İran’da laik isyan / 9 ekim

[M@D_VIPer]

İran’da laik isyan



İran’da din ile devlet işlerinin birbirinden ayırılmasını savunarak tabuları yıkmaya çalışan reformcu din adamı Ayetullah Borujerdi ev hapsine alınınca, taraftarları evinin önünde protesto gösterisi yaptı. Göstericiler polisle çatıştıktan sonra, "laik" eğilim gösteren ve "Halk siyasal dinden usandı, geleneksel İslam’ı istiyor" diyen Borujerdi tutuklandı.

İRAN’da, din ile politikanın ayrılmasını savunan ve siyasal İslamdan geleneksel İslama geçişi isteyen reformcu bir din adamı önce ev hapsine alındı sonra tutuklandı. Bu olay yüzlerce kişiyi sokaklara dökerken bir taraftan da yaklaşan seçimlerde liberal adaylar yine engellendiği takdirde reformcular seçimi boykot etmeye hazırlanıyor.

DİN ÖZGÜRLÜĞÜ İSTERİZ

Reformcu Hambastegi ve Aftab gazetelerinde çıkan haberlere göre, "laik" fikirlerinden dolayı ev hapsine alınan Ayetullah Muhammed Kazemeyni Borujerdi’nin evinin etrafında önceki gün toplanan ve bıçaklar, kılıçlar ve molotof kokteylleri taşıyan göstericiler, Borujerdi’nin özgürlüğünün kısıtlanmasını ve taraftarı olan bazı Şii imamların tutuklanmasını protesto ettiler. Göstericiler, "Din özgürlüğü hakkımızdır" diye slogan attılar ve "Geleneksel dini savunmak için şehit olmaya hazırız" yazılı pankartlar taşıdılar. Polis, göstericileri zor kullanarak dağıttıktan sonra Borujerdi’yi de tutuklayarak hapse attı.

Yarı resmi ILNA ajansının haberine göre ise Borujerdi, "Ben ve yandaşlarımın amacı geleneksel dini savunmak. Halkın siyasal dinden usandığına ve geleneksel dine dönmeyi istediğine inanıyoruz" dedi.

Ancak Tahran emniyet müdür yardımcısı Nasır Şabani, Ayetullah’ı Şii’lerin "mehdi" kabul ettiği "Onikinci İmam"ın "gizli" temsilcisi olmakla ve dini yanlış yorumlamakla suçladı. Şabani, ILNA’ya yaptığı açıklamada, "Etrafına topladığı bazı cahil insanlara bağış yaparlarsa dileklerinin kabul olacağını söylüyor. Bu da katıksız yalandır ve dini çarpıtmaktır" dedi.

İran’da birçok önemli siyasi yetki, din adamlarının elinde bulunuyor ve seçimlerde aday olanları elemeden geçiren "Muhafızlar Konseyi" de bunlardan biri. Aralıkta halkın oylarıyla yapılacak "Uzmanlar Meclisi" seçimi için aday olacak liberaller eğer son genel seçimlerde olduğu gibi Muhafızlar Konseyi tarafından elenirse reform yanlıları seçimi boykot edecek.

İran eski cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin en yakın yardımcılarından eski İçişleri Bakanı Abdülvahid Musavi-Lari, AFP ajansına yaptığı açıklamada, atanmış din adamlarından kurulu Muhafızlar Konseyi’nin liberal adayları eleyeceğinden endişeli olduğunu söyledi. Musavi-Lari, "Eğer adaylığımız engellenirse biz de seçimi boykot ederiz" diye konuştu.

UZMANLAR MECLİSİ NEDİR

8 yılda bir halk tarafından seçilen Uzmanlar Meclisi dini eğitimi yüksek derecede olan mollalardan oluşuyor. Devrimden sonra anayasanın oluşumunda ortaya çıkan Anayasa Uzmanlar Meclisi daha sonra dini lideri seçmek ve anayasanın 110. maddesine dayanarak dini liderin görevlerini denetlemek amacıyla kuruldu. Bu meclisin oluşumundan günümüze kadar gerçekleştirdiği tek görev 1989 yılında Humeyni’nin ölümünden sonra Hameney’i onun yerine atamak oldu.

İranlı kadınlar Ürdün stadında

İran’da kadınların stadyumlara girmesi yasak ama milli takımlarının yurt dışındaki bir maçında fırsatı kaçırmamışlar ve tribünleri doldurmuşlar. Ürdün’ün başkenti Amman’daki Kral Abdullah Stadyumu’nda Ürdün ile İran arasında yapılan "Barış ve Dostluk Turnuvası" maçında İranlı kadınlar bayraklarıyla birlikte takımlarına tezahürat yapıyorlar.