[Bostandere]

Şiddet Sırasındaki Algılamaları

Bir seri katil canlı bir kurbana sahip olurken gösterdiği davranışlar bir otomatik pilotun davranışı gibidir. Daha önce kafasında kurduğu şeyleri şimdi oynuyordur. Bunun sebebi daha önce kişisel tatmin için kafasında kurmuş olduğu sayısız senaryolardır. Belli özelliklerde hareketler ve metodlar edinmiştir. Bu vahşet fantezileri arasından kendine en uygun olanı seçer. Kendini en çok tatmin eden yolu tercih eder. Bu seçimler katilin elindeki kurbanı elde ettikten sonra başlayan ve sonuna kadar süren bir süreci kapsar.

Bir seri katil kafasında oluşturduğu en güzel vahşet örneklerini uygularken özel vurgulara yer veriyorsa, bu, onun kurbanını küçük düşüren, onu insanlıktan aşağılaştırdığını seyrederken elde ettiği zevk ve büyük manadan kaynaklanıyordur. Bu hareketleri metodik olarak uygular. Ona göre kurbanının umutsuzluk derecesinin yükselmesini seyretmekten daha zevkli bir şey yoktur. Seri katilin yaptığı şeye bir tek sebep, karşısındakinin umutsuzluk, dehşet ve küçük düşmüşlüğünü gözlerinden hissedilebilmesi olabilir.

Şiddetin herhangi bir bölümünde kişisel tatmin ihtiyacı bir zorunluluktur. Bir kurbanı mağdur etmeye karar vermeden önce bir seri katil her zaman ani ve keskin bir psikolojik düşüş yaşar, ne hoş görüyle yaklaşılabilir ne de mantıklı bir ilişki kurar. Gün be gün kendisini gururlu özel eşsiz ve mükemmel gördüğü için kendince büyük zevkler elde eder.

Aklının aniden kötü bir şeye başlayacak olmasına, kendince cevap vermesi imkansızdır. Özellikle beyninde kendini sıkıştıran bir düşünce, içinde kontrolsüz bir öfke oluşturur. Bu kaynayan öfke alev alır ve daha önceden kafasında kurduğu kötü hayalleri şiddet arzusunu tetikler aklındaki bu fantezileri ortaya koymakla bilir ki, düşük, toleranssız ve sıkıntılı, psikolojik seviyesini yukarılara çıkaracaktır. Bu davranış her şeyi düzeltecek, kendini iyi hissettirecektir. Hiçbir gölgeye yer kalmaksızın gerçekten kendinin birisi olduğunu ispatlayacaktır.

İşte bu vahşetini sergileyen bir seri katilin motivasyonunu ve olayları algılayışını anlamamıza yardımcı olur. Seri katil sonunda eline savunmasız bir kurban geçtiğinde gösterdiği şiddet sadece şiddet olsun diye şiddet için değil, kendi hayatının anlamını yeniden kazanmak, kurbanının zalimce küçümsendiğini görmek amacını da taşır.

Hayalindeki şiddetin uzun seyahati onun gerçekten birisi olduğunu kanıtlamış, bu düşünceyi güçlendirmiştir. Gücünü başkalarına göstermeye ihtiyaç duyar. Yakaladığı her kimse, ona gücünü gösterir. Seri katilin ters yüz olmuş mantığında, kurbanının değersiz olduğunu ispatlaması kendisinin önemini ve gücünü ispatlamasıdır.

Seri katilin uygulamayı seçtiği özel metodlar ona göre iyi, doğru ve en uygun olanıdır. Çünkü hakimiyet hislerini kaybetmeme kabiliyetlerini, daha önceden akıllarında deneyerek test etmişlerdir. Uygulamaya geçtiğinde kurban değersiz bir maddeden başka bir şey değildir. Kişisel dramasını sergilemek için gerekli olan bir parça ettir.

İşte bu şekilde gördüğü için, kurbanın mücadelesi, acısı, ağlamaları, ona, acıma yönünde hiçbir ilham vermez. Kurban değersiz bir objedir. Tamamen kişiliksizleşmiş, depersonalize olmuştur, bu yüzden merhamet gibi insani bir duyguya layık değildir. Empati yapmaktan çok seri katil, kurbanının çektiği zihinsel acılardan büyük bir zevk ve mutluluk duyar işte ona göre bu, tüm şiddet sürecinde olan şeydir. Kurbanının acizliği ona her şeyden çok zevk veren ölümsüzlük iksiridir. Her şey onun planladığı gibi gittiğine inanır, bunun görünür kanıtı, mükemmel ve tüm yaratılmışlardan kendini üstün görmesidir ki hep bunu düşlemiştir.

Seri katilin kişisel tatmini, kurbanını fethetmesi, ona zulmetmesi, onu sindirip baskı altına alması ve onu tamamıyla öldürmesinde, yatmaktadır. Bu yüzden seri katilin gözünde kurbanı, kana kana su içtikten sonra plastik bardak gibi çöpe atılacak bir maddedir. Su bittiğinde susuzluk giderilmiş, bardak görevini ifa etmiştir. Sanki bardak hiç yokmuş gibi çöpe atılır gider. Kurban işe yaramayan, daha fazla ihtiyaç duyulmayan çöpe atılmış bir maddedir. Çünkü seri katil onu daha fazla kullanamayacak baskı altına alamayacaktır.




Bir Seri Katilin Ruhsal Durumunun Analizi

Tüm seri katillerin aynı şekilde düşündüklerini söylemek ne kadar yanlışsa, aralarında hiç benzerlik bulunmadığını iddia etmekte o kadar yanlış olur. Bu benzerlikler psikolojik profil çıkarmalarda büyük fayda sağlar. Şiddet sürecinin başlamasında, bazı dış etken veya etkenlerin olduğunu söylemeliyiz. Bu etkenler hayali veya gerçek hayattan kaynaklanabilir.

Şekilde de görüldüğü gibi seri katilin 1. düşünce basamağı "karışık düşünme" dir. Bu pozisyonda seri katil pozitif psikolojik durumdadır. Yaptığı bir şeylerin üzerinde kafa yorma durumunda değildir. Çünkü sonuçlarını saklamış veya iç düşünceleri ile daha meşgul veya davranışlarının dış ödülleri ile ilgilenmektedir.

Bir seri katil topluma bir çok değişik yüzüyle gözükebilir. Çoğu sosyopattır.3 Zekalarını karşısındakini savunmasız bırakmak, kendilerini de karışık düşünme halinde muhafaza etmek için kullanırlar. Hiç biri, en zeki olanı bile, sonsuza kadar karışık düşünme içinde kalamaz. Er yada geç gerçekler, pozisyonunu "düşme" durumuna getirecektir (2.aşama). Bir veya birden çok gerçek veya hayali olaylar seri katili ikinci aşama olan "düşme" aşamasına getirebilir. Mesela A,B,C, D ve E olayları var. Ve E olayı seri katili 1. aşamadan 2. aşamaya geçirdi. Diğer olayları da bu geçişte yardımcı rol oynamıştır diyebiliriz. E belki sonuçlandırıcı olay oldu fakat vahşi saldırgan için tüm olaylar önemli hale geldi. Uyarım kişiselde olabilir, olmayabilir de. Fakat reaksiyon her zaman kişiseldir. Katil olayların hepsini ruhsal durumunun (bilinçaltının) derinliklerinde saklayacaktır. Çünkü egosu çok büyüktür. Her zaman seri katilin bu aşamaya kendi vahşetiyne karşılık vererek geldiğini söyleyemeyiz. Bazen verdiği karşılık semboliktir. Mesela vahşi şiddet içeren pornografi, mastürbasyonla karşılanabilir, fakat bu sembolik karşılıklar kısa süreli ve geçicidir.

Bu arada vahşi saldırgan, fiziki rahatlamayı bir gereklilik olarak görür ve kişisel şiddet döngüsü başlar. Psikolojik düşüş başladıktan sonra geri dönüş imkanı kalmaz.

3. Aşama "negatif iç (ruhsal) cevaptır". Bir seri katil tatminsizlik hisleriyle ilgilenmek zorundadır. Başlangıçta zihnen bu negatif gerçeklik mesajlarıyla mücadele eder. Zihninde kendini yerleştirdiği yer "Ben çok önemliyim, ve buna ihtiyacım yok" gibi bir şey olabilir. Zihninde yerleştirdiği bu düşünceyi geçerli kılmak için en iyi bildiği şey olan şiddeti gerçekleştirecektir. Şimdi zihni, 4. aşama olan "negatif dış cevap" a geçmeye hazırdır. Bu seri katilin kişisel üstünlüğünü doğrulayacağı, zorlayıcı ve gerekli bir etmen olmaya başlar. Bu sırada seri katil yapacağı hareketin sonuçlarının neler olabileceği konusunda hiçbir fikre sahip değildir. Üstünlüğünü doğrulamayı geçerli kılmaya başladığında, kontrollü davranmamaktadır. Zarar verebileceği kurbanlar seçer. Çünkü negatif gerçeklik mesajlarının ötesinde bir riski göze alamaz.

Bir defa daha kurduğu zihinsel statüsüyle beşinci aşama olan "restorasyon"a geçer. Seri katil bu aşamada yaptığı işin sonuçlarının potansiyel tehlikelerini azaltmak, kurbanın cesedini kaybetmek için uygun yer ve yöntem aramaya başlar. Bu tür şeylerle (cesedin yok edilmesi, fark edilme riski vb.) 5. aşamaya gelene kadar uğraşmamıştır. Şimdi kişisel riskini en aza indirmek için birşeyler yapmalıdır. Kendi için gerekli olan şeyi yaptığında 1. aşamaya geri döner ‘karışık düşünme’ ve döngü tamamlanmış olur.



Seri Cinayet Davasının Profili

Hiçbir şiddet olayı fantezi olmadan gerçekleşemez. Fanteziye konu olan karakterler, kişiden kişiye ve seri katilden tipinden seri katil tipine değişiklik gösterir. Hayalci (visionary) seri katillerin fantezisinde Tanrıdan gelen bir ses veya cehennemden bir görüntü olabilir. Şehvet veya heyecan dürtülü, şehvet delisi (hedonistic) seri katiller yüzü olmayan bir kurbana odaklanabilirler.

Fantezinin olması ve rolü profil çıkarma sürecini yönlendirebilir. Yukarıdaki şekilde anlatılan şiddet modeli döngüsünün 1. aşaması olan karışık düşünme bölümü seri cinayet davasına bakan bir kolluk kuvveti soruşturmacısına, seri katilin uygulama safhasında olmadığı gibi bir fikir verebilir.

Eğer seri cinayet olabilecek cinayetler bir yerde kesiliyorsa, buna etki eden faktörün henüz bilinmeyen katilin hayatındaki olumlu bir gelişme olabilir. Belki evlenmiştir, bu yüzden fail evlilik kayıtları incelenerek, araştırılabilir. Katilin hayatında olan iyi şeyler onu karışık düşünme aşamasında geçici de olsa tutabilecektir. Hayatında onun algılamasını değiştirecek ona meydan okuyacak bir terslik veya bir pürüzle karşılaştığında yine "düşüş" aşamasına geçerek öldürmeye başlayabilir




Olay Yeri Değerlendirmelerinde Temel Özellikler

Olay yeri özellikleri ilk bölümde anlatılan seri katil tiplerinden düzenli nansosyal ve düzensiz asosyal seri katillerde benzerlik gösterebilir. Mesela hayalci (visionary) seri katili ele alalım. Bu tip seri katil düzensiz asosyal kişilik sergiler. Olay yeri, bu seri katilin kendi özelliklerini gösterir. Bir sürü fiziki delil, aşırı abartılı davranışların sonuçları, kurbana ait olan bir silahın olay yerinde bırakılması vb. kişilik özellikleriyle çok benzemektedir. Yalnız yaşar, muhtemelen olay yerine yakın yerde yaşar veya çalışır. Kurban fırsat kurbanıdır.

Görevli (mission) seri katil daha çok düzenli nansosyal tipe benzemektedir. Bu seri katil bir kurban tipi seçer, ona yaklaşır, kurbanın silahını kullanarak cinayeti işler ve silah olay yerinde bulunamaz.

Seri katil tipleriyle, FBI’in şiddet saldırganlarının özellikleri, özellikle suç işleme motivasyonunun birincil olarak cinsel tatmin olanlarda, benzediği görülmektedir ki bu da profil çıkarma uzmanlarına (profiler) teorik modelleri en iyi şekilde kullanma olanağı sağlamaktadır.

Örneğin; hükmedici seri katillerin birincil motivasyonları kurbanlarını tamamıyla elde etmektedir. (her şeyiyle kurbana sahip olmaktır)

Cinsel tatmin bir çok şeyden kaynaklanabilir. Hükmedici (power/control) seri katillerin tatmini ise kurbana tamamen hakim olmaktan kaynaklanır. Ted Bundy bu tip seri katillere mükemmel bir örnektir. Hükmedici (power/control) seri katiller diğer tipler gibi öldürme süreçlerinde 5 pencere bulundurur. Öldürme süreci başlarken ilk önce bir fantezi kurulmalıdır. Ceset ortadan kaldırılmadan işlenen cinayetle süreç tamamlanmış olmaz. Süreç cesedin ortadan kaldırılmasıyla son bulur.

Mesela genellikle hayalci (visionary) görevli (mission) veya rahat merkezcil (comfort orianted) seri katiller cesedi olay mahallinden kaldırmazlar. Profil çıkarma (profiling) açısından bakıldığında, cesedin ortadan kaldırılması önceden planlamayı temsil eder. Olay yerinde ki fiziksel deliller soruşturmacı tarafından değerlendirilebilir. Bu cesedin atıldığı yerde hiçbir delil bulunmayacağı anlamına gelmez fakat cesedin olay yerinden atıldığı yere taşınması kendi başına saldırganın kişiliği hakkında bize değerli bilgiler verir.

Sadece hayalci (visionary) seri katiller özel bir kurban çeşidiyle ilgilenmezler çünkü dışardan duydukları ses ve görüntülerden etkilenerek suç işlerler. Şehvet delisi (hedonistic), hükmedici (power/control) veya görevli (mission) seri katiller kurbanlarını özel olarak seçerler kurbanları psikolojik bir ihtiyaçlarını karşılar veya ölümleri katillerine maddi kazanımlar sağlar. Sadece, şehvet delisi (hedonistic) seri katillerin alt grubu olan menfaatçi/rahat merkezcil (comfort orianted) seri katiller aralarında bir yakınlık bağı olan kişileri kurban olarak seçerler, diğerleri genelde yabancıları seçer ve kurbanlarını şiddetin modası olan silahlarla öldürürler. Zehirler, haplar menfaatçi/rahat merkezcil (comfort orianted) seri katillerin cinayetlerinde kullandıkları silahlardır.

Cinayet mahalli çoğunlukla cesedin bırakıldığı yerden farklılık gösterir. Hayalci (visionary), görevli (mission) ve menfaatçi/rahat merkezcil (comfort orianted) katiller genellikle cesedi, cinayetin olduğu yerden kaldırmazlar.

Bu yüzden eğer, cinayet yeri ile cesedin yeri aynı yer ise, şüpheli kurbanı yakın yerde yaşayan, düzensiz asosyal kişilik özellikleri taşıyan birisi olabilir.

Seçilen suç aleti, suç aletinin sahibi, ölüsevicilik delili, penisle veya başka bir aletler cinsel giriş olduğuna dair deliller ve diğer açığa çıkan deliller, soruşturmacıya soruşturmanın derinleştirilmesi konusunda alan daraltmaya yardımcı olur.

Örnek; Fahişeler seri olarak öldürülüyor ve cinayetlerde ölüsevicilik’de oluyorsa katilin Tanrı adına bu istenmeyen yaratıklardan dünyayı temizlemeye çalıştığı düşünülebilir. Bir de olay yerinde fiziksel delillerle beraber karışıklık ve düzensizlik varsa bu ihtimal daha da kuvvetlenir. Eğer ölüsevicilik yoksa, bu seri katilin motivasyonu daha içsel bir sebepten kaynaklanıyor diyebiliriz ki bu da seri katil tipini görevli (mission) seri katile çevirir.

Bir profil çıkarma uzmanı (profiler) saldırgan tipleriyle, olay yeri veya cesedin bulunduğu yerdeki fiziksel delilleri karşılaştırarak temel bazı bilgiler elde edebilir. Bilgisayarlar şu anda bu tip karşılaştırmaları yapmada çok fazla kullanılmıyorsa da yakın bir gelecekte bilgisayar kullanımı yaygınlaşacaktır. Ancak profil çıkarma uzmanının kişisel katkıları da hiçbir zaman göz ardı edilemez.



Profil Çıkarmaya Yardımcı Öğeler

Bu bölümde, cinayet mahalli ve cesedin bulunduğu yer hakkında toplanan bilgiler, seri katillerle yapılan mülakatlardan elde edilmiştir. İlginçtir ki seri katillerin bizlere verdikleri bilgilerle bizim bilgilerimiz birbirine uymuyordu. Bu katiller psikodinamik merkezliydiler. Fakat öldürme ve kurbanlarına yaptıkları işlerde son derece uzmanlaşmışlardı.

Göz Bağlama

Çoğu olayda göz bağlama ile karşı karşıya kalmaktayız. Göz bağlama yöntemi bir çok şekilde karşımıza çıkabilir. Maske takarak, çorapla yada bir parça bezle. Bu olayın en mantıklı nedenlerinden birisi, kimliğini kurbandan saklamaktır. Bir seri katilin ifadelerine göre göz bağlama işlemini tanınmamak için değil, kurbanı sindirmek ve kafasını karıştırmak için yaptığını söylemektedir. Bu işlemin başka nedenleri de olabilir mesela kurbanını kişiliksizleştirmek (depersonalize) onun insan olduğunu gözardı edebilmek gibi…

Gözlerin bağlanması seri katilin fantezisini gerçekleştirmesine yardımcı olur. Aynı zamanda seri tecavüzcü olan bir seri katil şu açıklamada bulunmuştur.

"Kadını soyduktan ve onu bağladıktan sonra fantezimin ilk bölümünü gerçekleştirmeye hazırdım. (Kadının oral seks yapmasını istiyordu) kadının yüzüne doğru yaklaştığımda, kadının faltaşı gibi açılmış gözlerinden büyük rahatsızlık duydum ve sinirlendim. Neden böyle hissettiğimi bilmiyordum tek bildiğim şey, yapacağım işe onun gözlerini bağlamadan devam edemeyeceğimdi"

Ortak noktalara bakarak her göz bağı bulduğumuzda, kurbanla katil arasında ilk önce kişisel bir şeyler yaşanmıştır diyemeyiz. Bir seri katilin söylediği gibi "Kurbanlarımın gözünü bağlardım çünkü, yüzleri çığlık atıyordu."

Yüze Saldırı

Kurbanın yüzüne vurulan tokat kendi kendine saldırıyı kişiliksizleştirir. Will Grahan’ın Kızıl Ejder katiline söylediğini hatırlayın "utandığın bir şeyler mi var?"

Saldırganın merhametsizliğine karşın, halen bir insandır ve utancında içinde yeraldığı insani duyguların belli bir oranda etkisi altındadır. Bir kurban için tuzak kurduğunda, sonunda elde ettiği kurbanını küçük görmesinin uyduruk bir mazeretten başka bir şey olmadığını az veya çok fark eder. Sonunda bir kurban ele geçirdiğinde kurbanının masumiyetinin kabul edemeyişinin farkında olması utanç duygusunu veya buna benzer bir duyguyu arttırır. Devam etmek istediği işlemin yanlış olduğunu hatırlatır.

Elbette bu duyguları ayırtetme ve farkında olma uzmanı olmak, bencil amacını gerçekleştirmesini engellemez. Utanç faktörünü en aza indirmek için kullandığı yöntemler gözleri kapatmak, yüze maske geçirerek kendi kimliğini gizlemek ve kurbanını bir insan olarak görmekten kaçınmaktır. Ortada yüzü olan gerçek bir kişi olmayınca, utanacak bir şeyde olmaz.

Daha çıkarcı bir seviyede ele alırsak, yüze uygulanan şiddet açıkça kurbanı kontrol altına alma niyetinin sergilenmesidir. Gözlere yapılan saldırı özellikle önemlidir. Çünkü körlük gibi bir yaralanmayla sonuçlanabilir ve bu yüzden kişinin tanınması riski azalır. Gerçi bu olay seri cinayet davalarında çok rastlanılan bir olay değildir. Çünkü katil süreç merkezcil cinayetlerde kurbanını yaşatmamaya çok önceden karar vermiştir.

Yüze saldırılarda bir başka abartılı tür olarak oral seksi görebiliriz. Bu çıkış noktasından hareketle, bu saldırıların kişisel olmadığını söyleyebiliriz. Elbette oral sekste faydacı bir yan vardır. Saldırgan kurbandan cinsel arzusunu arttırmasını ister. Bu aşamada oral seksi bir saldırı olarak kabul edemeyiz, bir seri katilinin şu sözlerini belirtmek isterim "oral seks isimsiz bir kabın kabul edilebilir kullanımıdır."

Oral seksin kendi başına suçu işleyen bir yabancı veya tanıdık kişi tarafından bazı dönemlerde ortaya çıktığına bir inanış vardır. Kurbanın gözü kapatılarak yapılan oral seksin kurbanı tanımayan bir yabancı tarafından yapıldığı düşünülebilir. Buna karşın oral seksle beraber yüze zarar verildiği görülürse, bunun da bir tanıdık kişi tarafından yapıldığı düşünülebilir. Karanlıkla birleşen bir saldırıda göz bağlandığında kurban korkutulmak istendiği gibi kişiliksizleştirilmekte (depersonolize) istenmiştir.

Göz bağlama şiddette kişisel unsurları azaltırken kurbanı da cansız madde durumuna koyar. Fakat yüze saldırı yapılması suç işleyenin kişisel fantezi seviyesini yükselterek, saldırganın, kurbanı tanıyan birisi olduğuna işaret edebilir.




Cesedin Ortadan Kaldırılması

Şehvet(lust), heyecan (thrill), hükmedici (power/control) seri katiller kurbanlarının cesetlerini ortadan kaldıran seri katil tipleridir. Bu tip seri katiller düzenli ve nansosyal grubun özelliklerini taşırlar. Seri katillerin cesedi ortadan kaldırmak için bir çok sebebi olabilir. Cesedin bulunup bulunamaması meselesi ortadan kaldırma unsurlarından biri olabilir. Bir seri katil sorgulanırken "neden birçok kurbanının cesedini bulamıyoruz?" sorusuna "siz sadece benim bulmanızı istediğim cesedi bulabilirsiniz" cevabını vermiştir. Aynı zamanda cesetlerin ortadan kaldırılması kendi cinayet kariyerinin bir tür reklamı olduğunu söylemiştir.

Cesedin ortadan kaldırılması, içinde belli bir kurbanın yer aldığı cinayet sürecinin de bitişine işaret eder ve aynı zamanda seri cinayet pencereleri tamamlanmış olur. Bu bir cinayetin tekrar başlayacağını göstermez. Bu anda seri katil psikolojik olarak öfori (euphoria) aşamasındadır. Ve kişisel şiddet aşamasında döngünün karışık düşünme bölümündedir. Gerçekler onun güvenliğini tehdit etmeyeceği ana kadar bu aşamada kalacaktır.

Çoğu seri katil için cesedi ortadan kaldırmayı öğrenmek, diğer sosyal öğrenme süreçleriyle aynı formda gelişir. Bir kişinin kanuni olan veya olmayan her gün yaptığı bir şeyi öğrenmesi gibi, kurbanın cesedini ortadan kaldırmanın kendince en faydalı olan tarzını öğrenir. Cesedi ortadan kaldırırken çok dikkatli davranır çünkü bu aşama tehlikeye en açık olduğu andır. Bir seri katil, bir çok kurbanın cesedini U şeklinde bırakmıştır ki bu sayede tehlike en açık olduğu anda her yeri rahatça görmeyi amaçlamıştır.

En son olaylardan birinde bir profil çıkarma uzmanının (profiler) ortadan kaldırılmış cesedin yerini bulabilmek için bilgileri nasıl işe yarar şekilde kullanılacağına ışık tutmaktadır. Polis davaya ilk olarak bakan görevliden bir profil çıkarmasını istemişti, çünkü bir astrolog kurbanın kasabadan geçilerek şehrin diğer tarafında bulunan bir göle atıldığını söylemişti. İlk soruşturmacı bunun aksine cesetlerin cinayet mahalli, maktülün cüzdanının bulunduğu yer ve şüphelinin cinayet işlendiği gün en son görüldüğü yerlere bakılarak bulunabileceği görüşünü öne sürmüştü. Araştırma alanını gösteren bir harita üzerine, bu üçgen çizildi sonunda maktülün cesedi bu üçgen içerisinde eğlenmeye giden avcılar tarafından bulundu. İlk soruşturmacının böyle bir tahmin yürütmesindeki sebep gizem, sihir veya olağanüstü bir şey değildi sadece herkes tarafından tanınma riskini göze alarak cesedi arabasıyla taşıyıp göl gibi açık bir araziye bırakmak pek mantıklı görünmüyordu.

Silahlar

Seri katiller kullanacakları silahları çok dikkatli seçerler ve üç sebepten ötürü elleriyle kullanabilecekleri aletleri silah olarak seçerler.

1- Kurbana dokunmak

2- Temas etmek (kurbanı iyice korkuttuğu için)

3- Temas etmek (kurbanı aciz duruma düşürdüğü için)

Bu silahlar, kayış, askı, (jerry Brudos) külotlu çorap, (Ted Bundy) el, (Edmund Kemper), bıçak, (Douglas Clark ve Carol Bund) çekiç, (Harsey Carignon) tabanca, (Bearie Simmons) ve yakın teması sağlayacak diğer silahlardır. Yakmak seri katiller tarafından pek tercih edilmeyen bir yöntemdir. Öldürmek ve sindirmek için diğer silahların kullanılması seri katilleri sosyalize eder. Tabi bu bazı seri katillerin kurbanlarını sigarayla yakmayacakları, sıcak maşalar veya diğer yöntemleri kullanmayacakları anlamına gelmez. Fakat katil için fiziksel temas gerekir.

Öldürme işlemi başladığında, katil ve kurban sosyal bir ölçekte yaklaşırlar. Katil üstünlüğünü ispat etmek için kendiyle kurbanları arasında bir mesafe oluşturur. Aciz kurbanın yardım çağrıları psikolojik unsur olarak katili karışık düşünme bölümüne dönmesine neden olur.

Kesme/Parçalama

Pikörizm cinsel tatminle sonuçlanan bir ard arda batırma ve tahrip etmedir. Gerçekte kesim pikörizmin bir değişik biçimidir, bu biçimde cinsel tatmin göz ardı edilemez.

Kesme/parçalama katilin kurbanı üstünde güç ve kontrol kurmasını ispat eder ve doğrular. Böylece kurbanının hiçbir şey olmadığını ispat eder, ceset üserindeki vahşeti tamamladığında ise birkaç parça hiçbir şeyden başka, ortada bir şey yoktur. Cesede uygulanan aşırı şiddet seri katile tatmin duygusu verir, hem cinsel tatmin, hemde egosunu tatmin edecek psikolojik doygunluk...

Kesme/parçalama, tahmin edilebileceği gibi şehvet (lust), heyecan (thrill) ve hükmedici (power/control)seri katillerin özellikleridir. Hayalci (visionary) seri katiller kesme/parçalama yaptığında cinsel ögeler genellikle yoktur. Bu tür saldırılar, katilin canavarlarının isteğiyle birlikte çılgınlıkla sonuçlanır.

Düzenli nansosyal (organized nonsocial) ve düzensiz asosyal (disorganized asocial) saldırganları ayırmaya yarayan bilgiler bir suç içerisinde kesmeyle/parçalamayla karşılaşan profil çıkarma uzmanlarına (profiler) faydalı olur.

Tutsak Alma ve Taciz

Cinayeti daha organize hale getirmek için seri katil kurbanı tutsak alır ve onu taciz eder. Görevli (mission) ve hayalci (visionary) seri katillerin kurbanı kontrol altına almak için yaptığı ani saldırılar tutsak almayı pek gerektirmez. Tutsak almayı ve cinsel tacizleri ortaya çıkaran en az üç temel motivasyon olmalıdır.

a) Kurbanı işkence için tutmak,

b) Kurbanı aşağılayarak psikolojisini çökertmek,

c) Kurbanı incitmek ve yaralamak,

Tutsak alınmak bile kendi başına bir incinmedir. Cinsel tatminle vahşet arasında bağlantı kuran şehvet (lust), heyecan (thrill) ve hükmedici (power/control) seri katiller mücadele eden kurbanlarının bedeni ve zihni acı çekmesini isterler ve tutsak alma onlara istediklerini verir.

Cesedin Pozisyonu

Maktülün cesedinin nasıl durduğu da seri cinayet araştırmalarında yararlı bilgiler sağlar, fakat cesedin pozisyonunun bizlere ne anlattığını doğru bir şekilde yorumlamalıyız. Cesedin sembolize ettiği pozisyon görevli şehvet ve heyecan katilleriyle birleştirilebilecek karakteristik bir özellik olabilir. FBI’a göre eğer düzensiz asosyal saldırgan cesedin bir bölümüne zarar vermişse bu onun imzasını taşıyan özel bir sembol olabilir.

Duct Tape 4

Bu tür bandın kullanımıyla, saldırganın geçmişi hakkında bir bağlantı olabilir. Cezaevinde görüşme yapılan bir çok saldırgan cezaevindeyken bu bant türünün kurbanlarını bağlamakta ne kadar çok işe yarayabileceğini öğrendiklerini söylemişlerdir. A Few Goodmen, (Birkaç İyi Adam) filminde genç bir denizci barakasından zorla alınarak kamuflaj desenli "duct tape"le bağlıyorlardı.

Maktule bu tür bandın kullanılması fail alanı daraltmada bize yardımcı olacaktır. Fail daha önce cezaevinde, orduda özel birimlerde bulunmuş olabileceği gibi, halen orduda çalıştığı söylenebilir.

Sahneleme

Douglas "Sahneleme polis ulaşmadan önce olay yerini değiştirmedir" demektedir. Kasti olarak olay sonrasında olay yerini değiştirmek düzenli bir katile işaret etmektedir. Çünkü olay yerini değiştirmek biraz daha zeki olmayı gerektirir. Düzenli bir katil polisin olay yerine geldiğinde fiziksel delillerin yanında katilden bir iz olabilecek, katili yansıtacak özellikle de arayacağını akıl edebilir. Düzensiz bir katil ise bilerek olay yerini değiştirecek zekaya genelde sahip değildir. Buna ek olarak, araştırma ve soruşturma sürecini de tam olarak idrak edemez.

Eğer olay yerinin bilinçli olarak değiştirildiği kanaati uyanırsa şüphelileri düzensizlerden çok düzenli saldırganlar arasında aramak daha doğru olacaktır.

Hediyeler

Bir seri katil olay yerinden bir parçayı kendine hediye olarak alıyorsa bunun sebebi kendine yaptığı işi hatırlatmaktadır. Mantıklı bir kararla olay yerinde bir hediye almak seyahate çıkmış birisinin gittiği yerlerden ona oraları hatırlatacak bir parça almasıyla özdeşleştirebilir.

Bu hediye katile sadece olayı değil olay sırasında nelerin olduğunu da hatırlatacaktır. Hediye aynı zamanda cinayet sırasında katilin psikolojik kazancının da bir parçasıdır. Eğer alınan şey kurbana ait ise, seri katil olayın kişisel boyutlarını da hatırlayacak yada hatırlamak istiyordur.

Her seri katil bir hediye almaz yada seri katiller her olayda hediye almayabilirler. Katil bir karar almalıdır. Ama bu karar bir mantığa dayanmalıdır. Bazı durumlarda bilir ki bir parça götürmek ileride kendisini ele verebilme ihtimali olan büyük bir risktir.

Bazen seri katil aldığı parçayı koleksiyon yapmakta çok kendinin veya kurbanın kimliğinin ortaya çıkmasını engellemek için yapar. Eğer vücudun bir kısmını tanınmayacak hale getirmek için zarar vermiş veya koparıp almışsa amacına ulaşmışta olabilir. Bu durumlarda bir taşla iki kuş vurmuş olur hem kendi hem de kurbanının kimliğini gizlemiştir.

Kupalar

Profil çıkarmada ilk soruşturmacı hediye ve kupalar arasında ayrım yapar. Kupalar bir şeyin karşılığında kazanılmıştır. Tenis veya bowling turnuvasında... Seri katil davalarında, kupalar kendi temelinde değerlidir. Sadece saldırgan tarafından yapılan bir şeyi temsil etmekle kalmaz, kendince kupa olmaktan dolayı da bir değer ifade eder. Yani kupalar kişisel şeylerdir cesedin parçaları gibi (kol, bacak, göğüs) hediyeler olayı hatırlatan şeylerdir, aksine kupalar sadece olayı hatırlatan değil afrodizyak etkisi yapan görsel ödüllerdir.

SONUÇ

Seri cinayet davalarında profil çıkarmanın ilk adımı soruşturulan davanın bir seri adam öldürme olduğudur. Bu belki çok kaba bir tanımlama gibi gelebilir ama çoğu zaman olaylara görmek istediğimiz gibi tek yönlü olarak at gözlüğüyle bakmaktayız. Bir cinayetin, seri cinayetin bir parçası olduğuna karar verildiğinde soruşturmacı kamuoyu ve daha çeşitli yollarla olayın dallanıp budaklanmalarıyla karşı karşıya kalacağını bilmelidir.

Her katilin metodu, kazançları, motivasyon unsurları kendine özgüdür. Eğer soruşturmacı seri katilin psikolojisini anlayabilir, onun şiddete eğilimini çözebilir, ve eğer seri katilin hissettiği en güçlü benim her şeyi bilirim anlayışı ve bunu doğumla kazandığı bir hak olarak görüşünü anlayabilirse, psikopat seri katillerin anlayış ve algılayışlarını daha iyi kavrayabilir.

Çeşitli olay yerlerinde bulunmuş olmak, olayları çözümlemede soruşturmacıya yardımcı olacaktır. Kaotik ve sadist izlerin bulunduğu olay yerleri veya aşırı davranışların sergilendiği olaylar soruşturmacılara çok değerli bilgiler verecektir.

Bu yazıda güvenlik güçlerine yardımcı olacağını umduğumuz önemli bir konuya vurgulama yapmak istedik. Birincisi seri saldırganların eşsiz tipini tanıtmak olay için motivasyon unsurlarını, düşünme şekillerini ve kişisel şiddet modellerini tanıtmak. İkincisi soruşturmacıların göz önüne alması gereken olay yeri özelliklerinin ana hatlarını çizmek.

Tekrar belirtmekte yarar görüyorum ki, profil çıkarma kapsamlı soruşturmanın yerini tek başına tutamaz ancak, soruşturmacıya yardımcı olur. Profil çıkarma çalışmaları, nadiren "Kızıl Ejder"5 filminde olduğu gibi doğru çıkar. Bazı yazarlar profil çıkarma (profiling) konusunda olumsuz düşünmektedir. FBI’nın Davranış Bilimleri Bölümünün operasyonlarına eleştirel bir gözle bakan Jenkins (1994), FBI’ın çıkardığı profillerin büyük çoğunlukla kısır ve faydasız olduğunu söylemektedir. Bu bölümle görev yapan Paul Lindsey aynı yönde şu sözleri söylemektedir. "FBI’nın çözdüğü kaç seri cinayet davası vardır ki?" Ressler ise Jenkins’in 1976’da ki Lunde çalışmasında belirttiği seri cinayet kavramının hatalı olduğunu söylemektedir. Halen süregelen tartışmalarda bizim düşüncemiz profil çıkarmanın soruşturmalarda yardımcı bir unsur olabileceğidir