[Bostandere]

100 dolarlık umut suya düştü
Büyük umutlar bağlanan 100 dolarlık dizüstü bilgisayar projesinde şimdiden çatlak sesler çıkmaya başladı.
Fakir ülkelere bilişimin nimetlerini sunmak için geliştirilen ucuz bilgisayar projeleri herkesi memnun etmiyor. Kimileri makineler yerine insanlara yatırım yapılmasını salık veriyor



2003'te Japonya'nın başkenti Tokyo'da düzenlenen Dünya Ticaret Örgütü toplantısına katılan Microsoft Başkanı Bill Gates birçok ülkeden gelen protestocuların hedeflerinden biriydi. Bir gösterici Gates'in önüne bir monitör fırlatarak "Afrika'daki açların karnını bunlarla mı doyuracaksınız?" diye sormuştu. Bu olaya kimi konuşmalarında da yer veren Gates'in fakirlere yönelik maddi yardım kampanyalarına hız vermesinde bu gösterinin etkisi olduğunu iddia edenler bile var.
Öyle olsun ya da olmasın, bilişimin toplumların geleceğinde iddia edildiği kadar etkili olup olmadığı son dönemde daha çok sorgulanır olmaya başladı


İlk kayıp Simputer
Henüz bir fikir olarak doğduğu 1999 yılından bu yana takip ettiğimiz Simputer, öncelikli olarak Hindistan'daki fakir ve eğitimde geri kalmış kesime bilişimin nimetlerini götürmek üzere geliştirilen ucuz ve dayanıklı bir el bilgisayarı. 2004 yılında hayata geçen Simputer daha çok kamu kurumlarında kullanım buldu. Fiyat konusunda rekabetçi bir yapıya ulaşamayan Simputer, dizüstü bilgisayar fiyatlarının düşüşüyle iyice zorda kaldı. Şu anda cihazın pazarlaması durdu. Akıbetiyse belirsiz.
Bir diğer çalışmaysa ABD'nin MIT Üniversitesi'nde Birleşmiş Milletler desteğiyle yürülen '100 dolarlık dizüstü' projesi. Bu bilgisayar, elektriğin bile olmadığı bölgelerde yanındaki kolun çevrilmesiyle şarj oluyor ve kablo altyapısı yokluğundan kablosuz internet erişimini kullanıyor. Linux sistemi ve AMD işlemci kullanan bilgisayar sabit disk yerine flaş bellek kullanıyor.
Her birinin en az 2 milyon dolar verdiği ve aralarında AMD, eBay, Google, Marvell, News Corporation, Nortel Networks ve Red Hat gibi firmaların bulunduğu sponsorlarıyla ilerleyen proje daha üretime geçmeden birçok ön sipariş almayı başarmıştı.
Ancak zamanla hayallerin ışıltısı sönmeye başladı. İlk sürpriz fiyattan geldi. 100 dolarlık bilgisayar olarak tanıtılan cihaz 150 dolara ulaşmıştı. Proje sözcüleri 2007 sonunda 100 dolara ineceğini
iddia ediyor. Ancak yüzde 50'lik artış zaten fakir ülkelerden gelen sipariş oranını da olumsuz etkiliyor.
100 dolarlık bilgisayar için ilk siparişler Brezilya, Mısır, ABD, Tayland, Kamboçya, Dominik, Kosta Rika, Tunus, Nijerya, Libya, Arjantin ve Venezüella'dan geldi. En büyük dilimi 1 milyon 200 binlik siparişle Libya ve 1 milyon siparişle Nijerya oluşturdu.
İlk yüksek sesli muhalefetse Hindistan'dan geldi. Hint Milli Eğitim Bakanı önceliklerinin bilgisayarlara değil öğretmenlere yatırım yapmak olduğunu belirtti. Cep telefonlarının eğitimde daha faydalı olacağı gibi 'fantastik' bir iddia ortaya atan Bill Gates'in çıkış noktası bu bilgisayarlarda Windows kullanılmaması olduğu için ciddiye alınmadı.
Kütüphane çalışmalarıyla tanınan John Wood 2 bin dolara 400 çocuğun kütüphaneye kavuşabileceğini hatırlatıyor. 500 çocuğa eğitim verecek bir okulun bedeliyse bu ülkelerde ortalama 10 bin dolar. Diğer yandan Zengin ülkelerindeki çocukların bu bilgisayarlardan daha iyi faydalanacağını iddia edenler bile var.