Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Soluğunu Duyabiliyor musun

ah seni gördüm en güzel yerinde uykumun
senin yüzüne vardım
son deminde çalışkan yorgunluğumun
sırtım sırtın sandı kendini
gücünü duyman için
daha bir gömüldü içine taş yatağının
kolları senin kolların, açılmıştı özgür
ve ayakları senin ayakların
dinleniyordu küçük bir ışığın yanında
en güzelini uyuyordu
ve en güzel yerinde seni görüyordu uykunun

ah buradayım,
saçlarımda duyabilirsin deli bir rüzgar
uykuya düşmez beynim
görebilirsin, sandığın gibi değil
çok uzak değil sana aslında bu uzaklar
ve insan olduğu yer için nasıl çırpınıyor
nasıl savaşıyor
soluğunu duyabiliyor musun
yüreğimle bağırırken saçlarıma değen
şu deli, şu hırçın rüzgar

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Soruyu Buldum

soruyu buldum
çok zor buldum
bir kayanın altında
kendi yosunundaydı
soru gibi değildi sonra
anlamlı bir bakış
yakalamaya, tutmaya çalıştıkça
elden kayan su,
dağılan bir ekmek parçası
kadın yerlerindeki duyarlılığı gibiydi bir kadının,
kaya bir erkek tutkusuyla sarmıştı onu
sıkı sıkı yapıştırıp kendine
bir anlama bürünmüştü, belki biraz yosun
ve sormayı öğrenmişti
bu delici, kızgın soruyu
yüreğinde yaşatabilmeyi.

kayayla kardeş oldum,
kayalaşıp yapıştım soruya, bir erkek oldum
su oldum, delici, kızgın, yürekli bir kadın oldum
ufalanan ekmek parçası gibi dağıldım
böceklerin midelerindeki
canlı yaşama taşıdım soruyu
toprağa karıştırdım, ekin yaptım
bir gün bir insan, soruyu bulduğunda
ekini kopararak sapından,
yanıtı bulduğunu sandı
ve bir erkek olamadı, delici, kızgın, yürekli bir kadın olamadı
su olamadı, böcek olamadı, çocuk olamadı, yere saçılamadı,
olduğu gibi kaldı,
bir soru olamadı

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Toprağa çizildi

toprağa çizildi.. gölgesinin uzunluğuna uyumlu biri gibi... buz tutmuş bir su kadar kırılgan ve keskin..
merdivenlerden in.. önce maskelerin üstüne kaplanmış gerçek yüzler göreceksin.. sağda solda karanlık.. düşer gibi gezin..sesin soracak, neredeyim? ..

(elin değdiğinde hissedeceksin, hafif bir sarsıntıyla dökülecek, bacakları kolları kırılmış plastik askerler, birkaç küçük yarış arabası, gözlerinden biri düşmüş bir bebek.. bir adım daha at.. ayağının altında çıtırdayacak...kırılmışlığı daha da kırılarak.. bir fırıldak.. duvara bak.. eski bir resim..eski bir araba...altında yorgun yıllar yazıyor olacak..biraz ilerle, yığılmış dosyalar arasındasın...hissettirilmeden paketlenmiş... paketin ağzında bir yazı: 'çizildi'... çizilince yağmuru emdi toprak.. yani kendini süzmek gibi..yani bir kağıt gibi eriyip kendine karışmak..)

bir çocuk eliyle
beceriksiz, eğrili büğrülü
ama ilginç bir haz alarak
kendi başına
toprağa çizildi

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Turuncu (Cumhur Boratav ve Dolunay Enver)

ön.not: Bu şiiri Dolunay Enver'le birlikte yazdık, bir doğaçlama; birimiz başladı diğeri devam etti, birimiz devam etti, diğerimiz başladı. Ne yapmak mı istedik? Hiç bir şey. -'hiç bir şey'in anlamını ve anlamsızlığını kim hissedebilir ki? sadece beraber yazan iki şair-

Teşekürler Dolunay..


geziyordum
yani sadece bu, geziyordum
lodos vardı ve
nemle kapladı kirpiklerimi
iyot kokusu doluştu bulduğu bir boşluktan
sakladığım kırmızı kutuya
oysa o kadar sıkı kaplamıştım ki kendimi
o kadar sıkı, beni örtecek kadar sıkı
o yakaları göğsümde fazlalaşan paltomla

birden
yani birden
daha birden demeyi bile bitiremeden
bir çocuk gözü yuvarlandı ayaklarımın dibinden
sadece bana bakıyordu
içkince, derinden
kırmızı, hatta kıpkırmızı bakıyordu,
iyot dolu bir boşluk gibi durmuş
kırmızı kutumda
uçurtmasının ipine asılmış
ve onu yere indirmiş gibi birden
yani birden demeyi bile hissettirmeden
bakıyordu

Kahverengiye çalan kırmızılar vaktiydi
Şair bir kalem çıkardı çocuğun gözlerindeki kırmızı düşlerden
Bir kalem de sana dedi
Yaz dedi……. öfkeni arka bahçe köşelerine gizlemeden
Elimde kalem,
Avuç içi çizgilerimde turuncu şiirler sesi........

Turuncu şiirlerimin sesi...

Evet
karyağmıyor sokağının en gölgeli yerinde
tipinin beni savurduğu
ellerimi dokunduramadığım
tahta sıyrık dolu masalı evinde
Oku dedi.. aç avuçlarını oku
turuncularında öfke çizgileri..

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Uzun Günler Alacak Seni Koynuna

uzun günler alacak seni koynuna
hem varolmayı hem yokolmayı yaşayacaksın

tam yakaladım derken
gerçek bu, işte kollarımda derken
kokumu hatırlayacaksın, vücudumun kıvrımlarını
arayacaksın, dokunduğun yerde olmayacaklar
özleyecek kadar yakın, hissedecek kadar yakın
dokunamayacak kadar uzak olacaksın

bana sarılmayı hayal edip başkasına sarılacaksın
günaydın derken dişlerindeki pırıltılar bana yansıyacak
ben bileceğim ve anlamayacak karşındaki
koklamasını isteyeceksin,
burnuyla sokulacak boynuna
kokunu aldığını hissedemeyeceksin
işte gerçek bu, o kollarımda derken
yüreğin bana çekecek seni

iki insanı aynı anda yaşayacaksın, yaşamayacaksın
hem varolmayı hem yokolmayı yaşayacaksın
uzun günler alacak seni koynuna

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Uzun zaman gerekecek

çok uzun zaman gerekecek
aynı kaynaktan doğduğumuza
aynı suyu taşıdığımıza
bölündüğümüzde aynı acıya düştüğümüze inanman için
inandığında ben orada olmayacağım
aynı yerde olmadığımıza inanman için
uzun zaman gerekecek

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Yağmur Yağdığında En Sevdiğin Şey

yaşadığım şey neyse
senden gelmedi
böcek bile kendisini nasıl bilirse
kitaplığımı temizlerken bulduğum
bir şey
öyle kaldı yaşamımda

senden hiç bir şey gelmedi
keşke bir bebek ağlaması
biraz kuru yaprağı yırtarak
akan su damlası
gökkuşağına oyun oynayan
bir renk
biraz

yatağına kokusunu salgılayan bir beden

-seninle merdivende karşılaştık
birimiz iniyordu diğeri çıkmaktaydı
ne sesini duydun helkopterin
ne de bacaklarındaki merdiven acısına
yoğunlaşan ışıkarını
ne de solucanların
çürümüşlüğüne yaşamak için
sığındıklarını

ucu ayağına uzun
ayakkabınla, metal merdivenin başında
durdun
hayalindeki yataklarımı aklına getirme
buruşuk çarşaf, seni hiç bir şeyimle saracak

ucu ayağına uzun, bir salıncak
seni yıldızlara sunacak

göğün kuşağı uygun
telefondaki sesine

elindeki
patlayan mantarı
çevir başının üstünde
öfkeli gülümsemenle-


bir saygıya sunmuştum
kendimi oysa

yaşadığım şey neyse
hepsi hepsi birkaç saat
belki birkaç yaşam,
hep bir gecesi var
bu dünyanın gibi bir şey
yaşadığım şey neyse

şimdi evine kapanırsın sen
yağmur yağdığında
en sevdiğin şey

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Yapraklar

-ağrıdan soluğum kesildiği zaman istiyorum O’nu, kendimi insan hissetmediğim zaman;
duvara vurduğumda elimi kaldırıp zorla, hem de ne hissedeceğimi bilmeden (ah hiç olmazsa kendi yarattığım acıyı) ,
hiç bir şey ama hiç bir şey hissedemediğim zaman;
kendimi düşleyemediğim, karşımda duran kapıdan usulca içeriye süzülüp ağırca ve sopsoluk yere saçıldığımı göremediğim zaman;
eksik kaldığı zaman ve eksik kalmayanın ne olduğunu düşünemediğim,
başkalarının giysileriyle çırılçıplak, bir hayalet gibi bir anda kendi gözlerimde beliriverdiğim;
ah başka yerde olamadığım,başka yerde olamadığım zaman istiyorum O’nu,
bir insanın, senin imgeni, O’nu.-

az önce geldiler, susuzluğumu giderdiler
onlara teşekkür ettim, güldüler
yemeğimi koydular önüme: ekmek.
anımsadım bunu, heyecanlandım
gözlerim doldu, sordum:
“aralarında yaşadığım insanların
tarlalarından geldi değil mi bu? ”
onlara teşekkür ettim, yanıt vermediler
ve anladım, sustum
ama artık kimse yoktu
sadece ben ve ekmek
iki hayal gibi betonun üstündeki suyun

niye böyle acı çekiyor gövdem
suç nereme gizlenmiş
daha kaldı mı
ayak tırnaklarımdan çekip çıkardılar onu
ve ellerimden
en duyarlı yerlerimde sinirli karıncalar dolaştı
ve tamamlandı heykel en kısa sürede
parmaklarının ucuna kadar kımıltısız
kırık omuzlu
ve güneş ve su ve insanlar
sert elleriyle sevmişti onu
hiç bir anı, hiç bir sözcük
imgelerini besleyecek bir nesne
bırakılmamıştı konduğu dar meydana
kafası düşünemeyecek kadar yorgundu
nereye gizlenmiş suçu, nereye gizlenmiş suçu...

iniltiler duyuluyordu hala, biraz sonra
o geldi yaşadığım yere
yürüdükçe kısalan gövdesiyle
karanlıkta ayak sesleri
su damlaları gibiydi kulaklarımda.
yüzümü göremedim,
kollarım saklıyordu yüzümü.
ağır kapı gıcırtısı, hissetmeyen yüreğim
birden bir ses duydum karnımda
güçsüz, kapıyı açamayan bir inilti sonra
bir küfür ve uzayan gövdenin sesi
ve uzaklaşan düşüncelerim
ve anladım
uzaktan iniltiler geliyordu hala
benim iniltilerim.

önce dudağıma değdi sonra gövdeme
toprağı öper gibi
siyah, simsiyah, verimli;
“yeni döller barındırır içinde bu gövde
yeni düşler”
önce koluma yerleşti
karnıma, bacaklarımın arasına
çırılçıplaktı
ve duvarın çizgileri kadar yakın
ve gövdemden daha sıcak
tutkuyla sevdi beni, sevişti
bütün bir gece ve geldiği gibi gitti gündüze yakın
uyandım, geceydi duvarların arasında ertesi gün

nereye gidiyoruz buradan
nereye götürüyorsunuz beni
gece bitti, başka hangi geceye
hiçbirşey kalmadı işte öteden bu yana
herşeyi yeniden öğrendim diye mi
bu yeni korkutmaca
nereye götürüyorsunuz beni
tam sevmişken yerimi.

ışık, dağılan görüntüler
uykusuzluk, tedirginlik
ayaklarımı sürüyorlar, kanıyor
derilerim, iz bırakıyor
aldatıcı sessizlik, kaba sığmaz, derin
arkamdan beni izler gibi
uzun, yorucu ve denetimsiz
bir su damlıyor, kesiyor soluğumu
küçülmüş gözbebekleri
şaşkınlık, hayallerimden alıyorlar beni
ve uykuya sürükleniyorum kollarında
sallıyorlar, kalkıyor başım
ışık, karışan biçimler
sürünüyor bacaklarım iki yana açık
ayaklarım çıplak
deri döküntüleri ve iz gibi duruyor ardımda
dört duvarlı küçük bir karanlık.

ah, soluğuma yakın durmalısın şimdi
tükenebilir çünkü her an
söyleyemem sana istediklerimi
sesim asılır kalır karanlıkta
bir hayalet gibi ve seni bekler
beni bulamayınca onu alıp götürürler
oturturlar ışığın altına
ama öğretemezler insan olmadığını
öğretinceye kadar tutmak isterler
dikbaşlıdır, öğretemezler

ah, soluğuma yakın durmalısın şimdi
tükenebilir çünkü her an
ve kapalı kalır
duyamazsın bir daha sesimi.

(Uzağa Gidenin Şarkıları - III. Bölüm -Yapraklar-)

Cumhur Boratav

[GooD aNd EvıL]

Yılda üç ürün patates

yılda üç ürün patates! ! işte o kadar.. ne deniz yakamozlarını süsler aynanda ne de toprağın ıslanır nemimden..neden bendeki bu gayret, uçurtmanı yeniden niye sarıyorum? sonra bodrum katı, kullanılmayan bisikletin yanı, tekerleri erimiş; oyuncak kutusunun üstü, evet tam orası.. artık huzurlusun..yaşadığın şey düşündüğüne yakın..düşündüğüne..yılda üç ürün patates....

Cumhur Boratav