[jockeя]

"Türkleri Kuyulara Doldurup, Ağır Kayalarla Ezdim"


İ.Ü Araştırma Görevlisi Mehmet Perincek'in Rus Arşivi'nde buldugu, Ermeni ordusuna ait resmî raporda şu satırlar yer alIyor: "Basar-Gecar'daki Türk nüfusu ayırt etmeden imha ettim. Bazen kurşunlara yazık olmasın dersin ya. Bu köpeklere karşı en etkili yol, carpışmadan sonra sag kalanlarI toplayIp kuyularIn icine tıkmak ve bir daha dünyada bulunmamaları icin yukarıdan agır kayalarla ezmek. Ben de öyle yaptIm. Bütün erkekleri, kadInları ve cocukları topladIm, icine attığım kuyularda kayalarla ezerek hepsinin hayatına son verdim."

ERMENiSTAN DEVLET AR$iViNDE BULUNAN RESMi RAPORLARDAN BÖLÜMLER:

Ta$nak hükümeti komiseri V. Agamyan, firarla suclanan Ermenilerin e$lerini, annelerini ve kIz karde$lerini toplayIp, cIrIlcIplak soyarak, onlarI köy meydanInda bütün insanlarIn gözü önünde kaz yürüyü$ünü taklit etmek zorunda bırakılmıştır. Ta$nak yetkilisi, daha sonra cIplak kadInlarI dövdükten sonra saatlerce suyun icinde tutmu$ ve geceleyin IrzlarIna gecmi$tir.

"Gümrü bölgesi Ermenileri Ta$nak subayInI dü$manca kar$IlamI$ ve hatta birkac kez Türklere teslim etmeye kalkmI$lar. Bircok köyde halk tepkili ve askeriyeyi dü$man olarak görüyor. (.)Türkler, Ermeni köylerinde ekmek ve tuzla kar$IlanmI$. Köylerde kadInlar kazanlarda yemekler hazIrlamI$lar. SubayIm, yemegi kimin icin hazIrladIklarInI sordugunda $öyle cevap vermi$ler: 'Tabii ki Türkler icin, sizin icin degil.'"

"Hükümetimizin calI $malarI sonunda bu köylerin (Türk ve Azeri köyleri) nüfusu Ermenistan sInIrlarInIn dI$Ina atIldI. Ölüm sessizliginden $a$kIna dönmü$, garip bir $ekilde miyavlayan ve havlayan, $a$kIn sesler cIkaran bir kac kedi ve ayrIca iki-üc köpegin kaldIgI terkedilmi$ köyler gördüm. Bu köylerin halkI göc ederken, artlarInda oldukca büyük miktarda tohum, patates, bugday ve arpa bIrakmI$lar.

Ermenistan'In Kars Valisi, bölgedeki Türk-Kürt nüfusun imha edilmesi ve mallarInIn yagmalanmasIyla ilgili rapor verirken, köylerin i$galinin ardIndan bütün zenginlikleri toplama i$ini denetim altIna alma konusunda her zaman ba$arIlI olamadIklarIndan yakInmaktadIr.

i$ci Partisi Genel Ba$kanI Dogu Perincek, bugün (9 Ekim 2005) Beylikdüzü'ndeki TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Kitap FuarI AlanI, 2. Kat KInalI ToplantI Salonu'nda bir basIn toplantIsI yaparak, istanbul Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve inkIlap Tarihi Enstitüsü Ara$tIrma Görevlisi Mehmet Perincek'in Rus Ar$ivi'nde buldugu Ermeni Devlet Ar$ivi'ne ait belgeleri acIkladI. Belgeler bugün (9 Ekim 2005) cIkan AydInlIk dergisinde yayInlandI. Perincek özetle $unlarI belirtti:

Ermeni Devlet Ar$ivi'ne ait belgeleri, istanbul Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve inkIlap Tarihi Enstitüsü Ara$tIrma Görevlisi Mehmet Perincek, Rus Devlet Ar$ivi'nde buldu.

BELGE 1/TA$NAK SUBAYININ RAPORU

Ta$nak subayInIn 1920 yIlInda BeyazIt-Vaaram bölgesinden yazdIgI raporunda $unlar yazIlI:

"Basar-Gecar'daki Türk nüfusu ayIrt etmeden imha ettim. Bazen kur$unlara yazIk olmasIn dersin ya. Bu köpeklere kar$I en etkili yol, carpI$madan sonra sag kalanlarI toplayIp kuyularIn icine tIkmak ve bir daha dünyada bulunmamalarI icin yukarIdan agIr kayalarla ezmek. Ben de öyle yaptIm. Bütün erkekleri, kadInlarI ve cocuklarI topladIm, benim tarafImdan atIldIklarI kuyularIn icinde kayalarla ezerek hepsinin hayatIna son verdim."

Bu belge, Ermeni Sovyet tarihcisi A. A. Lalayan'In önce 1936 yIlInda RevolyutsionnIy Vostok dergisinin 2-3. sayIsInda, daha sonra 1938 yIlInda SSCB Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü'nün yayIn organI istroriceskie Zapiski dergisinin 2. sayIsInda bulunuyor.

BELGE 2/ERMENi YARBAYI MELiK-$AHNAZAROV'UN RAPORU

Ta$naklarIn Ba$-Gyarninsk birligi komutanI Yarbay Melik-$ahnazarov, Ermenistan Devlet Ar$ivi f. 67, d. 644, y. 1-2 numaralarIyla kayItlI, 7 KasIm 1918 tarihli acil damgalI raporda, bölgenin bütün köylerini bombaladIklarInI, 30 Türk köyünü ele gecirdiklerini ve geri kalan 29 köyü de bombalamak amacIyla harekât izni istedigini bildirmektedir. Bu rapor Tümen komutanlIgIna gönderilmi$tir. Merkezden onay alan Ta$nak birligi, Ba$-Gyarninsk bölgesindeki onlarca Azeri köyünü yerle bir etmi$, kadIn, cocuk, ya$lI, genc yüzlerce insanI öldürmü$ ve mallarInI yagmalamI$tIr.

BELGE 3/ TA$NAK HÜKÜMET YETKiLiSiNiN TA$NAK BA$BA$KANI ORGANCANYAN'A RAPORU

Bir Ta$nak yetkilisinin, 21 Haziran 1920 günü Ta$nak hükümetinin ba$I A. Ogancanyan'a yazdIgI rapor, Ermenistan Devlet Ar$ivi'nde f. 65, d. 116, y. 96 numaralarIyla kayItlIdIr. Raporda, $u satIrlar dikkati cekmektedir:

"Zangi-Bassar tarafImIzdan i$gal edildi. Bu ülke öyle zengin ki, bizim borclarImIzI birkac defa kapatacak durumda. iki gündür burada görülmemi$ bir yagma gercekle$ti. BugdaylarI, arpalarI, pirincleri, semaverleri, halIlarI, paralarI ve altInlarI topladIlar. Maliye BakanlIgI, iki görevlisini yanlarInda örgütlü bir güc olmadan buraya ancak dün gönderebildi. Devasa bir zenginlik ellerimizden gidiyor."

BELGE 4/ERMENi DEVLETiNiN KARS VALiSiNiN RAPORU

Son rapor, Ermenistan Devlet Ar$ivi'nde f. 67, d. 1769, y. 25 numaralarIyla kayItlI. Rapor, o zaman i$gal altInda bulunan Kars'taki

Ermeni Valisi tarafIndan merkeze gönderilmi$. Ermeni Vali, bölgedeki Türk ve Kürt nüfusun imha edilmesi ve mallarInIn yagmalanmasIyla ilgili bilgiler veriyor. Raporda, köylerin i$galinden sonra köyün bütün zenginligine elkoyma i$ini, resmî olarak denetim altIna alamadIklarI icin yakInIlmaktadIr. Vali, devamla $öyle diyor: "Türklerden ve Kürtlerden olu$an bölge gercekten bir hazine gibi. Ama ne yazIk ki biz burayI tam olarak kontrol edemiyoruz."

BELGE 5/ ERMENi JOGOVURD GAZETESi HABERiNDE TÜRK NÜFUSUN BÖLGEDEN SÜRÜLMESi

Ermenistan'I yöneten güclerin yayIn organlarIndan biri olan Jogovurd gazetesinin 1920 yIlIndaki 105. sayIsInda, G. Muradyan isimli yazar, Gorci Gölü'nün kuzey kIyIlarIndaki Azeri köylerinden gectigi haberde, Türk nüfusun bölgeden nasIl silah zoruyla sürüldügünü anlatmaktadIr:

"Hükümetimizin calI $malarI sonunda bu köylerin nüfusu Ermenistan sInIrlarInIn dI$Ina atIldI. Ölüm sessizliginden $a$kIna dönmü$, garip bir $ekilde miyavlayan ve havlayan, $a$kIn sesler cIkaran bir kac kedi ve ayrIca iki-üc köpegin kaldIgI terkedilmi$ köyler gördüm. Bu köylerin halkI göc ederken, artlarInda oldukca yüksek miktarda tohum, patates, bugday ve arpa bIrakmI$lar. Hükümet, bu köylerden iki milyon pudun üzerinde bugday ve yarIm milyon pud patates toplayabilir."

BELGE 6/ HÜKÜMET KOMiSERi AGAMYAN'IN RAPORU ERMENi ORDUSUNUN ERMENiLERE YAPTIĞI ZULMÜ ANLATIYOR

Yine Ermenistan Devlet Ar$ivi'nde f. 67, d. 1588, y. 62-63 kayItlI belgelerde, Ta$nak hükümeti komiseri V. Agamyan'In ordudan firarlarI önlemek bahanesiyle soru$turma veya mahkeme olmaksIzIn insanlarI cezalandIrdIgI ve kur$una dizdigi saptanmaktadIr. Agamyan, firarla suclanan ki$ilerin e$lerini, annelerini ve kIz karde$lerini toplayIp, cIrIlcIplak soyarak, onlarI köy meydanInda bütün insanlarIn gözü önünde kaz yürüyü$ünü taklit etmek zorunda bIrakmI$tIr. Ta$nak yetkilisi, daha sonra cIplak kadInlarI dövmü$ ve onlarI saatlerce suyun icinde tutmu$tur. ArdIndan kadInlarI tutuklama emri veren Agamyan, geceleyin genc kadInlarIn ve kIzlarIn IrzIna gecmi$tir. Agamyan, hicbir $ekilde cezalandIrIlmadan görevini uzun süre devam ettirmi$tir. M. Azarapetov isimli ajanI Ta$nak hükümetine, köylülerin suikast giri$iminde bulunacagInI bildirince, Agamyan'I merkeze almI$tIr.

Ta$nak hükümeti, 1918 yIlIna gelindiginde 35 ya$Ina kadarki bütün vatanda$larI askere cagIrmI$ ve Türkiye'ye kar$I sava$ icin tekrar "gönüllü" birlikler kurmu$tur. YayIn organlarInda yaptIklarI yayInlarla alInan bu karara kar$I gelenlerin ölümle cezalandIrIlacagI, "aklI olanIn" bu kurallara uyacagI yazIlarak tehdit yöntemlerine ba$vurulmu$tur. Bakû'de yayImlanan Ta$nak yayIn organI Aren'in 1 Mart 1918 tarihli 48. sayIsI buna bir örnektir.

BELGE 7/ ERMENi HÜKÜMETi ERMENi KÖYLÜSÜNÜ CEZALANDIRMAK iÇiN SUSUZ BIRAKIYOR VE ÖLÜMLERE YOL AÇIYOR

Ermenistan Devlet Ar$ivi'nde f. 67/199, d. 139, y. 230 numarada kayItlI ba$ka bir belgede ise, Ta$nak hükümetinin asker vermeyi reddeden Berd, Verhniy Karmir, Ahbyur köylerine ve $am$adinsk bölgesinin diger köylerine cezalandIrma amacIyla gönderdigi özel müfrezelerin uygulamalarI anlatIlIyor.

Ta$nak hükümetinin, boyun egmeyen köylüleri cezalandIrmak icin Zangi nehrinin kolunu kapattIgI ve bölgedeki köyleri susuz bIraktIgI Ermeni hâkim güclerinin gazetelerinden olan Jogavurd'un 29 Haziran 1920 tarihli 102. sayIsInda aktarIlmaktadIr. Bu cezalandIrmanIn sonucunda bircok insan ölmü$, tarladaki ürünler mahvolmu$tur.

BELGE 8/ TA$NAK KOMUTANIN RAPORU: TÜRK ORDUSUNU CO$KUYLA KAR$ILAYAN ERMENi KÖYLÜLERi

Türk ordusu bugün soykIrIm yapmakla suclanIyor. Oysa bir Ta$nak komutanInIn yazdIgI rapor, Ermeni köylülerin Ermeni ordusuna degil, Türk ordusuna güvendigini acIkca ortaya koyuyor. Bu rapor, Ermeni Devlet Ar$ivi'nde f. 68/200, d. 867, y. 278 numaralarInda kayItlIdIr.

Ta$nak hükümeti ordusu komutanI, firar eden askerleri aramak üzere Ecmiadzin kazasIndan Gümrü köylerine bir subay gönderir. Bu subayIn ifadelerine dayanarak komutan, Ta$nak hükümeti ordusunun genel karargâhIna 14 KasIm 1920 tarihinde $u bilgileri rapor eder: "Gümrü bölgesi Ermenileri Ta$nak subayInI dü$manca kar$IlamI$ ve hatta birkac kez Türklere teslim etmeye kalkmI$lar. Bircok köyde halk tepkili ve askeriyeyi dü$man olarak görüyor. ilhiab ve Kapanak köylerinde kIzIl bayraklar cekilmi$. (.) SubayIm, M. Kapanak köyünde Selcan Ermenilerinden olu$an atlIlarIn e$ligindeki Türk süvari devriyesiyle kar$Ila$mI$. Türkler, ekmek ve tuzla kar$IlanmI$. Köylerde kadInlar kazanlarda yemekler hazIrlamI$lar. SubayIm, yemegi kimin icin hazIrladIklarInI sordugunda $öyle cevap vermi$ler: 'Tabii ki Türkler icin, sizin icin degil.'"

BELGE 9/ERMENi MiLLi BÜROSUNUN ÇAR II. NiKOLAY'A BA$VURUSU

Ermeni ar$ivlerinde, Ta$nak yönetimi ile emperyalistler arasIndaki ili$kinin boyutlarInI yansItan cok sayIda belge bulunmaktadIr. Örnegin Ermeni Milli Bürosu'nun Birinci Dünya Sava $I'nIn hemen ba$Inda Çar II. Nikolay'a ba$vurusu, Ta$nak yönetiminin emperyalizme ne denli bel bagladIgInI yansItmaktadIr:

"Yeni $anlI Rus silahI olmak ve Rusya'nIn Dogu'daki tarihsel görevini yerine getirmek vatan borcumuz olmaktadIr. Kalbimiz bu istekle

yanmaktadIr. Rus bayragI, istanbul ve Çanakkale bogazlarInda özgürce dalgalanacaktIr. Sizin iradeniz, yüce devletiniz Türkiye boyundurugu altIndaki halklara özgürlük verecektir."

BELGE 10/iSTANBUL'DAKi PATRiK ZAVEN BÜTÜN ERMENiLERi RUS YÖNETiMiNDE BiRLE$TiRMEYi SAVUNUYOR

Zaten daha sava$ ba$lamadan önce istanbul'daki Ermeni Patrigi Zaven, Ermeni milliyetci-liberallerin yayIn organI M$ak'In muhabirine Ermeni meselesinin köklü cözümünün, bütün Ermenistan'In (Türkiye'nin Dogu Anadolu Bölgesi dahil) Rus yönetimi altInda birle$mesiyle gercekle$ecegini belirtmi$tir. Patrik, "Ruslar buraya ne kadar cabuk gelirse bizim icin o kadar iyi" ifadesini kullanmI$tIr.

BELGE 11/ERMENiLERiN EMPERYALiST ORDULARDA SAVA $TIĞINI YANISITAN ERMENi BELGE VE RAPORLARI

Ta$naksutyun Partisi'nin DI$i$leri Bürosu Ba$kanI Zavriyev'in ÇarlIk RusyasI'nIn Londra ve Paris büyükelcilerine 1915 yIlInda gönderdigi mektup, Birinci Dünya Sava $I'nda Ermenilerin oynadIgI rolü gözler önüne sermektedir:

"Bugünkü sava$In ilk günlerinden beri Rusya Ermenileri, Rusya'da ve Türkiye'de sava$a katIlmayI beklemektedir. Bu durum sava$In sonunda Ermeni meselesinin yeniden gündeme alInmasI ve kesin $ekilde cözülmesi umudunu dogurmaktadIr. Bu sebeple Ermeniler, yakla$an olaylara katIlmaktan geri duramaz, bundan ötürü sava$ta en hararetli bicimde yerine almalIdIr."

ÇarlIk hükümetinin ar$ivinde de yer alan bu mektubun icerigini destekleyen ba$ka bir Ta$nak belgesi de siyaset adamI ve tarihci Boryan'In ki$isel ar$ivinde bulunmaktadIr. 1915 $ubatInda Tiflis'teki Bütün Ermenistan Milli Kongresi'nde Ta$naksutyun Partisi'nin askeri kanat temsilcisinin yaptIgI konu$mayI iceren belge, bu bakImdan carpIcIdIr:

"Bilindigi gibi, Rus hükümeti sava$In ba$Inda Türk Ermenilerini silahlandIrmak ve sava$ sIrasInda ülke icinde ayaklanmaya hazIrlamak amacIyla 242. 900 ruble verdi. Gönüllü birliklerimiz Türk ordusunun savunma hattInI yarIp, ayaklananlarla birle$erek cephe ve cephe gerisinde anar$i yaratmak ve bununla birlikte Rus ordularInIn geci$ini ve Türk ErmenistanI'nI ele gecirmesini saglamak zorunda."

BELGE 12/ ERMENi BiRLiKLERiNiN RUS ORDUSUNUN VURUCU GÜCÜ OLARAK SAVA $TIĞINI YANSITAN HABER VE RAPORLAR

Ta$nak yayInlarI, cephede ve cephe gerisinde anar$i cIkardIklarInI ve Rus ordularInIn vurucu gücü olarak sava$tIklarInI itiraf eden belgelerle doludur. Ta$naksutyun'un yayIn organI olan Orizon gazetesi, 1912 yIlI 196. sayIsInda $öyle yazIyor:

"Türk devlet yetkilileri ve iktidar sahipleri bilsinler ki, ne bir Türk ne de Türk devleti bundan böyle hicbir Ermeni icin deger ta$ImamaktadIr. VarlIklarInI korumak icin ba$ka yollar dü$ünsünler."

Yine Orizon'un 31 Ekim 1914 tarihli 243. sayIsInda Ermeniler aktif olarak sava$ta yer almaya cagrIlIrken, ÇarlIk RusyasI'nIn zaferinin Ermenilerin de zaferi olacagI belirtilmektedir. AynI $ekilde Ta$naklarIn ba$ka bir yayIn organI Ayrenik'in 24 Eylül 1915 tarihli 2. sayIsInda Tiflis'e yeni gelen ÇarlIk RusyasI'nIn Kafkasya Valisi Nikolay Nikolayevic icin yazIlanlar ibret vericidir:

"Dün Tiflis'e Çar'In Kafkasya'daki vekili ekselanslarI yüce prens Nikolay Nikolayevic te$rif etti. Yüce prensin kesin iradesi ve kararlIlIgIyla Türk hükümetinin varlIgInI sonsuza dek ortadan kaldIracagIna derinden inanIyoruz. Bu inancla Kafkaslar'daki Rus ordusunun sevgili 6. Ba$komutanInI selamlar ve ona 'Ho$ geldin' deriz."

AyrIca Ta$naklarIn önemli liderlerinden A. Hatisyan da 1933 yIlInda Ayrenik'in 5. sayIsInda yayImlanan anIlarInda "Rus ordusunun yenilmeye ba$lamasIyla, bu orduya baglanmI$ olan umutlarImIz da tükendi" ifadesini kullanarak Birinci Dünya Sava $I'ndaki mevzileni$lerini ilan etmektedir.

BELGE 13/ ERMENi BiRLiKLERiN iNGiLiZ VE FRANSIZ EMPERYALiSTLERiNiN EMRiNDE SAVA $TIĞINI YANSITAN BELGELER

ÇarlIk RusyasI'nIn yIkIlmasInIn ardIndan Ta$naklar, bu sefer BatIlI emperyalistlerin güdümünde hareket etmi$ler ve ingiltere, Fransa, ABD gibi devletlerin bölgedeki cIkarlarInIn hizmetine girmi$lerdir. Ta$nak hükümetinin ba$bakanI, 7 $ubat 1919 tarihinde ingiliz i$gal kuvvetleri komutanI General F. Wocker'la yaptIgI görü$mede Ermenilerin, itilaf Devletleri'nin zaferiyle ve Kafkasya'ya gelmeleriyle durumlarInIn iyiye dogru degi$eceginden kesinlikle emin olduklarInI belirtmi$tir. Bu görü$menin raporu, Ermenistan ici$leri BakanlIgI Ar$ivi'nde fond 68, dosya 17, yaprak 40 numaralarIyla saklanmaktadIr.

AynI $ekilde Ermenistan Devlet Ar$ivi'nde f. 200, d. 132, y. 338 numaralarIyla saklanan ba$ka bir belge, Adana'daki Ermenilerin, FransIz i$gal kuvvetleri komutanI General Diffe komutasInda "intikam birlikleri" adIyla silahlandIrIldIklarInI ve FransIz üniformasIyla sava$tIklarInI anlatmaktadIr.

HEPSi RESMi RAPOR HEM DE ERMENi DEVLETiNE AiT

Ermenistan hükümetinin arşivlerini ara$tIrmacIlara neden acmadIgI $imdi daha iyi anla$IlmaktadIr.

İşte belge, işte rapor!

Hem de resmi raporlar!

Hepsi de Ermeni devlet ve ordusuna ait!

Bu raporlar şu olguları bir kez daha dogruluyor:

1. 1915-1923 yIlları arasInda bölgede yaşanan olaylar, bir soykırım degil, fakat savaştır.

2. Bu savaşta Ermeni silahlı gücleri, emperyalist orduların emrinde Türk nüfusunu kırmış, sürmüş ve mallarını yagmalamıştr. Bunun ötesinde asker toplayabilmek icin Ermeni halkına da agır şiddet uygulamıştır.

3. Türkiye, emperyalizme ve onların maşa olarak ateşe sürdügü güclere karşı vatan savunması yapmış, haklı bir savaş vermiştir.