geçirilmeli, kalp ve ciğerlerinin sağlam olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Kır koşusu, bir kış sporu olup, her türlü hava koşullarına katlanan atletlerin, azim ve iradeleri ölçülür ve atlerler yaz oyunları için hazırlanma fırsatı bulurlar. Atleler yün şapka ve eldiven kullanıp, her zemine uyum sağlayan "waffle" tipi sentetik tabanlı ayakkabılar giyerler.

Kır koşuları, bireysel yarışlar ve takım yarışları biçiminde yapılır. Takım koşularında her takım 6-9 atletten oluşur. Bu takım yarışlarında kaç sporcunun puanlarının değerlendireceği önceden belirlenir. Belirlenen sayıda en az kötü puanı alan takım, yarışı kazanır. Kır koşularının bir değişik türü de bayraklı kır koşusudur. Bu yarışlarda bayrak yerine koşucu, koşacak olanın eline dokunur.

Kır koşularında koşu yönünün sol tarafından kırmızı, sağ tarafına beyaz flama dizilir. Gerekli noktalarda kontrol için hakem bulundurulur. Yarış sonunda çit veya iple belirlenen ve tüm koşucuların teker teker geçebileceği, huni biçiminde bir finiş tüneli vardır. Tüm yarışmacılar bu tünelden geçerken, hakemler tarafından numaralanarak bitirme dereceleri yazılır

4) Yol Koşusu

Kış koşularının değişik bir türü olup, şehir içindeki ana cadde ve sokaklarda koşulur. Türkiye'de ilk kez 1922 yılında Fatih ile Harbiye arasında koşuldu. Şehir trafiğinin yoğunlaşması bu koşulara olan ilgiyi azaltmasına karşın, Ankara'da yapılan 2000 yılında 65'incisi. düzenlenen "Büyük Atatürk Koşusu", 10 bin 500 m'lik bir sokak koşusu olarak yapılmaya devam etmektedir. Ayrıca Hürriyet gazetesi tarafından düzenlenen "Dedeler Yarışı" da, 1980 yılından beri bir sokak koşusu olarak sürdürülmektedir. (50-55, 56-60, 61-65 ve 66 ve daha üstü yaş gruplarında). Bir diğer sokak yarışı da Asya - Avrupa Maratonu ile yapılan halk koşusudur.

[KέžmдИ]

BİRLEŞİK YARIŞLAR

Bir diğer adı da Kombine Yarışlar olan bu yarışlar, koşma, atma ve atlamalardan meydana gelir. MÖ. 8. yy'dan itibaren atletizm müsabakalarında yer almaya başlamış olup, önceleri beş dalda yapılırken, sonraları İskandinav ülkelerinin öncülüğü ile 10 dalda yapılmaya başlandı. Birleşik yarışlar dekatlon ve heptatlon diye ikiye ayrılır. Günümüzde dekatlon ve heptatlon yarışmaları bir bütün olarak görülmektedir. Atletlerin iki gün süren bu yarışmalara bedensel ve ruhsal yönden çok iyi hazırlanmaları gerekir. Birleşik yarışlar ikiye ayrılır. Buna 1981 yılından beri koşulmayan pentatlonu da bilgi sahibi olmak amacıyla ekleyebiliriz

a)Dekatlon(Onlu yarışma/erkekler)
b)Heptatlon(Yedili yarışma/ bayanlar

Dekatlon(Onlu yarışma/erkekler)

Sürat, kuvvet, ve beceri isteyen karışık yarışmalardır. İlk kez 1884 yılında Amerika'da uygulandı. 1912 yılında Stockholm Olimpiyat Oyunları ile oyun programına dahil edilmiş ve bundan sonra da giderek önem kazanmaya başladı.

Dekatlon, erkekler arasında yapılan on yarışma dalından oluşan birleşik yarışlardır. İki gün süren bu yarışmalarda birinci gün; 100 m, uzun atlama, gülle atma, yüksek atlama ve 400 m koşulur. İkinci gün; 110 m engelli, disk atma, sırıkla atlama, cirit atma ve 1500 m koşulur.

Bir de 5 yarışma dalından oluşan (uzun atlama, cirit atma, 200 m, disk atma ve 1500 m) ve bir günde yapılan beşli yarışmalar vardır.

Atletizmin programında olduğu gibi, hiçbir atletin bu kadar sıkı, yorucu ve uzun süre antreman uygulaması gereken spor dalı yoktur. İyi bir dekatloncu olmak için en az beş yıl yarışmak gerekir. İyi bir dekatloncunun on yarışma dalında da dengeli bir ortalama tutturması; oyun süresince yetenekli, kararlı ve adele yönünden hazır olmasına bağlıdır.

Dekatlon atletleri çeşitli koşu, atma ve atlama ayakkabıları, ölçüm tabloları koyabilecek büyüklükte bir çantayı yanlarında taşırlar. Ayrıca yanlarında ısınmak ve dinlenmek için uyku tulumu ve battaniye de bulundurabilirler.

Yarışlar listedeki düzene göre yapılır. Herhangi bir yarışa girmeyen bir yarışmacı, yarışı bütünüyle bırakmış sayılıp elenir. Pist yarışlarında da üç hatalı çıkış elenme nedenidir. Her alan yarışında yarışmacının üç hakkı vardır.

Yarışmalarda sadece bir tür vakit ölçme aleti kullanıldığında zaman, değerlendirme puan cetvelinde saniyenin 1/100'üne kadar yapılır. IAAF'ın belirlediği tabloya göre puanlama yapılır. Puanlar, atletin koştuğu dereceye, atladığı yüksekliğe, atma ve atlama uzunluğuna göre verilir. En çok puan toplayan atlet yarışmaların birincisi olur. Puanların eşit olması durumundan, branşların çoğunda, en yüksek puanı alan atlet birinci gelir. Eşitlik yine bozulmazsa, bireysel branştaki en yüksek puana bakılır.

Heptatlon(Yedili yarışma/ bayanlar)

Dekatlon gibi sürat, kuvvet ve beceri isteyen, bayanlar arasında yapılan ve yedi daldan oluşan kombine yarışmalardır. Bugüne kadar yarışma sayıları, türleri ve sıraları çeşitli değişikliklere uğradı. 1920'lerde Almanya ve Rusya'da üç ve beş dallı yarışmalarla başladı. 1964 yılında Olimpiyat Oyunları'nda 5'li yarışma pentatlon olarak yer aldı. 1981 yılından itibaren heptatlon, çok yarışmalı dal olarak bugünkü şeklini aldı. Atletizmin en zor branşlarından biri olan heptatlon, yurdumuzda henüz tam anlamıyla yapılamamaktadır. Bu zor sporda atlet olmamasının yanısıra, atletizm salonunun olmaması da önemli bir etkendir.

Yedi yarışma dalından oluşan heptatlon yarışmalarında birinci gün; 100 m engelli, gülle atma, yüksek atlama ve 200 m koşulur. İkinci gün; uzun atlama, cirit atma ve 800 m koşuları yapılır. Kurallar ve derece ölçümleri dekatlonda olduğu gibi IAAF tarafından belirlenmiştir.

[KέžmдИ]

ATMALAR

Atletizmin bir dalı olan atmalar, mesafeye karşı yapılan bir alan sporudur. Gülle ve cirit düz olarak ileri atılırken, disk ve çekiç atışlarında atlet bir dönüşü takiben atışını tamamlar. Bütün atma yarışmaları bir daire arkasından yapılır. Atışlar, daha önceden işaretlenmiş "sektör" adı verilen alana düşmelidir. Atmalar 4 bölümden oluşur
1-Gülle
2-Cirit
3-Disk
4-Çekiç Atma

1) Gülle Atma:

Metalden yapılmış, küre biçimindeki güllenin, erkekler ve bayanlar tarafından omuz hizasından en uzak mesafeye atılmasını içeren, hafif bir atletizm spor dalıdır. Eski Yunanlılar'da ve Olimpiyatlarda gülle yerine 6.5 kg ağırlığında taş veya metal parçalar ile atış yarışmaları yapıldı. Taş yerine gülle ilk kez İngilizler tarafından kullanıldı. Gülle, 1896'dan itibaren modern Olimpiyat Oyunları'nda yer aldı.

Günümüzde gülle atma, yalnız bir el ile ve omuz ürezinden 2.135 m çapındaki daireden yararlanılarak yapılır. Gülleyi savurarak atmak yerine, adeta iter gibi atmak gerekir.

Bu branş dalında başarılı olmak için eskiden iri cüsseli olmak büyük bir avantajdı. Ancak günümüzde, çevik ve kuvvetli olmak, atletik bir yapıya sahip bulunmak ve kurallara uygun beden hareketi çalışmaları ile büyük bir bilek eforu istemektedir.

Güllede atma alanı beton olup; etrafında çember bulunmaktadır. Çemberin ön kenarında, atış sırasında atletin içeride kalmasını sağlayan çarpma tahtası bulunur. Çarpma tahtası ağaçtan imal edilir. İçten uzunluğu 1.22 m, genişliği 114 mm olup üstü beyaza boyanır.

Gülle düzgün ve yuvarlak olup, demir, pirinç gibi yumuşak olmayan bir metalden yapılır. İçi kurşun veya benzeri bir madde ile doldurulur. Erkekler için en az 7.257 kg, bayanlar için en az 4 kg ağırlığındadır. Atış yapılan daire beton olduğundan ayakkabılarda çivi yoktur.

Yarışmacı atış hareketine sabit duruşla başlar. Gülle tek elle çeneye yakın tutulmalı, atış süresince bu el başlangıç durumundan aşağıya düşmemelidir. Gülle hiçbir zaman omuz çizgisini geçmemelidir. Süzülüş ile gülle atışına geçilmesi arasındaki hareketler tempolu ve kesintisiz yapılır. Yarışmacı, gülle yere düştükten sonra yarışma alanının çemberin arka yarısından ve ayakta terk eder.

Günümüzde gülle atmada güç, teknik ve zihinsel hazırlık gerektiren Amerikalı atlet Porry O'Brien'ın kendi adıyla anılan tekniği kullanılmaktadır. Burada atlet sırtı dönük bir duruşla başlayarak, 180 derece bir dönüş yaparak gülleyi daha uzağa atma olanağını bulmuştur. Dünya rekoru 23 m'yi aşarken, yurdumuzda dereceler erkeklerde 18.27'de, bayanlarda 16.96'dadır.

Yarışmacılar üç atış hakkına sahiptirler. İlk 3 atıştan sonra en iyi sekiz yarışmacı daha sonra 3'er atış daha yaparlar. Atış sırasında yarışmacı çemberden dışarı çıkar, dengesini kaybedip ayak veya elinin biri ile dahi çemberin dışına dokunursa, gülle takozunun üstüne değerse o atış geçerli sayılmaz. Hakem sayısı sabit olmayıp, her zaman değişebilir.

Atma uzaklığı güllenin düştüğü ilk yerin izi ile direğin iç köşesine kadar olan doğru mesafesi ölçülerek bulunur. Ölçülen uzunluk en yakın cm'ye indirgenir. Aynı dereceyi iki atletin yapması durumunda ikinci iyi derecelerine bakılarak, birinci olan atlet bulunur

[KέžmдИ]

2) Cirit Atma

Cirit ağaçtan veya metalden yapılan bir mızrağın hız alınarak koşulup, atılmasını içeren hafif bir atletizm spor dalıdır. Antik Çağ'da Yunan Olimpiyatları'nda Pentatlon yarışmalarında oynanmaya başladı. İlk uluslar arası yarışma 1896'da İsveç'te düzenlendi. 1908'de modern Olimpiyat Oyunları'na dahil edildi. Bayanlar cirit yarışlarına 1932'de alındı. Günümüzde en çok İskandinav ülkelerinde oynanmaktadır.

Cirit atma yarışmalarında kural, ciritin 25-30 m'lik bir pistte koşarak, hız alındıktan sonra 29 derecelik açı dilimi içine düşecek biçimde omuz üzerinden atılmasıdır.

Branş atletleri; atletik yapılı, çevik, süratli, dengesini korumasını bilen ve omuz mafsallarına hareket yeteneği kazandırmış olmalıdır. Cirit atma öncelikle yetenek ister. Ama hız, teknik, güç ve esneklik çalışmaları yapılmadan başarı imkansızdır.

Cirit, metalden ve ağaçtan yapılır ve üç bölümden oluşur. Sivri uçlu metal başlık, (ağırlığı 80 gr, uzunluğu 25-33 cm) metal ya da tahtadan çubuk ve sicim sarılı tutma bölümü. Sicimin çapı erkeklerde 15-16 mm'dir. Çubuk olarak adlandırılan ikinci bölüm, tutma bölümünden ara uca doğru daralarak uzar ve incelir. (Erkeklerde 90-110 cm, bayanlarda 80-95 cm'dir) Ana kesit alındığında her yeri yuvarlaktır. Ciritin uzunluğu erkeklerde 260-270 cm, ağırlığı ise 800 gr'dır. Bayanlar arası karşılaşmalarda kullanılan cirit ise daha kısa ve hafiftir (uzunluğu 220-230 cm, ağırlığı ise 600 gr). Cirit, nazik ağaçtan imal edildiği için soğuktan çabuk etkilenir. Kullanılmadığı zamanlarda cirit, özel olarak hazırlanmış cirit masalarında dik olarak bırakılmalıdır. Ciritin hiçbir parçası hareket etmemelidir. Yay ise ay beyaz bir çizgi şeklinde ya da yerle aynı düzeyde toprağa gömülür. Beyaz boyalı metal veya tahtadan yapılır. Atletlerin kullandığı ayakkabıların topuk ve tabanı çivilidir. Tabanda en çok altı, topukta iki çivi vardır.

Günümüzde cirit tutma, taşıma ve atma ile ilgili birkaç stil kullanılmaktadır. 1920'lerde hakim olan İsveç tekniği, yerini önce Fin tekniğine, sonra da Sovyet ve Polonyalılar'ın getirdikleri yeni tekniklere bırakarak önemli gelişmeler gösterdi.

Cirit sol omuz hizasında sağ elle ortasındaki sicimden tutulur. Bu tutuş, ciritin avuç içine alınması ve kavranması biçiminde olur. Ancak ciritin, hız koşusunun başından sıçrama adımlarının başlangıcına kadar yumuşak ve yere 45 derecelik bir eğimle taşınır. Atletler genellikle 15-20 m mesafede hız alırlar ve gittikçe artan bir tempo ile koşarlar. Bunu 3-10 m arası ciriti geriye alıp, atma hazırlığını içeren çapraz koşu izler. Cirit atışı sırasında vücudun sol tarafı sabit bir durumdadır. Atış kolu çok çabuk öne çekilirken el bileği ile silkme hareketi yapılır. Bu hareket ciritin yere saplanmasına yardımcı olur. Atış sırasında sağ bacak atış yönüne doğru bükük bir şekilde konulur. Sol ayak arkaya doğru kaldırılır ve vücudun üst kısmı öne doğru yatırılır. Bunlar atletin, cirit elden çıktığı için bir adım daha atmamasına yani faul yapmamasına yardımcı olur. Ciritin atıldıktan sonra, 29 derecelik açı içine düşmesi zorunludur. Ciritin düşmesi gereken alanı gösteren bu açı çizgilerine "sektör çizgileri" adı verilir.

Her yarışmacının üç atış hakkı vardır. En iyi sekiz yarışmacı, daha sonra üçer atış daha yaparlar. Olimpiyat Oyunları gibi bazı uluslarası yarışmalarda da önceden belirlenen baraj derecelerine ulaşamayan aletler finallere katılamazlar.
Altı atış hakkında en iyi dereceye ulaşan atlet birinci olur. Beraberlik halinde yarışmacıların ikinci en iyi derecelerine bakılır. Kurallara uygun atıştan sonra cirit havada kırılırsa atış yenilenir.

Yarışmalarda yeterli sayıda hakem görevlidir. Hakemler yarışmacıyı ve ciritin düşüşünü izlerler. Düzgün atış beyaz bayrakla, hatalı atış kırmızı bayrakla gösterilir. Atış sonunda ölçüm, ciritin en yakın izi ile yay çemberinin iç kenarı arasındaki doğru boyunca cm cinsinden yapılır.

[KέžmдИ]

3) Disk Atma

Yuvarlak yassı bir ağırlığın fırlatılmasına dayanan, hafif atletizm sınıfından pist ve alan sporudur. Disk atıcılığı atletik olaylar arasında en eski spor dalıdır. Eski Yunan şairi Homeros, yapıtlarında sık sık disk atmaya yer vermişti, M.Ö 5 yy'da Yunanlı heykelci Myron'da yaptığı ünlü "Diskobolos" heykelinde disk atmayı canlandırmıştı. 1896'da Atina'da yapılan Olimpiyat Oyunları'nda atletizmin bir dalı olarak yer aldı. 1928 yılındaki Olimpiyat Oyunları'nda bayanlar da disk atmada yer almaya başladılar. Amerikalı Alfred Querter 1962'de diski 61.10 m uzaklığa fırlatan ilk sporcudur. Günümüzde disk atma daire içinden giderek artan bir hızla yaklaşık 1.5 turluk dönüş sonucu fırlatılır. Disk atıcılığı zor ve yorucu bir spor dalıdır. Branş atletleri kuvvetli ve atletik bir yapıya sahip olmalı, süratli ve çevik olmalı, vücudunu geliştirmek için kültür fizik hareketleri yapmalıdır. Disk atışlarının oyun alanı; çapı 2.5 m olan dairesel bir alandır. Daire gülle atışında kullanılan dairenin aynısıdır. Gülle atışından farkı takozunun bulunmamasıdır. Atletin arkasında koruma amacıyla yüksek bir tel ya da ip kafes vardır. Bu tel kafesin önünde 6 m'lik bir atış sahası bulunur. Disk ağaçtan veya benzeri bir maddeden yapılır. Etrafında pürüzsüz metalden bir çember ve her iki yüzüne gömülmüş yuvarlak plakalar vardır. Bu yuvarlak plakalar diskin ağırlığını denkleştirir. Diskin şekli seradinamik olup, gelen rüzgardan yararlanarak mesafenin uzamasını sağlar.

Erkekler için diskin ağırlığı 2 kg olup, 22 cm çapında ve 44.5 mm kalınlığındadır. Bayanlar içinse ağırlığı 1 kg, 18 cm çapında ve 37 mm kalınlığındadır.

Diskin yüzeyleri, kenardan başlayarak merkezin 25 mm uzaklığına kadar incelir. Disk atıcıları çekiç atıcıları gibi yarışmalarda çivisiz ayakkabı kullanırlar.

Çemberin gerisinde ters olarak sabit duran atlet. Diski ortası tam merkeze gelecek şekilde ve kenarı son parmak boğumlarının yukarısına dayandırmak suretiyle tutar. Atış hareketi, bir veya birden fazla yumuşak hazırlık sallanmalarıyla başlar. Dönüş yürüme süratinde, yumuşak bir biçimde ve ayaklar birbirine yakın olarak yapılır. Bu sırada kollar geniş bir kavis çizer. Disk elden çıkarken koldan daha ilerde 35-40 derecelik uçuş açısında olmalı ve rüzgar durumu gözönünde bulundurulmalıdır. Diskin elden çıkması üzerine atlet, hareketin devamı olarak arkaya doğru dönerek dengesini sağlar ve durur. Daire yarı çapı çizgisinin arkasından ayakta oyun alanını terkeder. Disk, sektör çizgilerinin içine düşmelidir. Yarışmacı, diski istediği gibi tutmakta ve dilediği tekniği kullanmakta serbesttir.

Disk atma yarışmalarında yarışmacı sayısı sekizden azsa, her yarışmacının 6 atış hakkı, çoksa üç atış hakkı vardır. En iyi sekiz yarışmacı üçer atıştan sonra üçer atış daha yaparlar. Altı atışta en iyi dereceyi yapan birinci olur. Beraberlik durumunda en iyi ikinci atışlara bakılır. Atış başladıktan sonra vücudun herhangi bir yeri çembere veya dışına değerse atış geçersiz olur. İkisi diskin atıldığı dairenin yakınında diğer üçü ise diskin düşeceği alanı gözleyen beş hakem görevlidir.

Ölçüm, daireyi çevreleyen halkanın iç kısmından diskin en yakın izine kadar olan doğru boyunca cm cinsinden yapılır.

[KέžmдИ]

4) Çekiç atma

İki elle tutulan küresel ağırlığın, bir daire içinden dönerek ve hız alınarak, karşıya fırlatıldığı alan sporudur.Çekiç atmanın başlangıcı M.Ö 2000 yıllarında İrlanda'da düzenlenen "Tailteann Gomes" oyunlarına dayanır. Bu oyunlarda, dingilinden tutularak fırlatılan tekerleğin yerini daha sonra tahta bir tutacağın ucuna bağlanan büyük kaya parçaları aldı. 1866'dan itibaren İngiltere, İrlanda ve İskoçya'da 1900'den itibaren ise Olimpiyat Oyunları'nda yer aldı. Türkiye'ye 1950 yılında girdi, 1970'li yıllardan itibaren gelişti.

Günümüzde çekiç atıcısı demirden yapılı küresel ağırlığı 2.135 cm çapındaki daireden üç tam ve seri dönüş sonunda fırlatır. Gülleden farkı bir tele bağlı olması ve 121.3 cm olan uzunluğudur. Yalnız erkek atletler arasında oynanır. Branş atletinin omuz adelelerinin güçlü daire içinde üç dönüşü seri yapabilecek kapasitede ve zamanlamasının iyi olması gerekir.

Çekicin fırlatılacağı, oyun alanı olarak kullanılan dairenin çevresi izleyicilerin ve görevlilerin can güvenliği için C biçiminde metal örgülü kafesle çevrilir. Çekiç atış sırasında fazla esnememelidir. Çekicin başlık kısmı olan top güle, som demir veya pirinç gibi sert bir madenden yapılmıştır ve yuvarlak bir şekildedir. Yüzey böyle bir metalle kaplı olmak şartıyla, içi kurşun veya benzeri bir madenle de doldurulmuş olabilir. Bu gülle madeni bir telle bağlı olup, en alt kısmında tek veya iki elle kavranan tutacağı 4 vardır. Tutacak şekil olarak üç köşelidir. Resmi yarışmalarda, çekicin ağırlığı güllenin ağırlığı kadar (7.257) kg olup 130 mm çapındadır. 3 mm çapındaki çelik telin uzunluğu ile birlikte toplam uzunluk 121.3 cm'dir. Çekiç atma sporu yapan atletlerin diğer spor dallarında olduğu gibi, atlet, fanila, kısa şort, dizlik, spor ayakkabıları vardır. Çekicin üçgen kulbu, parmakları zedeleyebileceği gözönüne alınarak deri eldiven de kullanırlar. Çekicin giderek hızlanan biçimde döndürülmesini en yüksek dönme hızına ulaştığı anda ve yerden en yüksek bulunduğu noktada fırlatması izler. Çekiç, sektör çizgilerinin içine düşmelidir. Diğer yarışmalarda olduğu gibi üçer atıştan sonra eleme yapılır. Eğer yarışmacı sayısı sekizden az ise genel olarak her yarışmacı altı atış hakkına sahiptir. Artı atışta en iyi dereceyi yapan birinci olur. Beraberlik durumunda en iyi ikinci derecelere bakılır. Atış yaparken atlet, çembere ya da dışına değerse, çekiç 40 derecelik açı diliminin dışına düşerse atış geçersiz sayılır. Çekiç havada kırılır ya da koparsa atış yenilenir. Ayrıca atletin her atışta bir kez hareketini durdurup, atışa ara verme hakkı vardır. Çekiç atışında 5 hakem değerlendirmede bulunur. Hakemlerin sorumlulukları ve yerleri disk atışında olduğu gibidir.

Atış sonunda ölçüm çekicin en yakın izi ile halkanın iç kısmı arasındaki doğru boyunca cm cinsinden yapılır

[KέžmдИ]

ATLAMALAR

Atletizmin bir dalı olan atlamalarda, gerek yüksek ve sırıkla yüksek atlama, gerekse uzun atlama, bir koşu sonunda sıçrama ile yapılır.

Atlamalar 4 bölümden oluşur
1-Yüksek atma
2-Uzun atma
3-Üç adım atma
4-Sırıkla atlama

1)Yüksek atlama

Koşarak hız kazandıktan sonra sağlam iki dik sehpanın arasındaki çıtanın üzerinden atlayarak yapılır. Bu atlamada prensip vücudun çıtanın üzerinden düşürmeden geçmesidir.

Yüksek atlamayı diğer yarışmalardan ayıran özellikler üç tanedir. Birincisi mesafe dikey olarak ölçülür, ikincisi başarı ve başarısızlık belirli bir yükseklikteki çıtayı aşmaya bağlıdır, üçüncüsü ise atlet başarılı olduğu sürece sayısız deneme hakkına sahiptir. Bu spor dalında başarılı olmak için, bacak adelelerinin doğal bir yaylılık ve tempo kuvvetine sahip olması, vücudun dirençli ve uyumlu olması gerekir. Boy faktörü sanıldığının tersine avantaj oluşturmaz.

Atlama alanı olarak kullanılan, çıkış noktası ile yarım daire şeklinde olan hızlanma sahasının uzunluğu, 15 m'den az olamaz. Atlama sehpası, sert ve bükülmez ağaçtan veya madendendir. Aralarındaki mesafe 3.66 - 4.02 m'dir. Atlama çıtasının uçları kare, üçgen veya yuvarlak olabilir. Ağırlığı 2 kg'ı geçemez. Sehpa üzerindeki çıta, yarışmacının dokunduğu zaman kolayca düşecek biçimde yatay durumdadır. Çıtanın arkasında süngerle doldurulmuş düşme minderi, en az 5x4 m boyutunda ve yeterli kalınlıktadır. Kullanılan malzemelerin başında, topuğu korumak için plastik ve lastik çivili ayakkabıları sayabiliriz. Topuğun kalınlığı 6 mm'yi, taban kalınlığı da 13 mm'yi geçemez.

Atlamadan önce hız kazanabilmek için koşulması gerekir. Atlayıcı, 7 - 11 adım arası yaklaşma koşusunu, 30 - 40 derecelik bir açı ile giderek hızlanan bir koşu temposu ile yapar. Atlayıcı, çıtaya çok yakın basarak sıçramalıdır. Sıçrayış tek ayakla ve geriye alınmış vücudun gergin bacak üzerine alınmasıyla başlar. Çıta üzerine gelince vücudun ekseni etrafından dönmesi, başın göğüs hizasına alınması ile sürer. Önce dış kol ile savunma bacağının mindere değmesi, sonra da gövdenin kalça ile omuz üzerinde dönüşüyle atlama tamamlanır. Yüksek atlamada yarışmacının uyması gereken en önemli kural; sıçramada tek ayağını kullanmasıdır. Yüksek atlamada yarışmacılar ilk atlayacakları yüksekliği kendileri seçerler. Alt sınırın yukarısında olmak kaydıyla herhangi bir yüksekliği atlamadan geçebilirler. Başarılı olduğu sürece sayısız deneme hakkına sahiptirler. Ancak birbirini izleyen üç başarısız atlama denemesi yaptıklarında elenirler.

Atlanan yükseklik, dik olarak yer ile çıtanın üst kenarının en alt kısmını içerir. Bir rekor durumunda yükseklik, atlamadan sonra yeniden ölçülür. Kazanan atlet elenmeyen son atlettir. Beraberlik durumunda, söz konusu yüksekliğin üç deneme hakkından en azını kullanarak geçen kazanır. Bu durumda da beraberlik bozulmazsa toplam atlayışı en az olan kazanır.

Kullanılan araçların ve atlama alanının düzenli olması atlayışın kurallara uygunluğu ve yüksekliğin ölçülmesi iki veya üç hakem tarafından sağlanır.

Yüksek atlama sporu yapan atlayıcıların kullandıkları atlama stilleri 4 tanedir.

1-Scissor(makaslama)
2-Straddle Dive Staddle
3-Fosbury Flash
4-Kalifornia (Western Roll)

Bunlardan en popüler olanları Straddle (Binme) ve Fosbury Flash teknikleridir. Straddle'da atlet yüzü aşağıya bakar biçimde, vücudunu çıtanın etrafında döndürerek atlar. Fosbury Flash tekniğinde ise atletin çıtayı önce başı geçer ve omuzlar üzerine düşülür. Kısa zamanda öğrenilmesi ve göze hoş görünmesi Fosbury Flash tekniğini popüler kılmaktadır.

Yarışmacı atlama sırasında iki ayağının üzerinde sıçrarsa, çıtayı aşmadan düşerse, atlama anında çıtaya çarpar desteklerinden düşürürse başarısız sayılır.

[KέžmдИ]

2) Uzun atlama (Tek adım atlama)

Tek sıçrayışta en uzak mesafeye ulaşmaya dayanan pist ve alan sporudur. Olimpiyat yarışmalarında yer alan uzun atlama, 1896 yılından bu yana erkekler, 1948'den beri de bayanlar tarafından yapılmaktadır. 1991 yılında Tokyo'da düzenlenen Dünya Atletizm Yarışması'nda Mike Powell, 8.95'lik atlayışla Bob Beamon'a ait 23 yıllık rekoru kırarak, ulaşılması güç bir derecenin sahibi oldu.

Uzun atlama yaklaşık 45 m'yi bulan hız alma mesafesinden koşularak, zemin hizasındaki gerileme sahasını geçmeden kum havuzuna atlanılarak yapılır. Bu spor dalında başarılı olmak için atletler süratli koşu, sprintler, yüksek atlama, ayaklarını ve baldırını kuvvetlendirici idmanlar ve cimnastik hareketleri yaparlar ve koşuya tam anlamıyla ısındıktan sonra başlarlar.

Atlama alanı olarak kullanılan koşu pistinin en az 1 m ilerisindeki atlama havuzundaki kum, yarışmalardan önce nemlendirilir. Kum havuzunun boyutları en az 2.75x10 m'dir. Her atlayıştan önce atlama çizgisi ile aynı seviyede olması sağlanır. Atlama sırasında kullanılan tahtadan yapılan atlama tahtası, koşu yoluyla eşit düzeyde olacak şekilde toprağa gömülür. Atlama tahtasının ön kısmına da adım hatalarının belirlenmesi için macun döşenir.

Yarışmacının kullandığı malzemeler, koşu elbisesi olarak eşofman ve plastik çivili ayakkabılardır. Koşuya, ayaklar bitişik, hafif koşu ritmiyle başlanır. Son hıza basma tahtasına yaklaşıldığında ulaşılması ve tahtaya iyi bir şekilde basılması önemlidir. Sıçramayı takiben dizler kolların altına çekilip, uçuş yapılır. Bunu ayaklar üzerine ileri doğru denge temin edilerek düşme izler.

Uzun atlamalarda atletlerin altışar deneme hakları vardır. Atlayıcının ayağı basma tahtasını geçerse, bu deneme ölçülmez. Atlayışın geçersiz olduğunu bildiren kırmızı bayrak hakemler tarafından kaldırılır. Hakemler hataları gözlemek, atlama yerini işaretlemek, atlamayı ölçmek ve yarışmacıları toplamakla görevlidirler. Hakem sayısı her yarışma için değişiklik gösterir.

Ölçüm, basma tahtası ile atletin kum havuzundaki en yakın izi arasındaki mesafe esas alınarak yapılır. Ölçülen uzunluk, alttaki en yakın cm'ye indirgenerek yazılır.

Uluslararası yarışmalarda üçer atlayışlık eleme turlarında en iyi dereceyi yapan sekiz atlet yeniden üçer atlayış daha yapar. Final olarak adlandırılan bu atlayışlarda kazanan atlet, en iyi dereceyi yapan atlettir

[KέžmдИ]

3) Üç adım atlama

Üç adım atlama; sıçrama, adım atma ve atlama biçimindeki üç ayrı kesintisiz hareketin ard arda yapılarak, en uzak mesafeye ulaşmaya dayalı pist ve alan sporudur. 1896'dan beri olimpiyatlarda yer almakta olup, ilk oyunlarda iki sıçrama, sonraları tek sıçrama biçimini aldı.

Günümüzde üç adım atlama, hız mesafesi uzun atlamada olduğu gibi 45 m'dir. Burada da atletler uzun atlamada olduğu gibi süratli koşu ayak ve baldırları kuvvetlendirici egzersiz ve cimnastik hareketleri yaparlar. Koşuya tam anlamıyla ısındıktan sonra başlarlar. Sadece üç adım atlayıcı, tek adımcıdan daha alçak sıçramalar yapar. Güç ve denge rüzgara karşı durmak için en gerekli şeylerdir.

Atlama sahası olarak kullanılan atlama havuzu ve atlama tahtası, uzun atlamadakinin aynısıdır. Yalnız üç adım atlamada, atlama havuzu ile atlama tahtasının arası en az 11 m'dir.

Günümüzde üç adım atlamalarda, süratle atlayan ve sıçrama kuvvetine sahip olanların kullandığı De Silva tekniği ile az süratli olanlar tarafından kullanılan Ortadoğu tekniği tercih edilir.

Tek adımın aksine, üç adımda basmadan önce fazla sürat önemli değildir. Sıçrama, çabuk ve koşu yönünde olup tek adımdan daha alçak olmalıdır. Yarışmacı tek ayağı üzerinde havalanır ve aynı ayağının üzerine iner. Bunu yerde atılan ikinci uzun bir adım izler. Adım için diğer ayağının üzerine düşmelidir. Bu süre içinde yarışmacı koşu alanındadır. Üçüncü ve son atlamayı yapıp iki ayağıyla havuza düşer. Üç adım atlamalarda da atletlerin altışar hakları vardır. Altı hakkında en iyi dereceyi yapan birinci olur. Atletler, atlayış sırasında yanlış ayağıyla, kasten yere dokunursa atlayış geçersiz olur. Diğer kurallar uzun atlamadakilerin çok benzeridir.

[KέžmдИ]

4) Sırıkla atlama

Yatay bir çıtanın üstünden bir sırık yardımıyla atlamaya dayanan bir atletizm dalıdır.

Atlama branşlarının en zoru olan sırıkla atlama, yardımcı araç kullanılarak yapılan bir spordur. 19. yy. ortalarından beri spor yarışmalarında yer almaktadır. Ukraynalı ünlü sırıkçı Sergei Bubka, 1991 yılında dördü pistte (6.10), dördü de salonda (6.12) olmak üzere sekiz rekor kırıp, toplam dünya rekoru sayısını yirmi sekize çıkararak, sırıkla atlamanın en büyüğü olduğunu kanıtladı.

Günümüzde sırıkla atlama, atlama noktasına 45 m uzunluğundaki bir pistten koşularak yapılır.

Bir çeşit akrobasi hareketi olan sırıkla atlamada, atletin başarılı olması için güçlü kollarının olması gereklidir. Uzun boylu olmak ayrıca büyük bir avantajdır. Uzun boylular, yükselişlerde üst tutuşu kolay yaparlar, enerjilerini daha ölçülü kullanırlar ve kollarla yapılan çekişlerde daha başarılıdırlar. Ayrıca rüzgar da önemli bir etkendir.

Sırıkla atlamada kullanılan en önemli malzeme atlama sırığıdır. Atletler yaklaşık 5 m uzunluğunda, 2 kg ağırlığında, cam elyaflı fiberglass sırık kullanırlar. Bu sırıklar atletlerin boylarına ve ağırlığına göre değişiklik gösterebilir. Ancak uzunluğu ve ağırlığı konusunda bir sınırlama yoktur. Sırıklar hafif eğimli olup, elle iyi kavranabilmesi için altından ve üstünden bantla sarılmıştır. Koşu pistinin ucunda sırığı dayamak için toprağa gömülü sırık sandığı vardır. Atlet bu sırıkla havaya yükselerek iki direk arasındaki metal çıtayı aşmaya çalışır. Sırığı, 2.2 kg ağırlığındaki metal çıtayı geçerken bırakır ve 1 m yüksekliğindeki özel mindere düşer. Sırıkla atlayan atletler, topuklarında süngerli lastik bulunan ya da bu atlayışlar için özel olarak hazırlanmış ayakkabılar kullanırlar. Bu ayakkabılar aynı zamanda ayak bileklerini de koruyucu özellik taşırlar.

Atletler, sırığı el altı veya el üstü pozisyonu olarak adlandırılan iki ayrı biçimde taşıyarak, 16-22 adım arası olan yaklaşma koşusuna başlar. Bu koşu yavaştan, hızlıya doğru olup, aynı tempo korunur. En yüksek hıza sıçrama noktasında ulaşılır. Sırığın saplama çukuruna yerleştirilmesini, yay gibi gerilen sırığın ucunda atletin havaya yükselmesi izler. Bunu takiben eller ve ayaklar uzatılmış durumdayken sallanış hareketi başlar. Sallanmayı vücudu yükseltecek olan çekme hareketi izler. Bu sırada sırıkçının sırtı yere doğru olup, sırıkla daha yükselmek için itme hareketine geçer. Çıtayı geçme sırasında önce sol elini, sırıktan çekerek sağ eliyle ittiği sırığı bırakır. Düşüşün ayaklar üzerine, konmanın da uzun oturuş vaziyetinde, kalça üzerine olduğu iniş hareketiyle atlama tamamlanır.

Sırıkla atlamalarda atlet, her yükseklik için üç atlama hakkı kullanır. Atlayıcı tespit edilen en az yüksekliğin arttırılmasını isteyebilir. Bir atlet ard arda üç başarısız atlayış yaparsa elenir. Yarışmacı isterse bir ya da iki başarısız atlayıştan sonra kalan atlayış hakkını, daha yüksek bir çıtada deneyebilir. Atlama sırasında sırık kırılması hata sayılmaz.

İkisi araç-gereçleri hazırlayıp atışları kaydeden biri de gerilmeyi gözleyip, yarışmacılarla ilgilenen üç görevli hakem vardır.

Ölçüm yerden dik olarak, çıtanın üst kenarının altı kısmına kadar yapılır. Her seriden ve rekor duyurusundan sonra yükseklikler ölçülür. En yüksekten atlayan yarışmayı kazanır. Aynı dereceyi paylaşan iki atlet olursa, en son yüksekliği en az denemede aşan, yarışma boyunca çıtayı en az düşüren ya da en az deneme yapan atlet birinci olur.

lik için üç atlama hakkı kullanır. Atlayıcı tespit edilen en az yüksekliğin arttırılmasını isteyebilir. Bir atlet ard arda üç başarısız atlayış yaparsa elenir. Yarışmacı isterse bir ya da iki başarısız atlayıştan sonra kalan atlayış hakkını, daha yüksek bir çıtada deneyebilir. Atlama sırasında sırık kırılması hata sayılmaz.

İkisi araç-gereçleri hazırlayıp atışları kaydeden biri de gerilmeyi gözleyip, yarışmacılarla ilgilenen üç görevli hakem vardır.

Ölçüm yerden dik olarak, çıtanın üst kenarının altı kısmına kadar yapılır. Her seriden ve rekor duyurusundan sonra yükseklikler ölçülür. En yüksekten atlayan yarışmayı kazanır. Aynı dereceyi paylaşan iki atlet olursa, en son yüksekliği en az denemede aşan, yarışma boyunca çıtayı en az düşüren ya da en az deneme yapan atlet birinci olur.

[KέžmдИ]

BİYOGRAFİLER

ALLEN JOHNSON
Doğum yılı: Mart 1, 1971
Doğum yeri: Washington, DC
5-10/1.78m 160lbs./72kg
Braddock HS, Burke, Va '89
North Carolina '93

En iyileri (açık):
100 10.42 '95
200 20.77 '94
110H 12.92 '96 (AR)
400H 52.00 '91
HJ 6-11/2.11m '89
LJ 25-91/4/7.85m '91
TJ 48-8/14.83m '89

En iyileri (salon):
55 6.40 '95
50H 6.47 '95
55H 7.03 '94
60H 7.38 '95
110H 13.34 '95 ("WR")
LJ 26-8.5/8.14m '93

Yarışları:
1992 1)NCAA Salon 55H
3)NCAA
7h)Olimpiyat seçmeleri
1993 2)NCAA Salon 55H
11)NCAA Salon LJ
2)NCAA
5)USA
1994 5)USA Salon 60H
3)USA
2)Dünya kupası
1995 1)USA Salon 60H
1)World Salon 60H
2)USA
1)Dünya şampiyonası
2)GP Final
1996 2)USA Salon 60H
1)Olimpiyat seçmeleri
1)Olimpiyat oyunlsrı

Bayraklar:
1993 5h)NCAA 4 x 100 [3]

[KέžmдИ]

ATO BOLDON
Doğum yılı/yeri: 30 Aralık 1973 Port of Spain 1.76m 75kg.

Bitirdiği okul: San José City College and at UCLA, USA.

100m/200m: OG: ’92- h/h, ’96- 3/3; WCh: ’93- qf/-, ’95- 3/qf, ’97- 5/1;
WI: ’97- dnf 200m; CG: ’94- 4/sf, ’98- 1/-; WJ: ’92- 1/1. Won GWG 200m
1998, NCAA 200m 1995, 100m 1996; TRI 100m 1993-4, 200m 1992.
CAC rekoru: 100m (9), 200m (3) 1996-9; TRI rekoru: 100m (13) 1995-9,
200m (3) 1996-7.

Gelişimi:100m, 200m: 1990- 10.8, 21.3; 1991- 10.54/10.44w, 21.07;
1992- 10.22, 20.63/20.6; 1993- 10.23/10.0, 20.59; 1994- 10.07, 20.53;
1995- 10.03/10.01w, 20.08; 1996- 9.90, 19.80; 1997- 9.87, 19.77; 1998-
9.86, 19.88; 1999- 9.86, 19.86.

En iyileri: 50m 5.58+ (1997), 60m 6.45+ (1997), 100m 9.86 (1998), 200m 19.77
(1997)

Salon: 50m 5.68 (1997), 55m 6.04A (1997), 60m 6.49 (1997) (= CAC record), 200m 20.35 (1997) (TRI record)

[KέžmдИ]

BRYAN BRONSON
Doğum tarihi; Eylül 9, 1972
in Jasper, Tx
6-0/1.83m 165lbs./75kg
Jasper HS, Jasper Tx '91
Rice '95

En iyileri (açık):
100 10.30 '92 (10.20w '95)
200 20.28 '92
400 45.66 '93 (44.37-bayrak '95)
110H 14.94w '90
300H 36.03 '91
400H 47.98 '96

En iyileri(salon):
55 6.27 '92, '94
200 20.90 '95
400 47.29 '96 (45.8-bayrak '92)
55H 7.51 '94

Yarışları:
1990 7)USA Gençler 110H
6h)USA Gençler 400H
1991 2)USA Gençler 200
1)Pan Amerikan Gençler 200
1992 2h)NCAA Salon 200
5)NCAA 200
7h)Olympic Trials 200
1993 4)NCAA Salon 200
1)NCAA 400H
7)USA 400H
1994 3h)USA Salon 200
dnf-h)NCAA Salon 200
5h)NCAA 200
1995 4)NCAA Salon 200
4)USA 400H
1996 1)Olympic Trials 400H
8s)Olimpiyat oyunları 400H
5)GP Final 400H

Bayrak:
1991 1)Pan Amerikan Gençler 4 x 100 [4]
1)Pan Amerikan Gençler 4 x 400 [1]
1992 7)NCAA Salon 4 x 400 [2]
7)NCAA 4 x 100 [2]
1993 6)NCAA 4 x 400 [3]

[KέžmдИ]

C.J. HUNTER
Doğum tarihi/yeri: ARALIK 14, 1968 Washington, D.C.
6-0/1.83m 290lbs./131kg
Roosevelt HS, Hyde Park, NY '86
Penn State '90

En iyileri (açık):
SP 69-5.5/21.17m '96
DT 174-2/53.08m '88

En iyileri(Salon):
SP 69-7.5/21.22m '95

Gülledeki başarıları:
1987 3)USA Gençler
6)USA Gençler DT
1988 5)NCAA
6)USA
1989 1)USA Salon
2)NCAA Salon
4)NCAA
17q)USA
1990 5)USA Salon
2)NCAA Salon
2)NCAA
7)USA
1991 3)USA Salon
2)USA
3)Pan-Am oyunları
19q)Dünya şampiyonası
1992 2)USA Salon
8)Olimpiyat seçmeleri
1993 6)USA Salon
4)USA
1994 2)USA Salon
1)USA
2)GP Final
1)Dünya kupası
1995 1)USA Salon
2)Dünya Salon
1)Pan-Am Oyunları
4)USA
1996 2)USA Salon
3)Olympic Trials
7)Olimpiyat oyunları
5)GP Final

[KέžmдИ]

CARL LEWIS
Doğum yılı/yeri: July 1, 1961 Birmingham, Al
6-2/1.88m 175lbs./79kg
Willingboro HS, Willingboro, NJ '79
Houston '81

En iyileri (açık):
100 9.86 '91 (9.78w '88)
200 19.75 '83
300 32.18 '84
400 47.01 '93
LJ 29-1.25/8.87m '91 (29-2.75/8.91w '91)

En iyileri (Salon):
50 5.72 '84
55 6.02y '83
60 6.60 '89
200 20.75 '92
LJ 28-10.25/8.79 '84 (WR)

Başarıları:
1978 4)USA Gençler LJ
1979 6)USA Salon LJ
2)USA LJ
2)USA Gençler 200
3)Pan-Am Oyunları LJ
1980 3)USA Salon LJ
1)NCAA Salon LJ
1)NCAA LJ
4)Olimpiyat Seçmeleri 100
2)Olimpiyat Seçmeleri LJ
1)USA Gençler 100
1)USA Gençler 200
1)Pan-Am Gençler 100
1)Pan-Am Gençler 200
1981 2)USA Salon LJ
1)NCAA Salon 60y
1)NCAA Salon LJ
1)NCAA 100
1)NCAA LJ
1)USA 100
1)USA LJ
1)Dünya Kupası LJ
9)Dünya Kupası 100 (inj)
1982 1)USA Salon LJ
1)USA 100
1)USA LJ
1983 1)USA Salon 60y
1)USA Salon LJ
1)USA 100
1)USA 200
1)USA LJ
1)Dünya Şampiyonası 100
1)Dünya Şampiyonası LJ
1984 1)USA Salon LJ
1)Olimpiyat Seçmeleri 100
1)Olimpiyat Seçmeleri 200
1)Olimpiyat Seçmeleri LJ
1)Olimpiyat Oyunları 100
1)Olimpiyat Oyunları 200
1)Olimpiyat Oyunları LJ
1985 4h)USA 100
1986 1)USA 100
4)USA 200
1)USA LJ
1987 3)USA Salon 55
2)USA 100
1)USA 200
1)USA LJ
1)Pan-Am Oyunları LJ
2)Dünya Şampiyonası 100
1)Dünya Şampiyonası LJ
1)GP Final 200
1988 1)Olimpiyat Seçmeleri 100
2)Olimpiyat Seçmeleri 200
1)Olimpiyat Seçmeleri LJ
1)Olimpiyat Oyunları 100
2)Olimpiyat Oyunları 200
1)Olimpiyat Oyunları LJ
1990 1)USA 100
3)GP Final 100
1991 2)USA 100
1)USA LJ
1)Dünya Şampiyonası 100
2)Dünya Şampiyonası LJ
1992 1)USA Salon LJ
6)Olimpiyat Seçmeleri 100
4)Olimpiyat Seçmeleri 200
2)Olimpiyat Seçmeleri LJ
1)Olimpiyat Oyunları LJ
2)GP Final 100
1993 3)USA 100
2)USA 200
4)Dünya Şampiyonası 100
3)Dünya Şampiyonası 200
1995 6)USA 100
2)USA LJ
1996 6h)USA Salon 60
8)Olimpiyat Seçmeleri 100
5)Olimpiyat Seçmeleri 200
3)Olimpiyat Seçmeleri LJ
1)Olimpiyat Oyunları LJ

Bayraklar:
1980 dq-h)NCAA 4 x 100 [4]
1)Pan-Am Gençler 4 x 100 [4]
1983 1)Dünya Şampiyonası 4 x 100 [4]
1984 1)Olimpiyat Oyunları 4 x 100 [4]
1987 1)Pan-Am Oyunları 4 x 100 [4]
1987 1)Dünya Şampiyonası 4 x 100 [4]
1991 1)Dünya Şampiyonası 4 x 100 [4]
1992 1)Olimpiyat Oyunları 4 x 100 [4]

[KέžmдИ]

Charles AUSTIN
19 Aralık 1967 Bay City, Texas 1.84m 77kg. Mizuno. Was at Southwest Texas
State University.
HJ: OG: ’92- 8=, ’96- 1; WCh: ’91- 1, ’95- dnq 13=, ’97- dnq 13, ’99-
8=; WI: ’91- 6=, ’97- 1, ’99- 3; WCp: ’98- 1. NCAA 1990- 1, US 1995-9.
US yüksek atlama rekoru 1991.
Yüksek atlamadaki gelişimi:
1986- 2.11,
1987- 2.16,
1988- 2.19,
1989- 2.27,
1990- 2.35,
1991- 2.40,
1992- 2.33i/2.32,
1993- 2.35i,
1994- 2.32,
1995- 2.34i/2.33,
1996- 2.39,
1997- 2.35i/2.32,
1998- 2.33,
1999- 2.33i/2.32.
En iyileri: HJ 2.40 (1991), TJ 14.91i (1990).
Salon HJ: 2.37 (1996)

[KέžmдИ]

Christian MALCOLM
3 Haziran 1979 Cardiff 1.72m 66kg. Cardiff AAC.


200m/4x100mR (100m): CG: ’98- 2 (4 4x100m); WJ: ’96- sf, ’98- 1 (1);
Avrupa genç: ’97- 1/1R (2); Avrupa U23: 2/1R (2=).
Avrupa gençler 200m rekorları 1998.

Gelişimi 100m, 200m: 1993- 11.74, 1994- 10.88, 22.36/22,2; 1995-
10.85, 21.58/21.41w; 1996- 10.60/10.5, 21.27; 1997- 10.24, 20.83/20.48w;
1998- 10.12, 20.29; 1999- 10.22/10.20w, 20.47.

En iyileri: 100m 10.12 (1998), 200m 20.29 (1998)
Salon: 60m 6.65 (1999), 200m 20.74 (1999) and (2000).
30 Ocak 2000'da 20.74 ile dünya lideri.

[KέžmдИ]

Christine ARRON
13 Eylül 1973 Abymes, Guadeloupe 1.77m 64kg. Racing Club de France.




100m/4x100m (200m): WCh: ’97- 4/3R, ’99- 6/2R; EC: ’98- 1/1R; ECp: ’97-
(1), ’98- 2, ’99- 1/1R; WJ: ’92- sf. Fransa 200m 1997. Med G 200m
1997.

Avrupa ve 4 Fransa 100m rekoru 1998.
Gelişmesi 100m, 200m: 1988- 12.04, 1989- 11.64/11.6, 25.43; 1990-
12.41/12.3/12.0w, 1991- 11.97, 24.4; 1992- 11.51, 23.75; 1993-
11.93/11.92w, 1994- 24.18, 1995- 23.92, 1996- 23.26, 1997- 11.03,
22.62/22.57w, 1998- 10.73, 22.95i; 1999- 10.97, 22.26.

En iyielr: 50m 6.05+ (1999), 60m 7.00+ (1999), 100m 10.73 (1998), 200m 22.26
(1999), 400m 53.76 (1995).
Salon: 60m 7.15 (1998), 200m 22.95 (1998)

[KέžmдИ]

Colin JACKSON
18 Feb 1967 Cardiff 1.82m 73kg. Brecon.

110mh: OG: ’88- 2, ’92- 7, ’96- 4; WCh: ’87- 3, ’91- sf, ’93- 1/2
4x100mR, ’97- 2, ’99- 1; EC: ’90- 1, ’94- 1, ’98- 1; CG: ’86- 2, ’90- 1,
’94- 1; WJ: ’86- 1; EJ: ’85- 2; WCp: ’89- 2, ’92- 1; ECp:
’87-9-91-3-6-7-8: 2/1/1/1/2/2/1 (3 100m). Won UK 1986, 1989-90, 1992; AAA
1986, 1988-90, 1992-3, 1996, 1998-9; GWG 1994. Won GP 1993, 3rd 1989. At
60mh: WI: ’87- 4, ’89- 2, ’93- 2, ’97- 2, ’99- 1; EI: ’87- 2, ’89- 1, ’94-
1 (1 60m).

World records for 110mh 1993, 60mh indoors 1994; 7 European 8 Commonwealth
and 9 UK records at 110mh 1988-93; 9 UK, 4 Commonwealth & European records
at 60mh to WIRs 7.36 & 7.30 (1994). European indoor 50mh record 1999.
European junior 110mh record 1986. World best 200mh 1991.

Gelişimi 110mh: 1984- 13.92, 1985- 13.69, 1986- 13.44/13.42w, 1987-
13.37, 1988- 13.11, 1989- 13.11/12.95w, 1990- 13.08/12.8w, 1991- 13.09,
1992- 13.04, 1993- 12.91, 1994- 12.98/12.94Aw, 1995- 13.17, 1996- 13.13,
1997- 13.05, 1998- 13.02, 1999- 13.04.

En iyileri: 100m 10.29 (1990), 200m 21.19/21.0 (1988), 21.18w (1989); 110mh 12.91
(1993), 200mh 22.63 (1991), LJ 7.96w (1986), 7.56 (1985); JT 52.86 (1984).
Salon: 60m 6.49 (1994), 50mh 6.40 (1999), 60mh 7.30 (1994).

[KέžmдИ]

Dan O'Brien
Doğum; Temmuz 18, 1966 in Portland, Or
6-2/1.88m 185/84kg
Henley HS (Klamath Falls, Or) '84
Spokane CC '88, Idaho '89
Foot Locker AC

En iyileri (Açık):
100--10.36 '95 (10.23w '91)
400-- 46.53 '91
1500--4:33.19 '89
110H--13.47 '95
HJ--7-2.5/2.20 '94
PV-- 17-2.75/5.25 '91
LJ--26-6.25/8.08 '92 (26-7.25/8.11w '91)
SP--54-9.5/16.69 '92
DT--173-5/52.86 '90
JT--219-6/66.90 '96
Decathlon--8891 '92 (WR)

En iyileri(salon):
50--5.84 '93
60--6.67 '93
50H--6.56(A) '96 6.65 '93
55H--7.20 '96
60H--7.68 '96
1000--2:40.12 2:57.96 '92
HJ--7-0.5.16 '92
PV--17-0.75/5.20 '93
LJ--25-8.75/7.84 '93
SP--52-6.75/16.02 '93
Pentathlon--4497 '92
Heptathlon--6476 '93 (WR)

Başarıları:
1984 4)USA Gençler
1988 dnf)Olimpiyat Seçmeleri
1989 7)NCAA Salon 55H
1989 10)NCAA Salon LJ
1990 2)USA
1991 1)USA
1991 1)Dünya Şampiyonası
1992 1)USA Salon Pent
1992 11)Olimpiyat Seçmeleri
1993 1)Dünya Salon Hept
1993 1)USA
1993 1)Dünya Şampiyonası
1994 1)USA
1995 1)USA
1)Dünya Şampiyonası
1996 4)USA Salon 60H
1996 12)USA Salon LJ
1996 1)Olimpiyat Seçmeleri
1996 1)Olimpiyat Oyunları

[KέžmдИ]

Dwain CHAMBERS
5 Nisan 1978 London 1.80m 83kg. Belgrave H.

100m/4x100mR: WCh: ’97- resR, ’99- 3/2R; EC: ’98- 2/resR; CG: ’98-
sf/1R; WJ: ’96- 5; EJ: ’95- 1/1R, ’97- 1/1R; WCp: ’98- 3/1R; ECp: ’99- 1.
Dünya gençler 100m reKoru 1997.

100m'deki gelişimi:1994- 10.75/10.56w, 1995- 10.41, 1996- 10.42, 1997-
10.06, 1998- 10.03rA/10.10, 1999- 9.97.

En iyileri: 50m 5.57+ (1999), 60m 6.41+ (1999), 100m 9.97 (1999), 200m 20.68
(1999).
Salon: 60m 6.58 (1998), 200m 21.26 (1998)

[KέžmдИ]

Gabriela SZABO

14 Ekim 1975 Bistrita 1.58m 42kg. Rapid Bucuresti.




5000m (1500m): OG: ’96- h (2); WCh: ’95- 4, ’97- 1, ’99- 1; EC: ’98- 2;
WUG: ’95- 1 (1), ’97- (1); ECp: ’95- 1B, ’97- 1 (2), ’99 (1 1500 & 3000).
At 3000m: EC: ’94- 3; WJ: ’92- 2, ’94- 1; EJ: ’91- 1, ’93-1; WI: ’95- 1,
’97- 1, ’99- 1 (1); EI: ’98- 1; WCp: ’94- 3, ’98- 1. GP 3000m- 1.1999. Dünya: ’94- 4J, ’95- 10, ’96- 9. 3000m 1993.

Rekorları: Dünya salon 2000m 1998, 5000m 1999; Avrupa 5000m 1998,
Avrupa gençler 3000m 1994. Romanya 3000m 1998, 5000m (4) 1995-8.

Gelişimi1500m, 3000m, 5000m: 1991- 4:17.07, 9:19.28; 1992- 4:12.57, 8:48.28; 1993- 4:10.32, 8:50.97; 1994- 4:14.43, 8:40.08; 1995- 4:11.73, 8:30.03, 14:53.91; 1996- 4:01.54, 8:36.07, 14:41.12; 1997- 4:06.14i/4:06.25, 8:27.78, 14:42.43; 1998- 3:56.97, 8:24.31, 14:31.48; 1999- 4:03.23i/4:13.61, 8:25.03, 14:40.59.

En iyileri: 1500m 3:56.97 (1998), 1M 4:19.30 (1998), 3000m 8:24.31 (1998), 5000m 14;31.48 (1998)
Salon: 1500m 4:03.23 (1999), 1M 4:27.1 (1998), 2000m 5:30.53 (1998, WR), 3000m 8:34.09 (1999, ROM rekoru), 5000m 14:47.35 (1999, WR)

[KέžmдИ]

Heike DRECHSLER
Doğum tarihi ve yeri : 16 Aralık 1964 Gera 1.81m 68kg. née Daute. Erfurter LAC.



LJ/R- 4x100m Bayrak: OG: ’88- 2 (3 100m & 200m), ’92- 1; WCh: ’83- 1,
’87- 3 (2 100m), ’91- 2/3R, ’93- 1, ’95- 9 (dnf Hep), ’97-4; EC: ‘82- 4,
‘86- 1 (1 200m), ’90- 1 (2 200m), ’94- 1, ’98- 1; WI: ’87- 1 (1 200m),
’91- 2, ’97- 7; EI: ’83- 3, ’85- 3, ’86- 1, ’87- 1, ’88- 1, ‘94- 1; EJ:
’81- 1; WCp: ’85- 1, ’92- 1, ’98- 1; ECp: ’83- 1, ’85- 2, ’87- 1/1R (2
4x400mR), ’91- 1/2R, ’93-4-5: 1/1/1. Won GDR LJ 1981, 1983-8, 1990; 200m
1986, 1988; GER LJ 1991-2, 1994-5, 1998-9; 100m 1992; GWG LJ 1994. GP
LJ 1. ve 2. toplam 1990, won both 1992, 2. LJ 1996, 3. 1994.

Dünya rekorları: 3 LJ 1985-6, 2 200m 1986. WIB: LJ (6): 6.88 ’83, 6.99
’84 & ’85, 7.25 & 7.29 ’86, 7.37 ’88; 100y: 10.24 ’86, 10.24 & 10.15 ’87;
200m: 22.27 ’87. Dünya gençler LJ rekoru 1981 ve 1982, heptatlon 1981. 8
GDR LJ rekoru 1983-8, GER rekoru 1992.

Uzun atlamadaki gelişimi : 1977- 4.40 /1978- 5.69 / 1979- 6.07 / 1980- 6.64/6.70w /
1981- 6.91/7.01w / 1982- 6.98 / 1983- 7.14/7.27w / 1984- 7.40 / 1985- 7.44 /
1986- 7.45 / 1987- 7.40 / 1988- 7.48 / 1990- 7.30 / 1991- 7.37/7.39w / 1992-
7.48/7.63w / 1993- 7.21 / 1994- 7.29/7.39Aw / 1995- 7.09i/7.07 / 1996-
6.96i/6.75/6.87w / 1997- 6.95i/6.89/7.02w / 1998- 7.16 / 1999- 6.91.

En iyi dereceleri: 100m 10.91/10.80w (1986), 200m 21.71 (1986), 800m 2:11.53 (1994),
100mh 13.34 (1994), LJ 7.48/7.63Aw (1992), TJ 13.35 ’93, SP 13.88 (1995),
JT 40.64 (1994), Hep 6741 (1994).
Salon: 200m 22.27 (1987, GER rekor), HJ 1.88 (1992), LJ 7.37
(1988, Dünye rekoru), TJ 13.94 (1997).

[KέžmдИ]

Iva PRANDZHEVA
15 ŞUB 1972 Plovdiv 1.74m 57kg. Trakia Plovdiv.

TJ (LJ): OG: ’96- dq 4 (7); WCh: ’91- (dnq), ’93- 3, ’95- 2, ’97- 5;
EC: ’94- nj (8), ’98- nj; EJ: ’91- (3), WJ: ’90- (1); WI: ’95- 2 , ’99- 2
(3); EI: ’96- 1; ECp: ’91 (6), ’96- 7 (1). Bulgaristan LJ 1992- 1., TJ 1993.

4 Bulgaristan tj rekoru 1993-5.

Gelişimi LJ, TJ: 1987- 6.17, 1988- 6.27, 1989- 6.27, 1990- 6.53,
1991- 6.54, 1992- 6.62, 1993- 6.58, 14.23/14.32w; 1994- 6.77/6.95w,
14.38i/13.86; 1995- 6.88/6.89w, 15.18; 1996- 6.84, 14.82i/14.35/14.92dq;
1998- 6.83, 15.12; 1999- 6.90i/6.80/6.97w, 14.94i/14.57.

En iyileri: 100m 11.49 (1994), HJ 1.85 (1995), LJ 6.88 (1995), 6.97w (1999); TJ
15.18 (1995).
Salon: LJ 6.90 (1999), TJ 14.94 (1999) (BUL rekoru)

1996'da olimpiyat oyunlarında dopingden yakalandı.4 yıl ceza aldı.(2 yıla indirildi)

[KέžmдИ]

IVAN PEDROSO
17 Aralık 1972 La Habana1.72m 70kg. Adidas.

LJ: OG: ’92- 4, ’96- 12; WCh: ’93- nj, ’95- 1, ’97- 1, ’99- 1; WI:
’93/95/97/99- 1; WJ: ’90- 4; WUG: ’97- 1; PAm: ’91- 3, ’95- 1, ’99- 1;
CAG: ’98- 1; WCp: ’92- 1, ’98- 1. Won GP 1995, 1997, 1999; PAm J 1991,
IbAm 1992, CAC 1997, Küba 1992-3, 1995, 1997-8.

3 CAC & Küba uzun atlama rekoru 1992-5.

Gelişimi LJ: 1988- 7.43, 1989- 7.43, 1990- 8.06, 1991- 8.22, 1992-
8.53/8.79w, 1993- 8.49, 1994- 8.26i/8.16, 1995- 8.71/8.96Aw, 1996-
8.46i/8.32, 1997- 8.63, 1998- 8.54, 1999- 8.62i/8.60.

En iyileri: LJ 8.71/8.96Aw (1995), TJ 16.05 (1991).
Salont LJ 8.62 (1999, CAC rekoru)

[KέžmдИ]

James BECKFORD
9 Ocak 1975 St Mary 1.83m 73kg. PE Blinn JC, USA.

LJ (TJ): OG: ’96-2; WCh: ’95- 2 (6/4R), ’97- 4; WI: ’97- 5, ’99- 5;
CAG: ’98- 1. 2nd GP LJ 1997, 1999 (3rd 1995). JAM LJ 1995-8, TJ 1995.

Gelişimi LJ: 1993- 7.53, 1994- 8.13/8.29w, 1995- 8.45/8.68w, 1996-
8.52, 1997- 8.62, 1998- 8.60/8.61w, 1999- 8.50.
Commonwealth rekorları: LJ 1995 & 1997, TJ 1995, Jamaika rekoru: LJ (5),
TJ (4) 1994-7.

En iyileri: LJ 8.62 (1997), 8.68w (1995); TJ 17.92 (1995).
Salon: 8.40 (1996, CAC rekoru), TJ 16.99 (1995, JAM rekoru)

[KέžmдИ]

JOHN GODINA
Doğum May 31, 1972
in Fort Sill, Ok
6-4/1.93m 260lbs./118kg
Central HS, Cheyenne, Wy '90
UCLA '95

En iyileri (açık):
SP 72-2.25/22.00m '95
DT 213-0/64.92m '95

En iyileri(salon):
SP 69-8/21.23m '96

Başrıları:
1990 1)USA Gençler DT
1991 1)USA Gençler SP
1)USA Gençler DT
1)Pan-Am Gençler SP
1)Pan-Am Gençler DT
1992 7)NCAA Salon SP
7)NCAA SP
13q)NCAA DT
17q)Olimpiyat seçmeleri SP
9)Olimpiyat seçmeleri DT
1993 3)NCAA Salon SP
2)NCAA SP
6)NCAA DT
8)USA SP
17q)USA DT
1994 1)NCAA Salon SP
3)NCAA SP
1)NCAA DT
7)USA SP
11)USA DT
1995 1)NCAA Salon SP
1)NCAA SP
1)NCAA DT
2)USA SP
2)USA DT
1)Dünya Şampiyonası SP
10)Dünya Şampiyonası DT
1996 1)USA Salon SP
2)Olimpiyat seçmeleri SP
2)Olimpiyat seçmeleri DT
2)Olimpiyat oyunları SP
14q)Olimpiyat oyunları DT
1)GP Final SP

[KέžmдИ]

Julian GOLDING
17 Şubat 1975 London 1.83m 68kg. Blackheath.

200m/4x100mR (100m): WCh: ’97- sf/3R, ’99- 7; EC: ’98- 3/1R; CG: ’98-
1/1R; WJ: ’94- sf/1R (8); EU23: ’97- 1/1R; EI: ’98- 4; WCp: ’98- 1R; ECp:
’98- 1R, ’99- 3/1R.

Gelişimi 200m:1992- 21.84/21.52w; 1993- 21.59/21.4/21.48w,

1994- 21.02/20.73w, 1995- 20.75/20.7/20.69w, 1996- 20.76/20.69w,

1997- 20.38, 1998- 20.18, 1999- 20.20.

En iyileri: 100m 10.28 (1998), 200m 20.18 (1998)
Salon: 60m 6.82 (1998), 200m 20.46 (1998).

[KέžmдИ]

Maurice GREENE
23 Temmuz 1974 Kansas City, Kansas 1.76m 75kg. Nike.

100m(/200m)/4x100mR: WCh: ’95- qf, ’97- 1, ’99- 1/1/1R; US 1997 100m-1, 200m 1999-1; GWG 100m 1998. 2. GP 200m 1999. 60m: WI: ’95- 4, ’99- 1.

Dünya 100m rekoru 1999; 2 dünya salon 60m rekoru 1998.

Gelişimi 100m, 200m: 1993- 10.43, 21.00; 1995- 10.19/9.88w, 1996-
10.08, 1997- 9.86, 19.86; 1998- 9.90/9.79w, 20.03/19.88w; 1999- 9.79,
19.90.

En iyileri: 50m 5.55+ (1997), 60m 6.39+ (1998), 100m 9.79 (1999), 200m 19.90
(1999), 19.86 (1997).
Salon: 50m 5.56 (1999), 55m 6.15 (1996), 60m 6.39 (1998)

[KέžmдИ]

Maksim TARASOV
2 Aralık 1970 Yaroslavl 1.94m 80kg. Yaroslavl TU. .

PV: OG: ’92- 1; WCh: ’91- 3, ’93- 3=, ’95- 2, ’97- 2, ’99- 1; EC: ’98-
1; WJ: ’88- 2; EJ: ’89- 1; WI: ’95- 7=, ’97- 3; WCp: ’98- 1. GP 1996-1,
1998, 1999 (2. 1997, 3. 1993, 1995), CIS PV 1992.

3 dünya gençler rekoru 1989.

Gelişimi PV: 1982- 2.90, 1983- 3.30, 1984- 3.80, 1985- 4.50, 1986-
5.00, 1987- 5.40, 1988- 5.60, 1989- 5.80, 1990- 5.85, 1991- 5.85/5.90ex,
1992- 5.90, 1993- 5.90, 1994- 5.90, 1995- 5.91, 1996- 5.90, 1997- 6.00,
1998- 5.95, 1999- 6.05.

En iyileri: 100m 10.8 (1989), HJ 1.95, PV 6.05 (1999), LJ 7.40.
Salon: PV 6.00 (1999)

[KέžmдИ]

MICHAEL JOHNSON
Doğum Eylül 13, 1967 Dallas, Tx
6-1/1.85m 170/77kg
Skyline HS, Dallas, Tx '86
Baylor '90

En iyileri (açık):
100 10.09 '94
200 19.32 '96 (WR)
300 31.56 '94
400 43.39 '95

En iyileri(Salon):
200 20.55 '91
400 44.63 '95 (WR)

Başarıları:
1988 dq-h)NCAA Salon 200
dnf-f)NCAA 200
7h)Olimpiyat Seçmeleri 400
1989 2)USA Salon 400
1)NCAA Salon 200
5h)NCAA 200
6h)USA 200
1990 1)USA Salon 400
1)NCAA Salon 200
1)NCAA 200
1)USA 200
1991 1)USA Salon 400
1)USA 200
1)Dünya Şampiyonası 200
1)GP Final 200
1992 1)Olimpiyat Seçmeleri 200
6s)Olimpiyat Oyunları
1993 1)USA 400
1)Dünya Şampiyonası 400
3)GP Final 200
1994 8)USA 100
1995 1)USA Salon 400
1)USA 200
1)USA 400
1)Dünya Şampiyonası 200
1)Dünya Şampiyonası 400
1)GP Final 200
1996 1)USA Salon 400
1)Olimpiyat Seçmeleri 200
1)Olimpiyat Seçmeleri 400
1)Olimpiyat Oyunları 200
1)Olimpiyat Oyunları 400
1)GP Final 400

Bayraklar:
1987 4)NCAA Salon 4 x 400 [3]
5h)NCAA 4 x 100 [1]
3)NCAA 4 x 400 [3]
1988 3)NCAA Salon 4 x 400 [1]
3h)NCAA 4 x 100 [3]
1989 2)NCAA Salon 4 x 400 [1]
1990 1)NCAA Salon 4 x 400 [4]
3)NCAA 4 x 100 [3]
1)NCAA 4 x 400 [4]
1992 1)Olimpiyat Oyunları 4 x 400 [3]
1993 1)Dünya Şampiyonası 4 x 400 [4]
1995 1)Dünya Şampiyonası 4 x 400 [4]

[KέžmдИ]

Okkert BRITS
22 Ağustos 1973 Uitenhage 1.98m 84kg. Stellenbosch AC.

PV: OG: ’96- dnq; WCh: ’93- dnq 16=, 95- 4, ’97- dnq, ’99- 10; CG: ’94-
nh; WJ: ’92- 3; WI: ’95- 3=, ’97- 6; AfCh: ’92- 1, ’93- 1; AfG: ’95- 1;
AfCh: ’98- 1; WCp: ’92- 3, ’94- 1; GP 1995-1. Güney Afrika şampiyonu 1993-5, 1998.

23 Güney Afrika (1992-5), 19 Afrika (1993-5) ve 9 Commonwealth (1994-5) rekoru

Gelişimi PV: 1989- 4.50, 1990- 4.80, 1991- 5.25, 1992- 5.46, 1993-
5.71, 1994- 5.90, 1995- 6.03, 1996- 6.01, 1997- 5.92, 1998- 5.90, 1999-
5.75A.

En iyileri: 100m 10.96 (1996), PV 6.03 (1995).
Salon PV: 5.90 (1997) (Afrika rekoru)

[KέžmдИ]

Patrick STEVENS
31 Ocak 1968 Leut 1.83m 73kg. Brussels TC.

(100m/)200m: OG: ’88- qf/qf, ’92- qf/qf, ’96- qf/7; WCh: ’93- qf, ’95-
qf/sf, ’97- qf/8, ’99- qf/sf; EC: ’90- sf/7, ’94- sf/3; WI: ’93- 6; EJ:
’87- 6/7; WUG: ’91- 3 (3R). BEL 100m 1988-95-1, 1997, 1999; 200m
1988-94, 1996.

Belçika rekoru 200m (4) 1995-6, 100m (2) 1996-7.

Gelişimi 200m: 1984- 23.12, 1985- 22.30/21.9, 1986- 21.39, 1987-
21.07, 1988- 20.72, 1989- 21.00, 1990- 20.80, 1991- 20.73, 1992-
20.59/20.41w, 1993- 20.72, 1994- 20.67/20.64w, 1995- 20.24, 1996- 20.19, 1997- 20.20, 1998- 20.65/20.43w, 1999- 20.31.

En iyileri: 100m 10.14 (1997), 10.00w (1995); 200m 20.19 (1996)
Salon: 60m 6.71 (1994), 200m 20.66 (1995) (= BEL rekoru)

[KέžmдИ]

Stefan HOLM
25 May 1976 Forshaga 1.81m 69kg. Kils AIK.

HJ: WCh: ’99- 10=; EC: ’98- 7; WJ: ’94- 7=; EJ: ’93- 11, ’95- 6; WI:
’97- 8=, 99- 6=; WUG: ’99- 4. İsveç şampiyonu 1998-9.

Gelişimi HJ:
1987- 1.40,
1988- 1.51,
1989- 1.61,
1990- 1.83,
1991- 1.94,TJ 12.35i (1991),
1992- 2.09i/2.06,
1993- 2.14,
1994- 2.18,
1995- 2.21,
1996- 2.26,
1997- 2.30i/2.22,
1998- 2.33,
1999- 2.32,100m 11.42 (1999),110mh 16.23 (1999),LJ 7.18 (1999),

En iyileri:HJ 2.36 (2002)
Salon HJ: 2.36 (2003)

One of the smallest top high jumpers

[KέžmдИ]

Tim LOBINGER
3 Eylül 1972 Rheinbach 1.93m 83kg. LT DSHS Köln. PE .

PV: OG: ’96- 7; WCh: ’93- dnq, ’95- 11, ’97- 4, ’99- 6; EC: ’94- dnq
21=, ’98- 2; WI: ’97- 5; EI: ’98- 1; WJ: ’90- dnq; EJ: ’91- 3; WCp: ’98-
2; ECp: ’93-4-5-6-7: 5/3/nh/2/3. 3. GP 1997, EU23Cp-1 1992; Almanya şampiyonu
1993-4, 1997, 1999.

3 Almanya rekoru 1997-9.

Gelişimi PV: 1986- 3.46, 1987- 3.90, 1988- 4.60, 1989- 4.85, 1990-
5.32, 1991- 5.35, 1992- 5.50, 1993- 5.55, 1994- 5.60, 1995- 5.70, 1996-
5.91, 1997- 6.00, 1998- 5.92, 1999- 6.00.

En iyileri: 110mh 14.78 (1999), HJ 1.97 (1999), PV 6.00 (1999), DT 42.76 (1999),
Dec 7346 (1999).
Salon PV 5.81 (1996).

[KέžmдИ]

Wilson KIPKETER
12 Aralık 1970 Kenya 1.72m 62kg. Sparta.

800m: WCh: ’95- 1, ’97- 1, ’99- 1; EC: ’98- 8; WI: ’97- 1, ’99- 2; WJ:
’88- dq, ’90- 4., 1. GP 1997 , 1999 (3.), 2. 1995.
Danimarka şampiyonu 1993-4.

3 dünya 800m rekoru 1997, 2 dünya salon 800m rekoru 1997, dünya salon rekoru 1000m 2000.

12 Danimarka 800m rekoru 1995-7.

Gelişimi 800m: 1985- 1:49.6, 1986- 1:50.3, 1987- c.1:52, 1988-
1:47.0, 1989- 1:47.2, 1990- 1:45.7, 1991- 1:46.19, 1992- 1:45.62, 1993-
1:45.46, 1994- 1:43.29, 1995- 1:42.87, 1996- 1:41.83, 1997- 1:41.11,

1998- 1:43.18, 1999- 1:42.27.

En iyileri: 400m 46.85 (1994), 800m 1:41.11 (1997), 1000m 2:16.29 (1995),

1500m 3:42.80 (1993), 1M 3:59.57 (1993).
Salon: 800m 1:42.67 (1997, WR), 1000m 2:15.25i (2000, WR).

[KέžmдИ]

Zhanna PINTUSEVICH-BLOCK
6 Temmuz 1972 Nezhin, nr Chernigov 1.64m 62kg. née Tarnopolskaya. Kiev
Dyn.

100m (/200m): OG: ’96- 8/qf; WCh: ’93- sf, ’95- 5/h, ’97- 2/1, ’99-
4/qf; EC: ’94- 2/2/4R, ’98- 4/2; EJ: ’91- 1/1/4R; WCp: ’98- 4/3; ECp: ’93-
3/4, ’94- 1/1R. At 60m: WI: ’93- 3; EI: ’92- 1. ,UKR 100m-1 1994-5.

WIR 50m 6.09 1993. Ukrayna rekoru: 100m (4)
1994-7, 200m 1997.

Gelişimi 100m, 200m: 1987- 11.8, 1988- 11.75/11.5, 23.75; 1989-
11.64/11.5, 24.03; 1990- 11.99, 1991- 11.29/11.0, 23.56; 1992- 11.17,
1993- 11.08, 22.79; 1994- 10.99, 22.66; 1995- 11.01, 22.71/22.64w; 1996-
11.07, 23.15; 1997- 10.85/10.6, 22.17A/22.32; 1998- 10.92/10.9A,
22.35A/22.46; 1999- 10.94, 22.42.

En iyileri: 50m 6.03+ (1997), 60m 6.97+ (1997), 100m 10.85 (1996), 200m 22.17A (1997).
Salon: 50m 6.09 (1993, UKR rekoru), 60m 7.07 (1993, UKR rekoru).

[KέžmдИ]

"SÜREYYA AYHAN" RÖPORTAJI


*Ufak engeller insanları durdurabiliyor, ama biz önümüzdeki dağları aştık
*Yapı olarak hırslıyım, herhangi bir meslekte hırs olmadan başarılı olunacağına inanmıyorum
*Uçaktan Dünya Şampiyonu olarak inersem binlerce kişiyle birlikte orada başarımı paylaşmak istiyorum
Süreyya Ayhan atletizmde bir Türk kızının neler yapabileceğini tüm dünyaya göstermek istiyordu. Yakın çevresi dışında Türkiye'de dahi bu rüyasını kimse bilmiyorken, o bunun hayali ile soluk alıp veriyordu. 1500 metrede gelen Avrupa Şampiyonluğu, rüyasının bir kısmı. Amerika, Edirne ve Kayseri'de hazırlandığı Dünya Şampiyonası 1500 metre finalini bu ayın sonunda Paris'te koşacak. Bu yarış öncesi Berlin'de koştuğu Golden League finalinde 3:59:59'luk derecesi ile Dünya Şampiyonası'ndaki rakiplerine gözdağı verdi. Süreyya ile hedeflerini ve yaşadıklarını konuştuk.

Nasıl atlet oldunuz?

Atlet olmayı kafama koymuştum, ne olursa olsun blir atlet olacaktım.

Koşmak sizin için ne ifade ediyor?

Koşarken his ve düşünce ortadan kalkıyor. 'Başladığın gibi bitireceksin Süreyya' diyorum kendi kendime ve tek şeye kilitleniyorum 'Finişi en önde bitirmek'. Yüz binlerce seyirci varmış! Hiçbir şeyi görmüyorum. Tamamen hayattan kopuyorum.

Atletizme imkansızlıklar altında başladınız. Ancak şimdi tüm imkanlar var. O günlerdeki haz bugün de var mı? Heyecanınız aynı mı?

Eksilme yok, tam tersi daha fazla heyecan var. En önemlisi şimdi insanlar benim neler yaptığımı biliyor, neler yapabileceğimi de biliyor. Bu da Türkiye'ye karşı sorumluluk demek. Şimdi daha çok heyecan duyuyorum atletizme karşı.

Hırsınızın sebebi zor şartlarda yetişmenizden mi kaynaklanıyor?

Her şeyden önemlisi atletizmi ben kendime meslek olarak seçtim. Çok severek yapıyorum. Sporcu olmak, benim için bir yaşam biçimi ve ben hayatın hiçbir alanında spordaki heyecanı yaşanamayacağına inanıyorum. Rekabet, hırs, mücadele, disiplin... Yapı olarak da hırslıyım. Herhangi bir meslekte hırs olmadan başarılı olunacağına inanmıyorum.

Sorumluluk duygusu sizi strese sokuyor mu?

Ben sorumluluğumu aşırı derecede bildiğimden artı bir stres yaratmıyor. Ne yapmam konusunda başkalarının beni uyarmasına gerek olmadan da bunu yapıyorum zaten ben.

Anadolu'da bayan bir sporcu olmak zor muydu?

Herkes sana destek sağlamıyor. Öylesine bu işi yaptığını düşünüyor. Zaman zaman bayan sporcu olduğumuz için garipseniyorsunuz, ama bizi yıldırmadı. Bir anlamda zordu, bir anlamda da değildi. Ailemin desteği çok önemliydi.

Size dünyanın en iyi antrenörleri ile çalışmanızı tavsiye ediyorlar. Antrenörünüzü nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bana inanan bir antrenörüm var. Yıllar geçtikçe antrenmanlar ağırlaşıyor ve zaman zaman kaçmak istiyorsun. O sırada antrenörün devreye giriyor ve seni ertesi gün daha hırslı bir şekilde piste gelmeni sağlıyor. Zaten dünyanın en iyi antrenörüyle çalışıyorum. Bunları dikkate almıyorum.

Türkiye atletizmden yıllarca şampiyon çıkaramazken, siz nasıl bu kadar başarılı oldunuz?

Hedeflerim vardı. Bunlar da küçük hedefler değildi. Sorumluluk sahibi biri olarak hedefin olması benim için yetiyordu.

Atletizm size ne kazandırdı?

Kendimi ikinci planda tutuyorum. Benden önce ülkem çok şey kazandı. Bana kazandırdığının en başına bir çok insan tanıma fırsatı vermesini koyuyorum. Manevi anlamda tatmin oldum. İnsanın tanınması çok mutluluk verici. Maddi olarak da çok şey kazandım.

Anne babalar çocuklarının 'Süreyya Ayhan' olmasını diliyor. Hangi yönünüzü örnek almalarını istersiniz?

İnsanlar beni başarılı olduğum için örnek alıyor. Sporcu kimliğimi örnek alsınlar. Hedeflerinin olmasını isterim öncelikle. Ve kolay kolay pes etmemelerini.

Bundan sonra hedefleriniz neler?

Hedefim öncelikle dünya şampiyonası, sonra olimpiyat şampiyonası. Dünya şampiyonu ve Olimpiyat şampiyonu olmayı hangi sporcu istemez. Zor olduğunu biliyorum, ama çalışıyorum.

Dünya Şampiyonası'nı düşündükçe heyecanlanıyor musunuz?

Gözlerimi kapatıp şampiyonayı düşündüğümde içim kıpır kıpır oluyor. Heyecanlanmıyorum dersem yalan olur. Ama yarış günü bu heyecanımdan eser kalmaz. Avrupa Şampiyonu olduğumda Havaalanına çok az sayıda seyirci gelmişti. Ama Dünya Şampiyonu olarak inersem binlerce kişiyle birlikte orada başarımı paylaşmak istiyorum.

Zorlu rakipleriniz olacak. Siz onları takip ediyor musunuz?

Evet, onları takip ediyoruz. Ama öncesinde iyi çalışıyoruz. Zorlu geçecek bir yarış olacak. Hedefim birinci olmak. Bir şanssızlık olmazsa elbette.

Nasıl hazırlanıyorsunuz?

Sabah 06:15'de kalkıyorum. Saat 06:45'de pisteyim. Sabah antrenmanı bir saat kırk beş dakika sürüyor. Yarım saat kahvaltı, hemen ardından kondisyon salonu. Öğle yemeği ve 2-3 saat dinlenme. Çünkü ağır antrenman akşama. Saat beş buçukta başlıyorum, saat sekiz buçuk hatta güneş izin verirse daha geç saate kadar çalışıyorum. Sonra yemek ve tekrar odamdayım. Ve bunu haftanın yedi günü yapıyorum. Başka yaşantımın olmasına da imkan yok.

röportaj dünya şampiyonasından önce yapılmıştı
bazı sebeblerden dolayı ikinci olmuştuk o şampiyonada

[styla45]

Elvan kontrolden geçti!
Özel Bursa Hayat Hastanesinde sağlık kontrolünden geçen 5 bin metre dünya rekortmeni Etiyopya asıllı milli atlet, burada yaptığı açıklamada, Akdeniz Oyunları ve Dünya Şampiyonası'ndan da madalyalar kazanmayı hedeflediğini bildirdi.

Çalışmalarının ilk etabını Erzurum'da gerçekleştirdiğini, Bursa'da da bir kamp yapacağını belirten Elvan Abeylegesse, çok çalışıp başarılarına yenilerini eklemek istediğini ifade etti.

Özel Bursa Hayat Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanı ve Başhekimi Ahmet Özkul da Elvan'ın genel sağlık durumunun iyi olduğunu kaydetti.