Tİmsahlar

[F@sTaLaFisT@]

ŞANLI BİR GEÇMİŞİN SON KALINTILARI


TIMSAHLARLA akrabaları «gavial» lar, «alligator» lar ve «kayman» lar iri kertenkelelere benzemekle beraber onlardan birçok bakımlardan tamamen ayrıdırlar. Günümüzdeki sürüngenlerin en üstünleri onlardır. Aynı zamanda geçmiş çağların dev sürüngenlerinin en yakın akrabalarıdır. En dikkate değer anatomik özelliklerinden bazıları, dört bölmeli bir kalp, diş etlerindeki yuvaların içine oturmuş dişler, ağzı burun boşluklarından ayıran bir damak, sünger yapılı akciğerler ve sairedir. Sırt bölgeleri, kaplumbağalardan farklı olarak, birbirleriyle ve alttaki iskeletle birleşmiş olmayan kemik levhalarıyle kaplıdır. Bu zırh böylece onları hareketlerinde serbest bırakmaktadır. Karınları ve yanlan pullarla örtülüdür. Yalnız birkaç türün boğazının altında kemik bir kalkan vardır.
Timsahgiller esas olarak su hayvanı oldukları için, vücutlarının birçok kısımları bu hayat tarzına uymuştur. Örnek olarak, parmakları az veya çok perdelidir. Bir timsahın kafasına bakılacak olursa, gözlerinin, burun deliklerinin ve kulaklarının tepede olduğu göze çarpar, bu tertip ise, hayvanın, vücudunun en büyük kısmı suya batmış olduğu zaman da görmesine, koku almasına ve işitmesine imkân verir. Timsah tamamen daldığı zaman, gözleri oynak bir zar vasıtasıyle emniyete alınmiştir, burun delikleri ile kulak delikleri ise birer kapakla örtülür.
Timsahlar avcı olmak için yaratılmışlardır. Geniş ve güçlü çeneleri kudretli dişleriyle silâhlanmıştır. Tepesinde, dik bir pul dizisinden meydana gelmiş bir çıkıntısı bulunan kuyrukları ise tehlikeli bir saldın ve savunma silâhıdır.
Timsahın başka vücut özellikleri olarak, ağzın tabanına yapışık olan
gayet kaim dilini, boğazının altındaki misk bezlerini ve eşsiz çiftleşme organını sayabiliriz.
Bütün timsahlar yumurta yumurtlarlar. Otuz kadar olan yumurtalar, oval biçimli ve kalker kabukludur. Şekil ve boyut bakımından kaz yumurtalarıyle kıyaslanabilir. Dişi onları suyun kıyısında yerdeki bir girintinin içine veya ot ile çamurdan yaptığı bir yuvaya (Mississippi) alligatorları'nda böyledir) yumurtlar ve güneşin ısısına terkeder. Zamanı gelince, yavru timsah, kabuğu, burnunun ucunda bulunan ve doğumundan az zaman sonra düşen özel bir dişle deler.
Timsahlar çoğunlukla sıcak ülkelerin nehirleriyle göllerinde yaşar ve balıklar, su kuşları ve su içmeye geldikleri zaman kaptıkları memelilerle karınlarını doyururlar. Çoğu insanoğlu için de tehlikelidir. Bu sebep bir yana, yenilebilir etleri ve çanta, bavul ve iskarpin yapımına yarayan derileri için de çok avlanırlar.
Timsahlar, burunlarının uzun ye ince (Gavialidae) veya aksine kısa, üçgen biçimli ve kaim (Crocodilidae) oluşuna göre, iki aileye bölünürler.