SuSE'nin, diğer yaygın dağıtımların çoğu gibi bol miktarda araç ile geldiğini biliyorsunuz artık. SuSE menüsünden girdiğinizde en üstte oyunlar bölümü var. Pek fazla oyun yok tabii, ve büyük şeyler de değiller, ara sıra eğlencelik olabilir. Hemen altında grafik programlarına geçelim.
Alttaki paneli, sağ tarafındaki oka basıp gizledim. Resimde meşgur Gimp'i ve fotograf albümlerinizi yönetmek için kullanabileceğiniz digiKam'ı görüyorsunuz. Gimp, Photoshop üstatlarının ihtiyaçlarını karşılar mı bilemem, ama tanıdığım neredeyse herkesin resim ihtiyaçlarını fazlasıyla karşılar görüşündeyim. Resimlerinizi kesip biçmek, çeşitli efektler vermek ve bolca dosya biçiminde kaydetmek mümkün. digiKam ile kameranızı tanıtabilir ve resim albümlerinizi düzenleyebilirsiniz. Ayrıca tarayıcı için bağlantısı da var, elinizdeki resimleri tarayıp albümlerinize eklemek için.
Çokluortam programları da basit tutulmaya çalışılmış görünüyor. Resimde sol üstte Real Player var. Kaffeine Player, Media Player'ın karşılığı sayılabilir, ama kişisel görüşüm biraz yetersiz olduğu yönünde. İlk açılışta Kaffeine'in verdiği uyarı bu durumu bir yere kadar açıklıyor; potansiyel patent sorunları. Şu haliyle bazı video dosyalarını oynatamayabilirsiniz, mesela Windows Media 9 ve çok yeni Real Video türleri. Slackware'de bu durum için kullandığım ilaç, MPlayer ve önerdiği kodlayıcı/kod çözücüler. Oynatma listeleri oluşturarak kendinizi avutabilirsiniz veya... Müzik meselesi Amarok'la halledilmiş. Amarok şarkı listeleri oluşturma, albüm yönetimi, şarkı sözleri gibi yetenekleri olan bir müzik oynatıcı. Kişisel tercihim Juk ama SuSE'yle gelmemiş. Her durumda Amarok yeterli denebilir.
Çokluortamdan devam ediyoruz. Bu pencerede ses CD'si oynatmaya yarayan kscd sol altta, mp3 (daha doğrusu lame), ogg gibi sıkıştırmaları kullanabilen ses kodlayıcı kaudiocreator ve CD/DVD yazmak için K3B'yi görüyorsunuz. Kaudiocreator müzik CD'si arşivinizi bilgisayarınıza aktarmak için kullanışlı olabilir, internetteki veritabanlarına bağlanıp sanatçı ismi, albüm adı gibi bilgileri otomatik olarak dahil edebiliyor. K3B ise Nero'nun karşılığı diyebiliriz. Artık CD/DVD'lerinizi onunla yazacaksınız. Çokluortam menüsündeki diğer girdiler ise TV izlemek veya ses kaydetmek gibi görevleri gerçekleştiren programlara çıkıyor.
En sevdiğim iki bölümden birine geldik: Ofis menüsü. OpenOffice.org yerini almış elbette, bu kapsamlı ofis paketinin 1.x.x serisinden bir sürümünü çok önceden incelemiştik, becerebilirsem 2.0.x sürümüyle ilgili bir inceleme de gelecek, taslakları aylardır duruyor. Kontact özellikle değinmek istediğimiz program. KDE altında e-posta, RSS okuyucu, takvim, masaüstü notları (post-it benzeri), ajanda gibi bileşenler mevcut, bu haliyle bütün bir masaüstü ortamını sağlıyor. Kontact, tüm bu bileşenlerin biraraya toplanması olarak görülebilir.
Girişte özet sayfasını görüyoruz. İlk kez açtığımız için bir karşılama ekranı bu. Sonraki açılışlarında bir özet görünümü bizi bekliyor olacak, tıpkı aşağıdaki gibi:
Özet görünümü, sizin belirlediğiniz bir zaman içinde hayatınızı nasıl düzenlediğinizi gösteriyor. Ekran görüntüsünden, %60'ı bitmiş bir işim olduğunu, bir arkadaşımın yarınki doğumgününü, tüm postalarımı okuduğumu görüyorum. Bunlar aslında Kaddressbook, Kmail gibi bileşenlerden alınan bilgiler. Kontact'ın temel görevi işte bu entegrasyon. Maddeler halinde yazarsak:
Elektronik posta istemcisi
Bağlantılar: Arkadaş, iş, aile gibi gruplara bölebileceğiniz bir tür adres defteri. Kayıtlı insanların diğer bilgilerini de girebiliyorsunuz, böylece size doğumgünlerini veya diğer özel günleri hatırlatabiliyor.
Takvim; burada haftalık -veya daha uzun sürelik- planlarınızı kaydedebilirsiniz. Yine özet görünümünde hatırlatılacaktır.
Süren işlerinizle ilgili kayıtlar alabilirsiniz.
Günlüğünüz.
Masaüstü yapışkan notlarınız. Bunları ayrı bir program olarak çağırınca sistem çekmecesinde (sağ altta) yer alıyor ve masaüstüne sarı not pencereleri atıyor. Kontact bu notları topluca görmenizi de sağlıyor.
Haberler, RSS beslemelerini kaydederseniz RSS okuyucu özelliğini sunuyor.
Taşınabilir cihazlarla senkronizasyonu sağlayan bir bileşen daha.
Kontact, bunların dışında, genişleme imkanı da sunuyor, örneğin yine bir KDE paketiyle gelen hava tahmin gözlemcisi, Kontact özet görünümünde karşınıza çıkabiliyor. Halihazırda kullandığınız kişisel bilgi yöneticisi yazılımından veri almak, Thunderbird adres defterinizi aktarmak da mümkün.
Yardımcı Programlar menüsü oldukça sadeleşmiş. Burada eskiye dönmekte fayda var; geçen seneye kadar KDE menülerinin karmaşıklığından yakınılıyordu. Gerçekten de kullanmak istediğini veya istemediğiniz bir yığın program bu menülerde istiflenmişti. Menüler daha sonra sadeleştirildi, bazı fonksiyonlar tamamıyle kaldırılıp, bunları gruplandıran uygulamaların içine gömüldü, Kontact gibi. Gözönünden kaldırılamayanlar ise Yardımcı Programlar altına konulmuş gibiydi, bu da bu menü girdisini aşırı kalabalık yapıyordu. SuSE'de toparlanmış.
Sistem menüsü ise Yardımcı Programlar'dan bile karmaşık. Temel olarak uzak masaüstü bağlantısı gibi birkaç araç dışında, YaST girdisi önemli. YaST ile SuSE Linux altında hemen hemen bütün kontrollere ulaşıyorsunuz.
YaST belki de SuSE'nin en büyük silahı. Mevcut donanım ayarlarından yazılım ekleme/kaldırmaya, ateş duvarından çeşitli sunuculara, bir bilgisayara kolayca takla attırmak için gereken hemen hemen her şey YaST menülerinde bulunabiliyor. Program ekleme/kaldırma, yerel sürücüler yanında, çeşitli ağ kaynaklarından da program kurmanıza yardımcı olacaktır.