Kastamonu'nun şirin ilçesi Azdavay

[alosde]

bir şirin öyküdür
Ilçe merkezinde ilk yerlesmenin ne zaman olduguna ait bir bilgi yoktur. Ancak çesitli köylerden çikan tarihsel eserlerden anlasildigina göre Paflogonyalilar, Romalilar Ve Bizanslilar zamaninda bölgede insan yasadigini görüyoruz.

Candarogullari zamaninda bir kadilik olan Azdavay 1460 yilinda Fatih Sultan Mehmet tarafindan Kastamonu’yla birlikte Osmanli Devletine katilmistir.

Osmanlilardan günümüze ulasan bir tarihi eser yoktur.1868 yilinda Daday Kastamonu’ya bagli bir ilçe durumuna getirildiginde 20 evde 233 kisinin yasadigi Azdavay’inda Daday’a bagli bir bucak oldugunu görüyoruz. Ayni yönetim Cumhuriyetin kurulusundan sonrada yürütülmüstür. 4869 sayili yasa ile 01.14.1946 tarihinde ilçe olmustur.Daha sonra Azdavay’a bagli 26 köy bir kanunla Azdavay’dan ayrilmis ve 1988 yilinda Pinarbasi ilçe durumuna getirilmistir. Böylelikle o zaman 54 köyü olan Azdavay’in köy ve nüfus sayisi azalmistir. Dogu komsumuz olan Agli’ nin da ilçe yapilmasiyla Azdavay’in köy sayisi 48’e kadar düsmüstür.Hizli bir göçün oldugu ilçemizde nüfusun daha da azalacagi görülmektedir.Azdavay adinin nereden geldigine dair bir somut bilgi yoktur.

Azdavay ilçesi kuzeyde daglarla çevrili oldugundan tam bir Karadeniz ikliminin etkisi altinda degildir. Cografya yapisi kimi yerlerde çok düsük, kimi yerlerde yüksek olmasinin sonucu degisik ve yerel iklim tipleri olusturur.
Kislari oldukça sert soguklar, yazlari ise sicaklar kendini gösterir. Yagislar ilkbahar ve sonbahar aylarinda görülür. Genellikle kar yagislari Kasim ayinin ilk günlerinde baslar. Iki metreye kadar kar yagislari yükselir. Nisan ayinda bile yüksek yerlerde kar görüldügü olur. Ilkbahar aylarinda dondurucu soguklar ve donma olaylari görülmektedir. Ilkbahar ve sonbahar aylarinda vadilerde sis olmaktadir.

Hava sicakliklari kis gecelerinde –35 dereceye kadar azda olsa düsmektedir. Gece ve gündüz isi farki çoktur. Yazlari +35’le +40 dereceye çiktigi görülmektedir. Bu da meyve ve sebze yetistiriciligini olumsuz yönde etkilemektedir.

Ilçe’nin topraklari mera ve ekili alanlardir. Ormanlik alanlarin alçak bölümleri yaprakli bitki örtüsü bakimindan zengindir. Ormanlik alanlar çogunluktadir. % 64’ü ormanlik olan agaçlar ve maki (agaçcik) türleri ile , yüksek bölümleri ise igne yaprakli agaçlarla kaplidir. Buralarda görülen kaya findigina baska yerlerde rastlanmaz. Bu findik meyvesinin kabugu çok kalin olup, içi ise çok lezzetli ve besin degeri bakimindan oldukça iyidir. Kerestesi mobilyacilikta kullanilir.

Ilçede ; köknar, çam, ardiç, kayin, mese, karaagaç, kavak, ihlamur, gürgen, disbudak, findik, çinar, kizilagaç, sögüt gibi agaçlarla simsir, yaban kirazi, orman gülü ( avu ) , kurtbagri, ilgin, bögürtlen, kizilcik ( kiren ) egrelti ve ayi üzümü gibi agaçciklar bulunmaktadir.

Ilçenin toplam alani 748 km2 dir.Ilçe merkezi denizden 850 m yüksekliktedir. En yüksek yerleri 1300 metredir. Ilçenin Hemen üstündeki Kurbantepe 1100 metredir. Ilçenin en alçak yerleri Sira Köyü ve çevresinde bulunmaktadir.

Ilçe Kastamonu’ya Daday üzerinden 74 km uzakliktadir. Bu yolun Daday-Azdavay arasi bozuktur. Genellikle ulasimin saglandigi Azdavay-Agli-Seydiler-Kastamonu yolu asfalt olup, 76 km dir.Istanbul arasinda sürekli bir ulasim olmaktadir. Pinarbasi-Eflani-Karabük hatti üzerinden saglanan bu ulasim yolu da asfalttir. Azdavay-Pinarbasi arasi asfalt olup 22 km dir.Ilçe ile Senpazar arasida asfalttir. Ilçemizle Cide arasindaki yol ise artik çok az kullanilmaktadir.Köyler ise ilçeye stablize ( kumlu ) ve toprak yollarla baglidir. Yagisli havalarda ulasim zorlasmakta, kisin ise yollar ulasima kapanmakta, köylüler köylerde her yönden mahsur kalmaktadir.

Ilçeden her gün Kastamonu’ya Azdavay Birlik tarafindan küçük otobüslerle seferler yapilmaktadir. Istanbul’a da belirli gün ve saatlerde otobüs gitmektedir.Ilçeden köylere ulasim köy minibüsleri ve traktörlerle saglanmaktadir. Çarsamba günü ilçede Pazar kurulmasi nedeniyle köylerle ulasim bugün daha kolaydir. Kasaba içi ve yakin köyler arasi belediye otobüsleri yolcu tasimaciligi yapilmaktadir.

Yöremizde erkek giyiminde yöreye özgünlük yoktur. Kadin giyiminde ise yöresel özgünlük vardir. Kizlarin ve kadinlarin giydikleri takke farkli sekilde süslenir. Takke boncuklu imik bagi ile çeneye tutturulmustur. Beyaz renkte boncuk oyali tülbent basa sarilir. Delme adi verilen islemeli kisa yelek giyilir. Bele yörede dokunan kusak sarilir. Öne de yine yörede dokunan önlük takilir. Etekleri firfirli, önü degisik süslerle süslenmis elbise giyilir.

GELENEK ve GÖRENEKLERIMIZ

Azdavay’da yasanan göç ve son yüzyilin getirdigi teknolojik ve kültürel gelismelerin sonucu olarak gelenek ve göreneklerimizden bazilari unutulmustur. Günümüzde yapilanlar sunlardir.:

-Köylerimizde Hidrellez günü tarlada öküz kosulmaz.

-Tarlada tirmik çekme, harmanda bugday kalburlama, bahçede çapa yapma , ekmek pisirme, inek sagma, tarlada tezek kirma, bugday yikama,çamasir yikama, çocuga bakma isleri kadin isleri sayilir. Bu isleri yapan erkeklerle alay edilir.

-Dinsel bayramlarda namazdan sonra halkin uzun kuyruklar olusturup birbirleriyle bayramlasmasi güzel gelenegimizdir.

-Nisan töreninde serbet sunulur.

-Köy dügünleri üç gündür. Birinci gün kiz tarafi erkekleri damat tarafina konuk olur. Kuzular kesilir, içkiler içilir. Bu törene sandak dügünü denilir. Ikinci gün erkek tarafi kiz tarafina giderler. Bu günde yemekler yenilir. Eglence yapilir. Aksam üzeri gelin alinarak erkek evine gelinir. Buna hak dügünü denir. Üçüncü gün kiz tarafinin kadinlari damat evine giderler. Burada da verilir, eglenceler yapilir. Bu törene semet yada duvak denilir. Dügünden üç gün sonra gelin ile damat kiz evini ziyaret ederek büyüklerin elini öperler

Bu ziyarete de üç günlük adi verilir

[bluekeys™]

konu için teşekkürler

[CaKaLBoT]

Paylaşım için teşekkürler...

[alosde]

eywallah elimden geldiği kadarıyla burdayım