'Irak'ta 655 bin kişi öldü'

[Bostandere]

İngiliz tıp dergisi Lancet'in Irak'ta yaptığı araştırmaya göre Irak'ta ABD işgali dolayısıyla ölen sivillerin sayısı 655 bin. Bunun yaklaşık 600 bini ise 'savaşa bağlı şiddet' sonucu öldü

Son raporda açıklanan ölen sivillerin sayısı bugüne kadar bilinenin sayının tam 12 katı. Araştırmaya göre, son üç buçuk yılda yarım milyondan fazla insan savaşa bağlı şiddet ve hastalıklardan dolayı yaşamını yitirdi.

Savaş olmasa bugün hayatta olurlardı
Massachusetts Institute of Technology Center tarafından desteklenen araştırma, 655 bin kişinin, savaş olmasa bugün hayatta olacağını savunuyor. Bu kişilerin 601 bininin şiddet geri kalanının hastalık ve diğer nedenlere bağlı öldüğü belirtiliyor. Şiddet olaylarında ise günde yaklaşık 500 kişi ölüyor.

Bu rakam ABD Başkanı Bush'un geçtiğimiz yılın aralık ayında yaptığı konuşmada telaffuz ettiği 30 bin sivil ölümünün 20 katı.

Başka bir kaynağa göre 50 bin
İngiliz Irak Body Count araştırma grubu ise işgalden bu yana çatışmalarda ölen sivillerin sayısını 50 bin olarak veriyor. Ancak bu rakamlar temelde morgda ceset sayımı yapılmasına dayandırılıyor, güvenlik nedeniyle girilemeyen şehirleri kapsamıyor.

Araştırma için farklı yöntem
Lancet'te yayımlanan araştırma ise farklı bir yöntemle yapıldı. Mustansiriya Üniversitesi'nden sekiz Iraklı doktor 20 mayıs-10 temmuz tarihleri arasında rastgele seçilen ve ortalama yedi kişinin yaşadığı evleri ziyaret etti, bin 849 evde yüzyüze görüşmeler yaptı.
Görüşülen Iraklılara savaştan önceki 14 ay ile sonrasındaki dönemde gerçekleşen ölümler soruldu, ölüm raporları istendi. Iraklıların yüzde 90'ı ailelerindeki ölümleri, raporlarıyla birlikte araştırmacılara gösterdi. Bu aileler içindeki 629 ölümden yüzde 87'sinin savaştan sonra meydana geldiği belirlendi.

Ölenlerin yüzde 75'inin 15-44 yaşları arasındaki erkekler olduğu tespit edildi. Şiddet olaylarında kadın ölümleri erkeklere göre 10 kat daha az.

Araştırma sonucuna göre Irak'ta savaş öncesi ölüm oranı binde 5.5 iken, savaştan sonra bu oran binde 13.3 oranına yükseldi. Bu iki oran arasındaki fark, savaş dolayısıyla ölümler olarak kayda geçti.

Irak hükümetinden yalanlama
Irak hükümet sözcüsü Ali Debbah ise, bu araştırmanın "abatmalı" olduğunu söyleyerek, söz konusu rakamın gerçeği yansıtmadığını belirtti. Sözcü, araştırma kurumlarına özellikle kayıplar konusundaki istatistiklerle ilgili kesin ve şeffaf kriterleri benimsemeleri çağrısında bulundu.