Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Ecelin Pılanı

Ecelin değişmez pılanı
Taşımaz hatâyı yalanı
Ayırmaz filanı falanı
Ne zenginde ne serseride

Sevabım günâhımdan çoktur
Gönlüm açsada gözüm toktur
Belli bir yerim yurdum yoktur
Yaşadım, ötede, beride

Geldi zamânı da, yeri de
İsmimi bıraktım geride
Kabre mal götürmek yoksa da
Yüz kilo sakladım deride

Fatin yüzün, benzin solmakta
Sayılı günlerin dolmakta
Artık her şey belli olmakta
Mezar mekânı da, yeri de


Hece: 9

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Edecek Kasidesi

Hele bir gelsin o büt herkesi hayrân edecek
May içen dostları birbirine düşmân edecek

Perişân sarhoşu divâne eden raksı ile
Gece meyhâneyi tüm hâk ile yeksân edecek

Yalınız bir gece rakkâs olarak geldi diye
Bizi rüsvâ ederek âleme destân edecek

Gece neş’eyle şaraphânede meynâb götüren
Yeni sâki harâbât ehlini neşvân edecek

O gül endamlı güzel bahçeye hiç gelmez ise
Baharın gülleri, bübülleri figân edecek

Caka göstermek için cilveli kıp kırmızı gül
Ötüşen bülbül-i şeydâyı gazelhân edecek

Kurumuş bahçeye âşüfte güzel geldiği gün
Şakıyan gülmesi sahrâyı gülistân edecek

Yüce meclisteki kırkbeş senelik sevgili şûh
Küçücük kız gibi yaş haddini nihân edecek

Sinemin yangını bir damla su muhtâcı için
Eğer isterse Hüdâ katreyi bârân edecek

Ama bir kez yüregim köşküne bir gel görelim
Yaramaz günleri aklım yine nisyân edecek

Leb-i nârdan bana bir bûse verirken de veli
Ki şarap içmek için hem beni hirmân edecek

Esir oldum diye artık şarap içmezsem eğer
Beni dar kalbine binbir gece mihmân edecek

Dilinin verdiği sözden gece gündüz kanayan
Yüreğim, gizli olan sırrımı âyân edecek

Sonu gelmez acı rü’ya gibi yıllarca süren
Bu firâk sancısı çok yazları hâzân edecek

Ecelin gel diği gün dilberi hâk etmesine
Bu şaraphânede sarhoş bile giryân edecek

Ey ecel! Nâfile geldin yine cân almak için sen
Bu güzel cânını hayranlara kurbân edecek

İki dünyâ arasından geçerek yâre giden
Sonu yok gam dolu yol Mehmedi natvân edecek

Feilâtün feilâ tün feilâtün feilün,
. . / / . . / / . . / / . . /

Âşufte = seven cilveli kadın Ayân = açık, meydanda
Barân = yağmur, sağnak Buse = öpme Büt = güzel
Figân = yüksek sesle inleyen Firâk = ayrılık Gam = kaygı, tasa
Gazelhân = gazel okuyan şarkıcı Giryân = ağlayan
Gülendam = gül fidanı gibi nazik Hâk ile yeksân = toprakla bir, yıkık
Hâk = toprak Harabât = meyhane Hirmân = mahrum etmek.
Katre = damla Leb-i nâr = ateş dudak Meynâp = katısız şarap
Mihmân = konuk, misafir Nat(ü) vân = zayıf, halsiz Nihân = gizli, saklı Nisyân = unutma, hatırdan çıkarma Perişan = kederli, kaygılı Reşvâan = sarhoş Rüsvâ = rezil Sahrâ = çöl, kır Sâki = içki sunan Şeydâ = sevgiden aklını kaybeden Şûh = neş’eli kıvrak kadın Veli = lâkin, fakat

O güzel kadın meclise geldiği zaman herkesi hayran edecek ve içki içen arkadaşları birbirine düşürecek. Dansları ile kederli sarhoşları çılgına döndürüp, gece meyhaneyi harap edecek. Yalınız bir geceliğine dans etmek için geldi diye bizi rezil edip aleme ilan edecek. Gece şaraphanede neş’e ile katısız içki dağıtan yeni sunucu meyhaneye devamlılarını sarhoş edecek. O gül fidanı kadar güzel kadın bahçeye gelmez ise baharın gülleri ve bülbülleri yüksek sesle inleyerek üzülecek.
Çılgınca sevdalı güzel kadın kurumuş bahçeye geldiği gün bir belli gülümsyişiyle (çölü) kırı gül bahçesine çevirecek. Cilveli kırmızı gül gösteriş yapmak için öten şaşırmış bülbülü gazel okuyan şarkıcı yapacak. Yüce toplantıda kırkbeş yaşındaki neş’eli kıvrak kadın, küçük bir kız yaşındaymış gibi, yaşını gizliyecek. Göksümdeki yangının ihtiyacı olan bir damla suyu eğer Allah isterse bir sağnak haline getirir. Bir kerre olsun kalbimin köşküne gelirsen, hafızamın o eski yaramaz günleri yine unutacağını göreceğiz. Ateşli dudaktan bana bir öpüş verecek amma beni şarap içmekten de mahrum edecek. Kendisine esir oldum diye bundan böyle içki içmez isem, beni daracık kalbinde binbir gece konuk edecek. Söylediği sözlerle yaralanan ve gece gündüz kanayan yüreğim, gizli olan sırlarımı açığa vuracak. Sonu gelmeyen bir rüya gibi yıllarce süren bu ayrılık sancısı, çok yazları sonbahara çevirecek. Ecelin bu güzel kadını almağa geldiği gün, bu şaraphanedeki sarhoşlar bile ağlayacak. Ey ecel! Sen can almak için yine boşa geldin, zira bu güzel kadın canını hayranlarına kurban edecek. İki dünya arasindan geçerek yâre giden, sonu gelmeyen kaygı dolu yol Mehmed’i zayıf, halsiz ve yorgun düşürecek.

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Efendim

 Tam üç sene hiç yılmadan emrinde köleydim
Hizmetçisi ben, gözcüsü ben, bekçisi bendim
Yıllar sonu hasretle senin kalbine girdim
Lutfunla fakir hâneme hoşgeldin Efendim.

Hasretzedenin korktuğu aşk derdini bildin
Hiç görmediğim bahçede güller derebildin
Bir kuş gibi kış gelmeden evvel gelebildin
Lutfunla fakir hâneme hoşgeldin Efendim.

Bir müddet için senden uzak beldede kaldım
Birkaç defa dostlarla selâm nâmesi saldım
Âhirde seni gizli harem-gâhıma aldım
Lutfunla fakir hâneme hoşgeldin Efendim.

Mefûlü mefâîlü mefâîlü faûlün
/ / . . / / . . / / . . / /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

El Kızı

Firkat-zede ben fakr-ü garip, sen de bir eldin
Deryâlar aşıp vuslat için sen bana geldin
Aklımda yer etmiş, hiç unutmam sen o akşam
Yıldız gibi göklerde melekten de güzeldin.

İkbâli hemen biz kaderin seyrine saldık
Aşk âlemi derken gece hülyâlara daldık
Biz böylece geç vakte kadar bir süre kaldık
Meltemli o seherde melekten de güzeldin

Rüzgarlı semâlarda bulutlarla görüştük
Ay nûrunun altında harâretle öpüştük
Hûrî dolu âlemde yeşil cennete düştük
Cenneteki her yerde melekten de güzeldin.

Firkat-zede = ayrılık derdine uğrayan
Fakr-ü garip = fakir ve garip
İkbâl = bahtiyarlık

Mefûlü mefâîlü mefâîlü feûlün
/ / . . / / . . / / . . / /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Elden Gider

Yaşlanırken gün gelir gurbette yâr elden gider
‘İrüşür fasl-ı hazân bâg u bahâr elden gider’ (1)

Cedd ölür evlat doğar mahdud ömür böyle biter
Şems batar leyâl gelir birden nehâr elden gider

Gam, keder, günlük geçimle ihtiyarlık bir yana
Hastalık baş gösterir, derhal karâr elden gider

Tarlalar, bağlar gider amma asıl gerçek kalan
Bir karış toprak yeter, sanma mezâr elden gider

Bunca yıldır durmadan zevk eyledin Mehmet Fatin
Bâki kalmaz kimseye, mürg-i hezâr elden gider


(1) Sultan Fatih Mehmet II (Avnî) nin gazelinden
Cedd = dede, büyük baba
Şems = güneş
Leyâl = *******
Nehâr = günler
Karâr = dinlenme, rahat
Mürg-i hezâr = bülbül kuşu

Fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün
/ . / / / . / / / . / / / . /



Gazel


Sâkiyâ mey sun ki bir gün lâlezâr elden gider
İrüşür fasl-ı hazân bâg u bahâr elden gider

Her nice zühd ü salahâ mâil olur hâtırum
Gördüğümce ol nigârı ihtiyâr elden gider

Şöyle hâk oldum ki âh itmeğe havf eyler gönül
Lâ cerem bâd-ı sabâ ile gubâr elden gider

Gırra olma dilberâ hüsn ü cemâle kıl vefâ
Baki kalmaz kimseye nakş u nigâr elden gider

Yâr içün ağyâr ile merdâne cenk itsem gerek
İt gibi murdar rakip ölmezse yâr elden gider


Sultan Fatih Mehmet II (Avnî) 1481

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Ele Beni

 Kalbur altına düştüm. Sıdk ü hakk ele beni
Gizli kalmadı sırrım, verdi nefs ele beni
Gam keder dolu yetmiş yıldır aşka tutuldum
Olmasın diye vuslat, sürdü baht ele beni.

Sıdk ü hakk = doğruluk ve insâf
Vuslat = kavuşma

Fâilün feilâtün fâilün feilâtün
/ . / . . / / / . / . . / /

Hece = 7 + 7 = 14

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Emsâlin Senin

Benzemezsin kimseye sen, yoktur emsâlin senin
Titretir ma’sum dudaklar kehrubâ lâl’in senin.

Saç siyah, zülfün siyah, çeşmin siyah rû’yün temiz
Bir buçuk dünyâ değer vechindeki hâl’in senin.

Bir bakış binbir gülüştür, muttasıl gönderdiğin
Hiç tükenmez haznedir, hezl-i emvâlin senin.

Eyledin her gün yemin sevdâya vâfî kalmayı
Amma tağyîr olmamıştır. Dostu ihmâlin senin.

Kimse bilmez çektiğim gurbette hüsrân cevrini
Izdırabtan kurtarır vuslat diyen kâl’in senin.


Kehrubâ = elektrikli
Lâl = dudak
Rû = yüz, çehre
Hâl = yüzdeki ben
Hezl-i emvâl = bol bol hediye veren
Muttasıl = aralıksız
Vâfî = sadık, vefakâr
Tağyîr = değişme
Hüsran = mahrumiyet acısı
Cevr = eziyet, sıkıntı
Kâl = söz


Fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün
/. / / /. / / /. / / /. /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Ervâh

 Kim uyandırdı şehit ruhları dün Bosnada? Eyvah!
Ne bilen var ne de ben söyleyebildim. Bilir Allah.
Ki eğer Bosnalı kardeşleri görmekse kaderde
Uyanır yardım için toprağa düşmüş yatan ervah.


Ervah = ruhlar

Feilâtün feilâtün feilâtün feilâtün
. . / / . . / / . . / / . . / /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Esbâbı Nedir

Sorarız biz bu nezîh hilkatin esbâbı nedir
Sonu mechûle giden hicretin esbâbı nedir

Bu sorumsuz yaşamın bir sonu var olsa bile
Daha dün gelmiş isek, avdetin esbâbı nedir

Ta doğuştan beridir, fıtraten insanda olan
Bir asâlet var iken zilletin esbâbı nedir

Köleliktir yapılan servete, mülkiyyete hep
Pula hasrettiğimiz rağbetin esbâbı nedir

Düşüyor çığ gibi dağdan, dolu servet yağıyor
Bu kadar mülk var iken kılletin esbâbı nedir

Unutup bizdeki ni’metleri bin kez, bilerek
Hased etmek gibi pest illetin esbâbı nedir

Yüce Mevlâ tarafından bize ihsânı görüp
Edelim şükr ve senâ, gafletin esbâbı nedir
******

Sorarım ben bu uzun gurbetin esbâbı nedir
Yalınız çekmesi zor hasretin esbâbı nedir

Uyarak geçmişe bir beldede kalmak yerine
Dem-a-dem gam getiren, fürkatin esbâbı nedir

Uzak ellerle yakın beldede açlık yaratan
Bu musîbet, bu habis nedretin esbâbı nedir.

Gece dostlar tarafından kazılan laht çukuru
Bana re’sen görünür, sûretin esbâbı nedir

Ölünün konduğu tâbûtla beraber karadır
Kazılan hâk-i-mezar, zulmetin esbâbı nedir

Kim ararmış bilemem, vâde henüz gelmedi ki
Ecelin derdi nedir, dâvetin esbâbı nedir.
******

Sorunuz bunca kavî hiddetin esbâbı nedir
Çoğu hüsranla biten şiddetin esbâbı nedir

Koca dünyâdaki mazlumlara yardım edecek
Kolay işler var iken külfetin esbâbı nedir

Açılır beldede mektep ve modern medreseler
Buna rağmen geri zihniyyetin esbâbı nedir

Kölelikten yana zincirleri kaldırmak için
Bize mahsus yarı hürriyetin esbâbı nedir

Bilerek seçtiğimiz sözde güzin kimselerin
Bu sadârette kabih sirkatin esbâbı nedir

Bulabildikçe vakit dosta güzel söz yerine
Kıl-ü-kâl yaparak gıybetin esbâbı nedir

Bize has terbiye, hürmet, iyi ahlâk yerine
Töreden çektiğimiz mihnetin esbâbı nedir



Nezîh = temiz, pâk
Fıtraten = yaradılıştan
Zillet = alçaklık, horluk
Kıllet = noksanlık, azlık
Gaflet = ihmal, ihtiyatsızlık
Dem - a - dem = her vakit, sık sık
Fürkat = ayrılık
Habis = pis, kötü
Nedret = eksiklik, azlık
Laht = mezar
Re’sen = alenen, kendiliğinden
Sûret = resim, hayalleme
Hâk-ı-mezar = mezar toprağı
Kavi = kuvvetli
Kabih = çirkin, fena
Kıl-ü-kâl = dedi-kodu
Gıybet = çekiştirme

Feilâtün feilâtün feilâtün feilün
.. / /.. / /.. / /.. /

Mehmet Fatin Baki

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Eşitlik

 Kimimiz zanneder insanları bâlâ, cihanda
Kimimiz görmede akrankarı dûnân, bu handa.

Yüce dağlarda dahî yok düpe düzgün seviyye
Biliriz yoktur eşitlik büyüyen her fidanda.

Hükemâ! Her ne kadar yoksa müsâvât zamanda
Var eşit rütbe mezarlıktaki hâkî mekanda.


Bâlâ = yüksek, yüce
Dûnân = aşağı kimseler
Hükemâ = hakimler, alimler, bilginler
Hâkî mekan = toprak mesken, mezar


Feilâtün feilâtün feilâtün feûlün
. . / / . . / / . . / / . / /

Mehmet Fatin Baki