Merkez Bankası, sonunda döviz satış silahını da çekti

[GooD aNd EvıL]

Merkez Bankası, sonunda döviz satış silahını da çekti


25.10.2008



Merkez Bankası, döviz deposunu açtı, yetmedi, dün döviz satım ihalelerine başladı. "Gerekirse doğrudan satış da yaparız'' diyen Merkez'in dünkü 50 milyon dolarlık satış ihalesine 128 milyon dolar talep geldi..

Dövizdeki talebi karşılamak için 9 Ekim'de döviz depo piyasasını tekrar açma kararı alan önceki gün de burada bankaların işlem yapma limitini yüzde 100 artırarak 10.8 milyar dolara çıkaran Merkez Bankası dün de önlemlerine bir yenisini ekledi. Merkez Bankası dün yaptığı açıklamayla tekrar döviz satım ihalelerine başladı. İhalelerde günlük limit 50 milyon dolar olarak belirlendi. İlk ihaleye ise 128 milyon dolarlık teklif geldi. Doların ateşi sönmese de haftayı 1.70'lere gerileyerek kapattı.

DOLAR 40 GÜNDE YÜZDE 30 ARTTI
Merkez Bankası, 2001 krizinden sonra hızla yükselen doların ateşini piyasadan döviz alarak dindirmeye çalışmıştı. Krizin etkilerinin azalmasının ardından ülkeye tekrar para girişinin hızlanmaya başladığı ve büyümenin çift hanelere ulaştığı 2003-2005 arasında ise Merkez, bu kez piyasadan dövizleri topladı. Hem düzenli günlük ihaleler yoluyla hem de gelen aşırı oynaklığı engellemek için ani müdahalelerde 2003'te 10 milyar dolara yakın bir parayı piyasadan toplayan Merkez Bankası 2004'te 5.4 milyar dolar, 2005'te ise 14.6 milyar doları günlük müdahalelerden olmak üzere 2 milyar dolarlık alım yaptı. Böylece rezervlerini güçlendiren Merkez Bankası 2006 yılındaki uluslararası piyasalardaki türbulansa sağlam girdi. 15 Şubat'ta döviz satışlarını engellemek için 5.4 milyar dolarlık alımının ardından ise mayısta başlayan türbulansla birlikte bu kez döviz satmaya başladı. Doların 1.70'i aştığı Haziran 2006'da Merkez 3 kez piyasaya girerek 2.1 milyar dolar satarak tansiyonu düşürdü. 2007'de ise günlük döviz satış ihaleleri yoluyla 1 miyar dolarlık satış yaptı. 15 Eylül'den bu yana ise dolardaki artış yüzde 30'ları aştı. Bu yükseliş karşısında Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz "Piyasayı likiditesiz bırakmayacağız" dedi. Ardından döviz depo piyasasını tekrar canlandırmaya karar verdi. İşlem limitini önceki gün iki katına çıkardı. 10.8 milyar dolarlık bu piyasada limitin halen yüzde 4'ü kullanılıyor. Derde derman olmayınca Merkez dün dövizin hızlı yükselişine müdahale etmek için günlük 50 milyon dolarlık döviz satım ihalelerine tekrar başlama kararı aldı. Açıklamasına "Aşırı dalgalanma gözlenirse doğrudan döviz satım müdahalesinde bulunabileceğini" de ekledi. İhaleye 128 milyon dolarlık teklif gelirken en düşük ile en yüksek fiyat teklifleri 1.70-1.7041 YTL gibi dar bir aralıkta seyretti. Bu arada bankalararası piyasada 1.7040 YTL düzeyinde bulunan dolar Merkez Bankası açıklamasının ardından 1.6758 YTL'ye kadar geriledi ancak gün sonuna doğru yine gelen taleplerle 1.70'lere çıktı. Doların Euro ve diğer para birimlerine karşı yükselişi de dün sürdü. 1.27'lere kadar gerileyen Euro dolar paritesi dün 1.25'e kadar geriledi.