'Göçmenler Türkiye'de yaşamayı Atatürk'e borçlu' 17 Aralık 2006

[CaKaLBoT]

Alman Berliner Morgenpost gazetesi, 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya'dan kaçan göçmenlerin Türkiye'de yaşayıp çalışabilmelerini Atatürk'e borçlu olduklarını yazdı.


Gazetenin ekinde "Onlara 'haymatlos' denildi" başlığıyla verilen haberde, günümüzde Berlin'de astronomi profesörü olan Gerhard Ruben'in, ailesiyle Nazi döneminde Almanya'dan gittiği Türkiye'deki yaşadıkları anlatıldı.

"Nazi döneminde Almanya'dan kaçan göçmenler Türkiye'de yaşama ve çalışabilmelerini Atatürk'e borçlular" denilen haberde, Atatürk'ün Türkiye'yi modernleştirme çabası çerçevesinde yurt dışından gelen uzmanlara ihtiyaç duyduğu, Türkiye ile Alman imparatorluğu arasında zamanında mevcut iyi ilişkilerden dolayı Alman uzmanları kabul etmesinin de anlamlı olduğu belirtildi.

Ruben'in babasına, 1. Dünya Savaşı'nda cephede savaştığı için, ailesinde Yahudilik olmasına rağmen Almanya'da konferanslar vermesine izin verildiği anlatılan haberde, Ruben'in ailesinin, yine de Türkiye'ye gitmeye karar vermesinin belki de hayatlarını kurtardığı kaydedildi.

Haberde, "Türkiye'nin AB üyeliği konusu günümüzde tartışıldığında, Avrupa'nın, Türkiye'nin aksine aydınlanmış ve demokrasiye dayalı bir değerler temeline sahip olduğu görüşü dile getiriliyor. Ancak Ruben ailesi 1935 yılında Türkiye'ye gittiğinde Almanya'da bu söz konusu değildi" ifadesi kullanıldı.

Ruben'in Türkiye'de güzel bir çocukluk geçirdiği, ancak Türkçeyi hiçbir zaman iyi öğrenemediği ifade edilen haberde, Türk aileleri tarafından arada bir davet edilmelerine rağmen Alman göçmenlerin genelde kendi aralarında yaşadıkları kaydedildi.

Almanya'nın 1939 yılında Polonya'ya saldırmasıyla, Ankara'da yaşayan Alman göçmenlerin de başka bölgelere gönderildikleri, Ruben'in de ailesiyle Kırşehir'e yerleştiği anlatılan haberde, su ve elektrik olmamasına rağmen sorunsuz yaşadıkları ve 1950 yılında Almanya'ya döndüklerinde, Ruben'in hayalini gerçekleştirerek astronomi profesörü olduğu belirtildi.

Haberde ayrıca, Berlin eyaletinin ilk Başbakanı Ernst Reuter ile, tanınmış mimarlar Bruno Taut, Martin Wagner ve Margarethe Schütte-Lihotzky, heykeltıraş Rudolf Belling, müzisyenler Paul Hindemith ve Eduard Zuckmayer'in de bir dönem Türkiye'de göçmen olarak yaşadığı hatırlatıldı.