Neden Unutuyoruz?

[Tathar Elanessé]

29 Mart 2006



Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
İş Müfettişi -Ankara



BİR SAAT ÖNCE OKUDUM AMA UNUTTUM. NEDEN UNUTUYORUZ?


Uzmanlar tarafından yapılan
araştırmalara göre beynimiz yaklaşık bir milyar nörondan (sinir hücresi)
oluşuyor.


Bilgilerin nöronlara yüklenebilmesi öğrenmedir. Nöronlara yüklenen bu
bilgilerin bulundukları yerden çağrılabilmesi ise hatırlama dediğimiz
süreçtir. Nöronlara yüklenmiş olan bilgi kümeleri arasında bağlantının
oluşması zekayı ortaya çıkarır. Hafıza, öğrenebilmeyi ve hatırlamayı
bilmeyi kapsar.

Vücut hücrelerimizin önemli bir bölümü belirli bir süre içinde ölmekte ve
yerlerine yenileri yapılmaktadır. Beyin hücreleri ise varlıklarını
sürdürmektedir. Çocukluğumuzdan kalma birçok bilgiyi hatırlamamızın nedeni
de budur. Beyin hücresinin ölmesi demek onun taşıdığı bilginin ömür boyu
kaybedilmesi demektir.

Beyin kapasitesi beyindeki nöron sayısı ve bu nöronlar arasındaki bilgi
iletebilme yoğunluğu demektir.

Beynin ihtiyaç duyduğu en temel iki kaynak oksijen ve glikozdur. Bol
oksijen beynin etkili çalışmasını sağlar ve beyin etkili çalışmaya devam
ederse etkinlik derecesi sürekli artar. Glikoz ise doğru beslenme ile
karşılanır.

Öğrenmeyi geliştirmek için belleği de geliştirmek gerekmektedir. Bu
yeteneklerimizi geliştirmenin ilk yolu beynimizi korumaktır. Beynimizi
etkileyen en olumsuz etkenler, beyin hasarı ve strestir. Yorgunluk ve
uykusuzluk da beynimizi etkileyen faktörlerdendir. Günde 7 saatten az
uyumak beynin, öğrenme, bellek ve dikkat gibi işlevlerini
yavaşlatmaktadır. Yaşantımızdan stresi bütünüyle atmak mümkün olmasa da en
aza indirmek için çaba göstermemiz gerekmektedir.

Uzmanlara göre; olumsuz düşünceler beynin büyük düşmanlarındandır.
Gelecekle ilgili sürekli olumsuz tahminlerde bulunmak, sürekli
genellemeler yapmak, kendini aşırı suçlamak gibi düşünceler beynin
işlevlerini yavaşlatıp azaltmaktadır. Fiziksel ve ruhsal rahatlama ise
beynin kapasitesini artırarak hafızayı kuvvetlendirmektedir. Beyni olumsuz
düşüncelerden arındırıp rahatlamak için önerilen başlıca yöntemlerden en
önde gelenleri spor yapmak, müzik dinlemek ve müzik aleti çalmaktır.

Beyni geliştirmenin en iyi yöntemi onu çalıştırmaktır. Aynı kaslar gibi
beyin de çalıştıkça gelişmektedir. Beyin çalıştıkça, yeni şeyler
öğrendikçe nöronlar arasında yeni bağlantılar oluşur. Uzun süre öğrenme
sürecine ara verildiğinde beyindeki bazı bağlantılar kaybolmaya başlar.
Buna bağlı olarak da öğrenme güçleşir ve bellek zayıflar. Uzun süre kitap
okumayan bir öğrencinin ders çalışmaktan soğuması ve okulun açıldığı ilk
haftalarda zorlanması, nöronlar arasındaki bağlantıların kaybolmasına
bağlıdır. Her gün az da olsa yeni bilgiler öğrenmek beyni
geliştirmektedir.

Güçlü bir hafızaya sahip olabilmek veya hafızamızı güçlendirebilmek
elimizde. Yapmamız gerekenler özetle;

a-) Dengeli beslenmek,
b-) Sağlıklı bir yaşam,
c-) Hayatımızdaki stresi en aza indirmek,
d-) Okumak, araştırmak, bulmaca çözmek ve beynimizi yavaşlatan unsurlardan
uzak durmaktır.

Albert Einstein'ın; Bir kişi günde 15 dakika bir konuda çalışırsa bir
yılda o konuda uzman olur, 5 yıl çalışırsa ülke çapında bir uzman olur
sözünü de unutmamakta fayda var.

paylaşım için tşk kanka