İnsanın Gen Haritası Tamamlandı

[DHeMLy-CHaY]

Değişik ülkelerden bilim adamları, dünyada yaşayan insanların genetik değişim kalıplarını ortaya koyan gen haritasını tamamladı.

İnsan genetik kodlarını oluşturan 3 milyar harfin dizilimlerini bir haritada birleştiren genom projesi, herhangi iki insanın, birbirine genetik olarak yüzde 99.9 benzediğini ortaya koymuştu.

Birçok ulustan bilim adamlarının bir araya gelmesiyle yapılan çalışma sonucunda, şimdi de bu yüzde 0.1`lik farkı açıklamak için daha detaylı bir harita çıkarıldı.

Birbirimizden farkımız SNP`lerimiz
`HapMap` denilen bu harita, genetik değişimlerin belirleyicisini, yani tek nükleotid polimorfimzleri (SNP-single nucleotide polymorphisms) gösteren daha detaylı bir harita. Bir insanı diğerinden farklı kılan şey ise SNP`lerin farklı dizilimleri.

Yeni harita SNP`lerin bölge bölge gruplandığını (haplotipler) ve enformasyon blokları olarak insandan insana kalıtım yoluyla geçtiğini gösteriyor.

İnsanlarda yaklaşık 10 milyon SNP bulunuyor ve biraraya gelmiş bir SNP setine ise `haplotip` deniliyor. SNP`ler, insanın genetik şifresini oluşturan 3 milyar DNA harfi içerisinde farklı dizilimleri gösteriyor.

200 bilim adamı çalışıyor
İngiltere, ABD, Kanada, Japonya, Nijer ve Çin`den 200 bilim adamının çalıştığı Uluslararası HapMap Konsorsiyumu, Asya, Afrika ve ABD`den 269 kişinin kanlarından alınan DNA örneklerini kullanarak HapMap haritasını geliştirdi.

HapMap`ın ilk aşamasında 1 milyondan fazla SNP bulunuyor, hala çalışmaları süren ikinci aşama HapMap`da ise 2 milyon SNP daha haritaya eklenecek.

Oxford Üniversitesi`nden Profesör Peter Donnelly, "gen dizilimleri, bize insanı yapan birçok parçanın listesini veriyor, HapMap ise göstergeler sağlıyor. Yaygın hastalıklarla ilgili genleri ararken, bu göstergeler üzerinde yoğunlaşabiliriz" dedi.

Önce moleküler neden, sonra tedavi
Bilim adamları HapMap`ı kullanarak, hastalığın temelindeki genetik nedeni tespi etmek için, hastalıklı insanların SNP kalıplarını, sağlıklı insanlarınki ile karşılaştırabilecek.

İnsanın gen haritasının tamamlanması, şeker hastalığı, kalp hastalıkları ve kanser gibi yaygın hastalıkların moleküler nedenlerinin belirlenmesi çalışmalarını da hızlandıracak