Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Ben Bana (Nazire)

Ey güzel şehvetli kız, bir kerrecik gül sen bana
Bil ki sen, senden gelen bir tek gülüş gülşen bana

Çektiğim gurbet yeter, sensiz geçen günler fena
Gördüğüm kâşâneler gurbette bir medfen bana

Ben seninçin yazdığım bir çok güzel manzûmeyi
Kendi nefsim hem bozar hem yazdırır cebren bana

Can muvakkat bir konuktur, ten benim mülküm değil,
“Çıksa can, hâk olsa ten, ne can gerek ne ten bana”(1)

Gam yemem, kalbim kırılmaz füc’eten göçsem bile
Zira son yıllarda sonsuz sevgi sundun sen bana

Ehl-i dil bahsinde artık dinle Baki kalbini
‘Gençlik elden çıktı çoktan’ söylemiştim ben bana

(1) Fuzûlinin gazelinden

Gülşen = gül bahçesi
Medfen= mezar
Füc’eten = ansızın
Ehl-i dil = gönül dostları, aşıklar

Fâ i lâ tün fâ i lâ tün fâ i lâ tün fâ i lün
/. / / /. / / /. / / /. /

-


GAZEL

Dostum âlem seninçün ger olur düşmen bana
Gam değil zirâ yetersin dost ancak sen bana

Aşka saldım ben beni pend almayıp bir dosttan
Hiç düşmen eylemez anı kim ettim ben bana

Can ü ten oldukça benden derd ü gam eksik değil
Çıksa can hâk olsa ten ne can gerek ne ten bana

Gamze tiğin çekti ol mah olma gâfil ey gönül
Kim mukarrerdir bu gün ölmek sana şiven bana

Ey Fuzûli çıksa can çıkmam tarik-i aşktan
Reh-güzer-i ehl-i aşk üzre kılın medfen bana


Fuzûli (1556)

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bende

 Anadadan doğma bebekler gibi ben de
Ararım kabre kadar kendimi bende

Ne zaman benlik için şeytana uysam
Yapıyor benciliğim hep beni bende.

Ömürüm bitse dahî köhne bedende
Yine nefs eyleyecek bendeni bende.

Yalınız küflü kemik kalsa kefende
Bu kemik sağlayacak nâşımı bende

Arasam hür köşe ben kendi içimde
Beni nefsim yapacak kendine bende.

Kabr = mezar
Ben de = ben dahi
Bende = özümde, içimde
Bende = köle


Feilâtün feilâtün feilâtün

. . / / . . / / . . / /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bende Ne Kaldı

Sana şefkat verecek bende ne kaldı.
O kızıl saçlı güzel zende ne kaldı.

Aradan fazlaca kırk beş sene geçti
Güzelim hâtıradan sende ne kaldı.

Ötüşen kuşları küs, bülbülü sessiz,
Gülü solgun, kuru gülşende ne kaldı.

Geçen aylar sonu kış geldiği günler
Yarı cennet gibi bahçende ne kaldı.

Güzel uğrunda bir âşık gibi gönlün
Çöle düştükte doğal fennde ne kaldı.

Çocuğun herbiri bir başka diyarda
Ana gitmiş, baba yok, dende ne kaldı.

Özü bağrında yatan rûh da cıkınca
Fatin’in mülkü olan tende ne kaldı.

Zen = kadın
Fenn = akıl, bilgi, ilim
Den = in, mağara, ev


Feilâtün feilâtün feilâtün
. . / / . . / / . . / /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bercesteler

Ağyara çuvaldız sokacaksan, daha evvel
Kendin dene bir kez, kanatır iğne batınca

Fa’ lun fe ilâ tun fe i lâtun fe i la tun
/ / . . / / . . / / .. / /
*****
Bundan yana insanlığa kıymet veriyorsan
Öksüz ve yetimlerle de paylaş ne yiyorsan

Mef u lu me fâ i lu me fâ i lu fe u lun
/ /. . / / . . / / . . / /
*****
Bazı düşman bazı şeytan seni etmiş perişan
Sonu gelmez kibirindir sana güçlük çıkaran

Fe i la tun fe i la tun fe i la tun fe i lun
. . / / .. / / . . / / . . /
*****
İdâma makkum olmadan ölüm dahi güzel gelir,

Me fa i lun me fa i lun me fa i lun me fa i lun
. / . / . / . / . / . / . / . /
*****
Vezn-i âruzla şiir yazması derdim zor olay
Dediler cevheri yerden çıkarım çok mu kolay

Fe i lâ tun fe i lâ tun fe i lâ tun fe i lun
/ . / / .. / / . . / / . . /
*****
Bu gün ölsem bu benim mâzimin en son günüdür
Ya yaşarsam bu gün istikbâlimin, ilk dünüdür
.
Fe i la tun fe i la tun fe i la tun fe i lun
. . / / .. / / . . / / . . /
*****
Bir esb sanacaksın ne vakit nefsimi görsen
Hem tekme atar hem de sanır kendini tevsen

Esb = asil at
Tevsen = azgın, huysuz at

Mef u lu me fâ i lu me fâ i lu fe i lun
/ / . . / / . . / / . . / /
*****

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bercesteler 4

 Sahte bir şeyler yaparken doğru söz gelmez dile
Doğrulur mârân dahî bir kez girerken menzile.

Mârân = yılanlar
Menzil = ev, konak yeri
*****

Olsaydı eğer topluluğun verdiği ahkâm,
Sâdece ma’kûl.
Yapmazdı hatâ, meclis-i millet denen avâm,
Böylece mebzûl.

Ahkâm = hükümler Ma’kûl = akıllıca
Avâm = halk Mebzûl = çok, bol
*****

Bir çift dudağın tâkati pek çok mu sanırsın
Öptükçe sıcak lebleri, bir yevm usanırsın.

Leb = dudak Yevm = gün
*****

Bir tek kadeh içkiyle döner bilgili başlar
Serbâz meyi içtikçe de küfretmeğe başlar.

Serbâz = yiğit
*****

Ma’sum yalanın te’siri hiç yok mu sanırlar
Arttıkça dürûğ sözleri her zikr utanırlar.
Dürûğ = yalan Zikr = anma, hatırlama
*****

Kelb-i vefâkâr da müfîd bir köpek amma
Etmesin Allâh bizi pest itlere mühtaç.

Kelb-i vefâkâr = sadık köpek
Müfid = faydalı, yararlı
Pest = aşağı, alçak
*****

Onlar ki yalın servet için tırmanarak dağlar aşarlar
Doğdukları gündenberi tenhâdaki yoklukta yaşarlar.

Tenhâ = ıssız, boşluk
*****

Müfidse eğer kelb ile it nef’i demektir
Tâhir ve temiz sâdık it’in hepsi köpektir.

Müfid = faydalı Kelb = köpek
Nef’i = faydalı Tâhir = temiz
*****

Fayda vermez çok direnmek sâbir ol sen, gam yeme
Kimse dünyâ hanesinden sağ ve salim çıkmadı.
*****

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bercesteler 3

Fatin’in şarkıları beste değerli
Bazı mıra’ları berceste değerli.
******
Kederin söyleme hiç, dostları gam-yâb edersin
Ama, yekten kamu düşmanları kam-yâb edersin.
Gam-yâb = mahzun, acıyan
Kam-yâb = mesrur, mutlu
******
Mahşerde çıkıp kimleri mes’ul tutarız biz
Dünyâda bizim yaptığımız kirli çamurdan.
******
Şartları hak gösteren, kem sözün varsa bile
Düşmana çok sövme kim, gün gelir dostun olur.
******
Bir defa rüşvet alanın, çarpıcıdan farkı nedir?
Nân’ı fakirden çalanın, ismine sârik mi denir?
******
Uçsada toz göklere dek, avdet eder toprağa.
******
Çekicin kıymeti artmaz kızarak dövsede zerri
Değer altın’da kalır. Dengeli kıymet var içinde.
******
Kara toprak bile bilmez, ölümün verdiği vehm’ı
Kazılan kabre inen sandığın uzlet var içinde.
******
Fayda vermez çok direnmek sâbir ol sen, gam yeme
Kimse dünyâ hanesinden sağ ve sâlim çıkmadı.
******

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bercesteler 2

Mülkün kısalır kıymeti ihsana katınca
Sevgiyle ilim nisbeti artar dağıtınca (A01)
****

Alemde bu aşk-illeti yoktur bilen amma
Sevmek zedeler kalbi, sevilmekse lezizdir (A21)
****

Sarhoş dolu meyhanede zevk almak için sen
Nefsinle boğuşsan bile komşunla barış yap. (A28)
****

Serbest hece vezniyle de şâir yazar amma
Aruzdaki aşk sözleri ezberde kalandır (Ab08)
****

Kurtar beni nefsimden azâb eyleme yâ Rabb
Affeyle kabâheti, gazâb eyleme yâ Rabb (Ab14)
****

Evlatları genç, gençleri çok yaşlı yapan şey
Hiç kıymeti kaybolmayan evkât ve zamânlar (Ab15)
****

Dünyâya dokuz kerre dahî gelsem eğer
Ağzım kapayıp gözlerimi dört açarım (Ab27)
****

Eğer ukbâya gidiş varsa, kaderden silemem
Yaşayıp dertleri çekmek midir ehven? Bilemem (Ab30)
****

Hiç bilmediğin şeyhi, gönül dostu sanıpta
Derviş gibi hoş davranan ağyârı unutma (Ab35)
****

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Beyaz

Pak olmak gereklidir temiz şahsiyet pek az
Bütün renkler içinde çabuk kirlenir beyaz
Mecliste rağbet görür kazanır çok imtiyaz
Bütün renkler içinde çabuk kirlenir beyaz

İyilik yapan insan mumla aranır fakat
Aleyhinde söylenen sözler gelişir on kat
Eleştirilir her an, sağdan soldan yer tokat
Bütün renkler içinde çabuk kirlenir beyaz

Öksüz, yetim ve yoksula Mefaki yardım eder
Gece gündüz çalışır aşılmadık yol gider
İyilikler yaptıkça gece gündüz dayak yer
Bütün renkler içinde çabuk kirlenir beyaz

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bilemem

Bu küçük şi’ri okurken yalınız tek başına
Göreceksin yürek ağrım dönecek göz yaşına

Yazarak söyleyecektim sana bildiklerimi
Nerelerden kırılıp nerde eğildiklerimi

Kuru bir yel gibi gurbetteki vakt oldu heder
Bozulan sıhhatı kaybetme dahî başka keder

Bu felâket başa her dem gelecek sanma sakın
Ama kâfir feleğin cilvesidir. Kanma sakın

Yaşadım ağlayarak her günü yetmiş sene ben
Şükür Allâhıma derken dökerim yaş gene ben

Eğer ukbâya gidiş varsa, kaderden silemem
Yaşayıp dertleri çekmek midir ehven? Bilemem


Heder = boşa giden
Ukbâ = âhiret
Ehven = daha kolay


Fe i lâ tün fe i lâ tün fe i lâ tün fe i lün
. . / / . . / / . . / / . . /

Mehmet Fatin Baki

[GooD aNd EvıL]

Bilgi

Bilmediğin bilmiyorsan sakın gelme bu yana
Bildiğin bilmeyen cahil uykusundan uyana
Biliyorsan bilmediğin öğretirim ben sana
Bildiğini bilen ârif, gel önder ol sen bana

Hece: 8 + 7

Mehmet Fatin Baki