Okyanusların kurtarıcısı Krakatoa

[Bostandere]

Yeryüzünde kaydedilen en muazzam yanardağ patlamalarından biri olan 1883'teki Krakatoa patlaması, küresel ısınmayı yavaşlatarak okyanusların soğumasını sağlamış.

ABD'de yapılan bir araştırma, Endonezya'daki Krakatoa Yanardağı'nın 1883'te patlamasının 20'nci yüzyılda okyanuslardaki ısınmayı ve deniz sularının yükselmesini yavaşlattığını gösteriyor.

1880-2000 yılları arasında 12 simülasyon modelinin incelenmesi temeline dayalı, araştırmaya göre patlama, okyanus yüzeyinde su sıcaklığının soğumasına neden oldu ve bu soğuma daha derin katmanlara inerek yıllarca devam etti.

Uzun dönemli etki

California'daki Lawrence National Livermore Laboratuvarı'ndan iklim uzmanı Peter Gleckler, patlamanın okyanus ısısı üzerindeki etkisinin daha önce tahmin edilenden çok daha uzun sürdüğünü ifade ediyor.

Gleckler, bu soğumanın insan faaliyetlerinin neden olduğu okyanusların ısınmasını ve deniz suları seviyesindeki yükselmeyi büyük ölçüde telafi etmeye yettiğini söyledi.

Sera etkisi yaratmış

Araştırmada, yanardağ püskürtülerinin güneş ışınlarını tutarak, önce okyanus yüzeyinde, sonra daha derinlerde anormal bir soğumaya neden olduğu kaydedildi.

Sera etkisiyle artan ısı, kutuplardaki buzulların erimesine, dolayısıyla su seviyesinin artmasına yol açarak dünyadaki tüm canlı yaşamının büyük bir tehditle karşı karşıya bırakıyor.

Munch'e de esin kaynağı oldu

Krakatoa Yanardağı'nın neredeyse tüm dünyayı aydınlatan muazzam patlaması Norveçli izlenimci ve dışavurumcu ressam Edvard Munch'ün (1863-1944) eserlerine de esin kaynağı oldu.

Munch'ün 1893'te, yani Krakatoa'nın püskürmesinden 10 yıl sonra yaptığı ve iki yıl önce Oslo Munch Müzesi'nden çalınan eseri, temel ilhamını, kasım 1883'ten şubat 1884'e kadar '20 bin kilometre öteden' dünyanın öteki ucundan gelen yanardağ fışkırmasının Avrupa ve Norveç'in semalarını geceler boyu kızıllara boyamasından alıyordu.